Θεωρητικώς ειπείν... από τον Γρηγόρη Μηλιαρέση

εικόνα άρθρου

Δάσκαλοι και σενσέι

Θεωρητικώς ειπείν... από τον Γρηγόρη Μηλιαρέση
Ο πρώτος μου δάσκαλος πολεμικών τεχνών ήταν ιάπωνας∙ συνεπώς δεν ετίθετο καν θέμα πώς θα τον αποκαλούμε: στη γλώσσα του, οι δάσκαλοι προσφωνούνται «σενσέι» (για την ακρίβεια «σενσέε», αλλά αυτό είναι λεπτομέρεια) οπότε ακολουθούσαμε κι εμείς την ίδια σύμβαση. Πολύ σύντομα, ωστόσο, παρατήρησα μια λεπτομέρεια που μου έκανε εντύπωση: κανείς δεν αποκαλούσε «σενσέι» τους παλιότερους μαθητές του
εικόνα άρθρου

Σούμο –μια αλλιώτικη πολεμική τέχνη

Θεωρητικώς ειπείν... από τον Γρηγόρη Μηλιαρέση
Είναι μια από τις εμβληματικές εικόνες της Ιαπωνίας, τόσο διάσημη όσο και αυτή των γκέισα, του βουνού Φούτζι ή των ανθισμένων κερασιών: ένας ογκωδέστατος παλαιστής σούμο, με τα μαλλιά πιασμένα στον κότσο «τσονμάγκε» όπως τα έπιαναν οι σαμουράι και με μόνο ρούχο την πλατιά μεταξωτή ζώνη «μαουάσι» να ατενίζει αγέρωχα τον αντίπαλό του ή να είναι πιασμένος σε ένα θανάσιμο εναγκαλισμό μαζί του –η λέξη «θανάσιμος» δεν είναι σχήμα λόγου
εικόνα άρθρου

Ντόσου –κάτι παραπάνω από ένας τίτλος

Θεωρητικώς ειπείν... από τον Γρηγόρη Μηλιαρέση
Πρόσφατα, είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω ένα σεμινάριο αϊκίντο με δάσκαλο τον Ουεσίμπα Μοριτέρου –για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με την ιστορία της συγκεκριμένης τέχνης, ο Ουεσίμπα Μοριτέρου είναι ο εγγονός και δεύτερος διάδοχος του ιδρυτή της, του Ουεσίμπα Μοριχέι (1883-1969) και ανέλαβε τη «διοίκησή» της από τον πρώτο διάδοχο και πατέρα του, Ουεσίμπα Κισομάρου (1921-1999) όταν εκείνος πέθανε. Αν η παραπάνω ιστορία ακούγεται λιγάκι σαν τις διαδοχές των βασιλικών οίκων, πράγματι, η αναλογία θα ήταν αρκετά σωστή καθώς το αϊκίντο, όπως και πολλές ακόμα παραδοσιακές τέχνες της Ιαπωνίας (και άλλων χωρών της Ασίας), ακολουθεί το σύστημα «ιεμότο» (家元) δηλαδή της οικογενειακής διαδοχής. Και παρότι η Ιαπωνία θα μπορούσε από πολλές απόψεις να θεωρηθεί μια απολύτως δυτικοποιημένη χώρα, το συγκεκριμένο σύστημα οικογενειοκρατίας δε δείχνει να έχει υποχωρήσει ιδιαίτερα τους τελευταίους δέκα αιώνες.
εικόνα άρθρου

Ντο/道: Η διαδρομή ενός... δρόμου

Θεωρητικώς ειπείν... από τον Γρηγόρη Μηλιαρέση
Είναι δύσκολο να εμπλακεί κανείς με τις ιαπωνικές πολεμικές τέχνες –ή, εδώ που τα λέμε, με οποιαδήποτε διάσταση του ιαπωνικού πολιτισμού- και να μη διασταυρωθεί με μια έννοια που μοιάζει να είναι πανταχού παρούσα, να διέπει και να χαρακτηρίζει κάθε όψη των τεχνών αυτών
εικόνα άρθρου

Αϊκί –μια απόπειρα για ερμηνεία. Μέρος ΙII: Άι + Κι = ;

Θεωρητικώς ειπείν... από τον Γρηγόρη Μηλιαρέση
Στο τέλος του προηγούμενου κειμένου (περί «άι»/ 合) έγραφα ότι σύμφωνα με αυτά που έχω αντιληφθεί τόσο από θεωρητικής άποψης, όσο και από πρακτικής, ο όρος «αϊκί» (合気), όπως προϋπήρχε του Ουεσίμπα Μοριχέι, «σήμαινε τη δυνατότητα να εντοπίζει κανείς τη διάθεση/πρόθεση του αντιπάλου του και να την επηρεάζει προς όφελός του» –τεχνικά κάτι τέτοιο μπορεί να πραγματωθεί με διάφορους τρόπους και πράγματι...
εικόνα άρθρου

Αϊκί –μια απόπειρα για ερμηνεία. Μέρος ΙI: Και όταν λέμε «άι»;

Θεωρητικώς ειπείν... από τον Γρηγόρη Μηλιαρέση
Έγραφα στο προηγούμενο άρθρο περί «αϊκί» ότι τα ιδεογράμματα «合» και «気» τα οποία είναι αυτά που χρησιμοποιούνται στην ονομασία της τέχνης αϊκίντο και της έννοιας αϊκί, είθισται να αποδίδονται μαζί ως «αρμονία».
εικόνα άρθρου

Αϊκί –μια απόπειρα για ερμηνεία. Μέρος Ι: Όταν λέμε «κι»;

Θεωρητικώς ειπείν... από τον Γρηγόρη Μηλιαρέση
Ανεξάρτητα από ό,τι πιστεύει κανείς για το αϊκίντο, υπάρχει ένα σημείο στο οποίο όλοι συμφωνούν: πρόκειται για την ιαπωνική πολεμική τέχνη με το πλουσιότερο θεωρητικό υπόβαθρο, για την τέχνη η οποία ανταποκρίνεται πλήρως στην ιδέα που έχουν πολλοί για τη διττή διάσταση των πολεμικών τεχνών (τεχνική και φιλοσοφία). Και παρότι πρόκειται για μια πολύ νέα, για τα δεδομένα της ιαπωνικής παράδοσης, πολεμική τέχνη (ο ιδρυτής της πέθανε μόλις το 1969 και αρκετοί μαθητές του ζουν ακόμα), οι συζητήσεις γύρω από το «φιλοσοφικό» της πλαίσιο φέρνουν στον νου ακαδημαϊκές συζητήσεις που συνήθως ταιριάζουν περισσότερο σε πράγματα του απώτερου παρελθόντος.
εικόνα άρθρου

Η Ημέρα του Πολιτισμού και μια διαφορετική επίδειξη

Θεωρητικώς ειπείν... από τον Γρηγόρη Μηλιαρέση
Η 3η Νοεμβρίου είναι μια ιδιαίτερη αργία στην Ιαπωνία. Πρόκειται για την «Ημέρα του Πολιτισμού» (ή μπούνκα νο χι/文化の日) και παρότι η ονομασία (όπως και κάποιες άλλες ιαπωνικές ονομασίες αργιών) θυμίζει καθεστώς υπαρκτού σοσιαλισμού, πρόκειται για μια ημέρα που σχετίζεται άρρηκτα με το ιαπωνικό έθνος, τον αυτοκράτορά του και τον πολιτισμό του: 3η Νοεμβρίου ξεκίνησε να εορτάζεται ως αργία το 1868, με την παλινόρθωση του αυτοκράτορα Μέιτζι (επειδή τότε ήταν τα γενέθλιά του) και αρχικά λεγόταν Τέντσοου-σέτσου (天長節) με μια κάπως ρομαντική αναφορά στην περίοδο Τέντσοου (824-834), μια από τις κλασσικές περιόδους της ιαπωνικής ιστορίας. Λίγα χρόνια μετά το θάνατο του αυτοκράτορα Μέιτζι η ίδια ημέρα έγινε αργία με την ονομασία Μέιτζι-σέτσου (明治節) και από το 1948 και μετά μεταμορφώθηκε σε μια νέα αργία προς τιμή του νέου, μεταπολεμικού συντάγματος της χώρας –το οποίο, ωστόσο, «γεννήθηκε» μεν στις 3 Νοεμβρίου αλλά του 1946!
εικόνα άρθρου

Αποτελεσματική; Ναι, αλλά για ποιο πράγμα;

Θεωρητικώς ειπείν... από τον Γρηγόρη Μηλιαρέση
Ένα από τα συνηθέστερα ερωτήματα που τίθενται αργά ή γρήγορα σε κάθε συζήτηση περί πολεμικών τεχνών (είτε πραγματική συζήτηση στο ντότζο, είτε εικονική σε κάποιο φόρουμ στο Ίντερνετ) είναι αν και κατά πόσον η συγκεκριμένη τέχνη είναι «αποτελεσματική».
φωτογραφία αρθρογράφου

Γρηγόρης Α. Μηλιαρέσης

Ο Γρηγόρης Α. Μηλιαρέσης, ασχολείται με τις ιαπωνικές πολεμικές τέχνες από το 1986 και έχει βαθμούς νταν στο τζούντο, το αϊκίντο και το ιάιντο, ενώ από το 2007 ασχολείται με την κλασική σχολή ναγκινάτα Τένσιν Μπούκο-ρίου Χέιχο με δάσκαλο αρχικά τον Έλλις Άμντουρ στην Αθήνα και στη συνέχεια τον Κεντ Σόρενσεν στο Τόκιο και από το 2016 με την κλασική σχολή ξιφομαχίας Όνο-χα Ίτο-ρίου με δάσκαλο τον σόκε της σχολής, Γιούτζι Γιαμπούκι, επίσης στο Τόκιο. Παράλληλα με την εξάσκησή του, έχει αρθρογραφήσει εκτενώς στο «Μονοπάτι για τις Πολεμικές Τέχνες», έχει υπάρξει διευθυντής της ελληνικής έκδοσης του Journal of Asian Martial Arts, συνεργάζεται με το ιαπωνικό περιοδικό "Hiden" και με το αγγλόφωνο σάιτ του, Budojapan.com, έχει μεταφράσει περισσότερα από 25 βιβλία γύρω από τις πολεμικές τέχνες και διατηρεί ένα σχετικό μπλογκ.

Αρθρογραφεί και είναι ο αρχισυντάκτης του πανελλήνιου οδηγού πολεμικών τεχνών τα τελευταία 12 χρόνια.

Website
https://budobabble.blogspot.com/
×
Πανελλήνιος οδηγός πολεμικών τεχνών

Κουπόνι Δωρεάν Μαθημάτων

Κερδίσατε 2 δωρεάν μαθήματα γνωριμίας στις συνεργαζόμενες σχολές του Πανελλήνιου Οδηγού Πολεμικών Τεχνών!

Κατεβάστε το κουπόνι