Κορίου Μπούντο

Με τον όρο «κορίου μπούντο» έχει επικρατήσει να αποκαλούνται τα ιαπωνικά μαχητικά συστήματα που ιδρύθηκαν πριν την παλινόρθωση του αυτοκράτορα Μέιτζι, δηλαδή πριν το 1868 –ο όρος είναι ευρύτατος και καλύπτει εκατοντάδες ένοπλες και άοπλες παραδόσεις, κάποιες από τις οποίες διαθέτουν ιστορία μεγαλύτερη από τέσσερις αιώνες. Καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για μικρές σχολές με μερικές δεκάδες μαθητές ακόμα και εντός Ιαπωνίας, μέχρι τη δεκαετία του 1980 οι σχολές αυτές ήταν ελάχιστα γνωστές στον υπόλοιπο κόσμο και το ενδιαφέρον προς αυτές πυροδοτήθηκε από τα γραπτά του Aμερικανού συγγραφέα και ερευνητή Ντον Φ. Ντρέγκερ (1922-1982) ο οποίος έζησε πολλά χρόνια στην Ιαπωνία και τις μελέτησε σε βάθος. Σημαντικό ρόλο στην εξάπλωση των κορίου (η λέξη σημαίνει «παλιές παραδόσεις») έπαιξε και η δημοτικότητα του νιντζούτσου του Μασαάκι Χατσούμι∙ πολλοί από τους σημερινούς ασκούμενους στις κλασσικές σχολές έφτασαν σ’ αυτές μέσω του ενδιαφέροντος για το πιο… εξωτικό πολύ-σύστημα κατασκοπίας και ένοπλης-άοπλης μάχης που έγινε γνωστό μέσα από την οργάνωση Bujinkan καθώς και μέσα από μια ενασχόληση με το αϊκίντο (και τον πρόγονό του, το Ντάιτο Ρίου), το τζούντο (και τους δικούς του προγόνους, το Τέντζιν Σίνγιο Ρίου και το Κίτο Ρίου), το κέντο (και τα διάφορα παρακλάδια της σχολής Ίτο Ρίου από την οποία έχει κυρίως επηρεαστεί), το ιάιντο (η ενασχόληση με το οποίο οδηγεί αναπόφευκτα σε κάποια παλιά παράδοση ιάι όπως το Μούσο Τζίκιντεν Έισιν Ρίου ή το Μούσο Σίντεν Ρίου) ή το σύγχρονο τζόντο (το οποίο είναι ουσιαστικά υποσύνολο της σχολής Μούσο Σίντο Ρίου). Αν και η Ελλάδα μπήκε αρκετά πρόσφατα στον κόσμο των κορίου, στη χώρα δραστηριοποιούνται σήμερα επτά παραδόσεις για τις οποίες ακολουθεί μια μικρή εισαγωγή.

Μούσο Τζίκιντεν Έισιν Ρίου Για πολλούς η πιο παλιά γραμμή ιάι τζούτσου, της τέχνης της ξιφούλκησης με πραγματικό ξίφος, καθώς ιδρυτής της φέρεται να είναι ο Χαγιασιζάκι Τζινσούκε Μιναμότο νο Σιγκενόμπου (1546-1621), ο άνθρωπος που εισηγήθηκε τις ατομικές φόρμες (κάτα) με το ξίφος∙ η ονομασία της σχολής ωστόσο προέρχεται από τον έβδομο σόκε (επικεφαλής) της τον Χασεγκάουα Τσικαρανοσούκε Χιντενόμπου/Έισιν (αρχές του 18ου αιώνα) και εδραιώθηκε από τον 17ο σόκε, τον Όε Μασαμίτσι (1852-1926). Η ύλη της σχολής, η οποία πλέον διαθέτει αρκετά παρακλάδια περιλαμβάνει πολλά κάτα από καθιστή και όρθια θέση καθώς και μια σειρά από «κούμι τάτσι», κάτα που εκτελούνται με ξύλινο ξίφος και με αντίπαλο (κεντζούτσου).

Μούσο Σίντεν Ρίου Αν και η σχολή ιάι τζούτσου θεωρεί επίσης ιδρυτή της τον Χαγιασιζάκι Τζινσούκε Μιναμότο νο Σιγκενόμπου, η σχολή οφείλει τη σημερινή της μορφή σε έναν θρυλικό ξιφομάχο του τέλους του 19ου αιώνα και του πρώτου μισού του 20ου, τον Νακαγιάμα Χακούντο (1872-1958). Ο Νακαγιάμα, ο μόνος δάσκαλος στην ιστορία της Παν-Ιαπωνικής Ομοσπονδίας Κέντο που κατείχε το βαθμό του 10ου νταν στο κέντο, το ιάιντο και το τζόντο, διδάχτηκε την ύλη που προερχόταν από την παράδοση του Έισιν Ρίου και τη μετασχημάτισε στη σημερινή Μούσο Σίντεν Ρίου, μια σχολή με 33 κάτα από καθιστή, γονατιστή και όρθια θέση. Χάρη στην προσωπικότητα του Νακαγιάμα και στη σχέση του με το κέντο, η σχολή είναι η πιο διαδεδομένη παράδοση ιάι τζούτσου στον κόσμο.

Σινκάγκε Ρίου Η Γιάγκιου Σινκάγκε Ρίου είναι μια από τις πιο διάσημες σχολές στρατηγικής (Heiho) της ιαπωνικής παράδοσης. Ιδρύθηκε στα μέσα του 16ου αιώνα από τον Καμιιζούμι Νομπουτσούνα και εδραιώθηκε από το μαθητή του Γιάγκιου Μουνετόσι (1529-1606) και το γιο του Μουνετόσι, Μουνενόρι (1571-1646) και υπήρξε μια από τις σχολές που μελετούσε η οικογένεια των σογκούν Τοκουγκάουα. Το κομμάτι του ιάι, δημιουργήθηκε αρκετά αργότερα την εποχή Μέιτζι (1868-1912) όταν ο 19ος σόκε, Γιάγκιου Τοσιτσίκα ενσωμάτωσε στη σχολή στοιχεία από την παράδοση Σέιγκο Ρίου, μια σχολή ζίου ζίτσου που περιελάμβανε και τεχνικές ιάι. Η σχολή, άλλοτε με την ονομασία «Σινκάγκε Ρίου Ιάι» και άλλοτε με την ονομασία «Γιάγκιου Σέιγκο Ρίου» διδάσκεται σε αρκετά μέρη του κόσμου άλλοτε σε συνάρτηση με την Γιάγκιου Σινκάγκε Ρίου και άλλοτε όχι.

Τένσιν Σόντεν Κατόρι Σίντο Ρίου Ίσως η πιο γνωστή κορίου στον κόσμο, η Τένσιν Σόντεν Κατόρι Σίντο Ρίου είναι μια από τις παλιότερες μαχητικές παραδόσεις της Ιαπωνίας (ιδρύθηκε στα μέσα του 15ου αιώνα από τον Ιιζάσα Τσοϊσάι Ιενάο) και εστιάζει τη μελέτη της στη χρήση του ξίφους απέναντι σε μια σειρά άλλων όπλων (ξίφος, ραβδί, ναγκινάτα κ.α.) Αν και πρόκειται για μια μικρή σχολή με έδρα το νομό Τσίμπα βόρεια του Τόκιο, έγινε διάσημη από τα κείμενα του Ντον Ντρέγκερ και σήμερα έχει παρουσία σε όλον τον κόσμο. Η βασική της γραμμή παραμένει συνδεδεμένη με το σιντοϊστικό τέμενος Κατόρι στην Τσίμπα, όμως εξίσου ισχυρή είναι και η γραμμή που προέρχεται από το δάσκαλο και διάσημο αϊκιντόκα Γιόσιο Σουγκίνο (1904-1998).

Τόντα-χα Μπούκο Ρίου Η Τόντα-χα Μπούκο Ρίου ιδρύθηκε στα μέσα του 16ου αιώνα από το διάσημο ξιφομάχο Τόντα Σέιγκεν όμως μετασχηματίστηκε δραστικά από το 13ο σόκε της, Σουνέγια Ριοσούκε (1795-1877). Βασικό αντικείμενο της σχολής είναι η χρήση του ιαπωνικού λογχοπέλεκυ (ναγκινάτα) και ο τρόπος που αντιμετωπίζει διάφορα άλλα όπλα όπως το ξίφος, η λόγχη και το κουσαριγκάμα, ένα όπλο που αποτελείται από ένα δρεπάνι, μια αλυσίδα και ένα βαρίδι. Ένα μέρος της εξάπλωσής της (και στην Ελλάδα) οφείλεται στον Aμερικανό δάσκαλο και συγγραφέα Έλλις Άμντουρ, ο οποίος μελέτησε τη σχολή στην Ιαπωνία, καθώς και στο ζευγάρι Μάικ και Νταϊάν Σκος, ιδιοκτήτες της Koryu Books, εταιρείας που δραστηριοποιείται στην έκδοση σχετικών βιβλίων στα αγγλικά.

Αράκι Ρίου Ιδρυμένη από τον Αράκι Μουνισάι Μιναμότο νο Χιντετσούνα κάποια στιγμή στα τέλη του 16ου αιώνα, η Αράκι Ρίου είναι μια αρκετά διαδεδομένη παράδοση στην Ιαπωνία δίνοντας έμφαση στη μελέτη του ξίφους αλλά και των άοπλων τεχνικών που συνήθως μπαίνουν κάτω από την ομπρέλα «ζίου ζίτσου» αλλά που στην περίπτωση της συγκεκριμένης σχολής αποκαλούνται «τόριτε κογκουσόκου». Η σχολή μελετά τα χρήση σχεδόν όλης της γκάμας των ιαπωνικών όπλων (ραβδί, ναγκινάτα, λόγχη, κουσαριγκάμα, μαχαίρι κ.α.) και χαρακτηρίζεται από μια πολύ σκληρή προσέγγιση με στόχο την επιβίωση με κάθε κόστος. Όπως και στην περίπτωση της Τόντα-χα Μπούκο Ρίου, το ότι έχει γίνει γνωστή εκτός Ιαπωνίας οφείλεται, εν πολλοίς, στον Aμερικανό Έλλις Άμντουρ.

Ντάιτο Ρίου Αϊκί Ζίου Ζίτσου Αν και διαθέτει μια ιστορία που πλησιάζει τα χίλια χρόνια (ως ιδρυτής του φέρεται ο Μιναμότο νο Γιοσιμίτσου, 1045-1127), το Ντάιτο Ρίου Αϊκί Ζίου Ζίτσου έγινε διάσημο από τον Τακέντα Σοκάκου (1859-1943) δάσκαλο, μεταξύ άλλων, του ιδρυτή του αϊκίντο Μοριχέι Ουεσίμπα (1883-1969) –η ομοιότητα μάλιστα μεταξύ των δύο τεχνών είναι οφθαλμοφανής αν και, όπως όλα τα παλιότερα συστήματα, το Ντάιτο Ρίου είναι εμφανώς σκληρότερο. Σήμερα, υπάρχουν τέσσερις μεγάλες γραμμές Ντάιτο Ρίου, όμως όλες έχουν ως κοινό τους σημείο αναφοράς τον Τακέντα Σοκάκου –τυπικά πάντως, κεντρική γραμμή θεωρείται αυτή της οποίας επικεφαλής είναι ο Κατσουγιούκι Κόντο, μαθητής του γιου του Σοκάκου, Τοκιμούνε.