Στους χώρους των πολεμικών τεχνών στη δύση αποτελεί μια άγνωστη λέξη. Πιθανόν στο χώρο του Αϊκίντο, κάποιοι που έχουν ασχοληθεί λίγο, να θεωρούν ότι είναι το “σκληρό Αϊκίντο”. Ακόμα και το γεγονός ότι εμπεριέχει τη λέξη “Αϊκι” το κάνει συνώνυμο σε κάποιο δυτικό αυτί με το Αϊκίντο.
Το Νταϊτο Ριου είναι μια παραδοσιακή πολεμική Ιαπωνική τέχνη η οποία μεταδίδεται από γενιά σε γενιά μέσω της οικογένειας Τακεντα. Παρουσιάζεται στο ευρύ κοινό από τον Τακεντα Σοκακου (1859-1943) στα τέλη του 19ου αιώνα. Αρκετές πολεμικές τέχνες οι οποίες εμφανίστηκαν αργότερα ισχυρίζονται ότι διδάχθηκαν ή επηρεάστηκαν από τη διδασκαλία του Τακεντα Σοκακου. Επιγραμματικά αναφέρουμε: Χαπκιντο, Σοριντζι Κεμπο, Χακο Ριου. Ο ιδρυτής του Αϊκίντο, Μοριχέϊ Ουεσίμπα (1883-1969) διατέλεσε μαθητής του Τακεντα για είκοσι χρόνια παίρνοντας δίπλωμα δασκάλου της τέχνης. Ο ίδιος υπήρξε για πολλά χρόνια, μαζί με άλλους μαθητές του Τακεντα όπως ο Τακουμα Χισα (1885-1980), οι άνθρωποι που προσπάθησαν να διαδώσουν το Νταϊτο Ριου στην προπολεμική Ιαπωνία. Ωστόσο η επαφή του Μοριχεϊ Ουεσίμπα με τη θρησκευτική Σέκτα Ομοτο-Κιο θα διαφοροποιήσει όλη την άποψη του πάνω στις πολεμικές τέχνες με αποτέλεσμα να γίνει μια διαφορετική πολεμική τέχνη, η οποία μέσα από πολλές ζυμώσεις και αλλαγές ονομάτων, να πάρει την τελική του μορφή σαν Αϊκίντο το 1942.
Βασικές διαφορές μεταξύ Νταϊτο Ριου και Αϊκίντο.Στη προσπάθεια να παρουσιάσουμε αυτή τη τέχνη θα μας βοηθήσει η αποδόμηση των βασικών διαφορών της από το Αϊκίντο.
Η πρώτη βασική διαφορά βρίσκεται στην έννοια του Αϊκι. Το Νταιτο Ριου μιλώντας για Αϊκι ονομάζει τη διαχείριση της ενέργειας του αντιπάλου με σκοπό την αποδυνάμωση του. Η έννοια αυτή έχει διάφορες παραμέτρους όπως συγχρονισμό, αποσταθεροποίηση του αντιπάλου κλπ. Σε αντίθεση το Αϊκίντο θεωρεί την έννοια αυτή ένα πνευματικό μονοπάτι, μια προσωπική αναζήτηση για αρμονία με τον εαυτό μας.
Η ονομασία Αϊκι εμφανίζεται σε 40 τουλάχιστον, πολεμικά ιαπωνικά συστήματα γιαυτό και δεν πρέπει να θεωρείται μοναδική για την τέχνη του Αϊκίντο ή του Νταϊτο Ριου.
Το Αϊκίντο στις βασικές τεχνικές του έχει κλειδώματα (Οσαε) ενώ το Νταϊτο Ριου σπασίματα (Κανσετσου). Στο τέλος πολλών τεχνικών στο Νταϊτο Ριου ο Νάγκε (το άτομο που εκτελεί την τεχνική) σηκώνει τα χέρια ψηλά σαν ένδειξη απεμπλοκής και ετοιμότητας για επόμενη πιθανή επίθεση (Ζανσιν)
Στο βασικό εγχειρίδιο της Τακουμακαϊ (μια από τις κύριες οργανώσεις Νταϊτο Ριου) αναφέρει “όταν χρησιμοποιείς τεχνικές Νταϊτο Ριου πρέπει να εξουδετερώνεις τη δύναμη του αντιπάλου σου με μόνο μία τεχνική. Αλλά σε κάποιες περιπτώσεις ο αντίπαλος δεν εξουδετερώνεται. Για να αποφύγεις αυτό τον κίνδυνο πρέπει να εφαρμόσεις Τοντομε (τελειωτικό χτύπημα) και Ζανσιν” (έλεγχο της κατάστασης μετά την εκτέλεση της τεχνικής). Εδώ διαφοροποιείται κάθε τεχνική με το Αϊκίντο, ακόμα και αν η ονομασία της είναι ίδια. Ο στόχος κάθε τεχνικής είναι διαφορετικός. Το Αϊκίντο στις βασικές τεχνικές του έχει κλειδώματα (Οσαε) ενώ το Νταϊτο Ριου σπασίματα (Κανσετσου). Στο τέλος πολλών τεχνικών στο Νταϊτο Ριου ο Νάγκε (το άτομο που εκτελεί την τεχνική) σηκώνει τα χέρια ψηλά σαν ένδειξη απεμπλοκής και ετοιμότητας για επόμενη πιθανή επίθεση (Ζανσιν).
Η βασική ύλη ενός αρχάριου στο Αϊκίντο περιλαμβάνει κάποιες βασικές πτώσεις, βηματισμούς, μερικές επιθέσεις και σε κάποιες σχολές τη βασική εκμάθηση των όπλων του Αϊκίντο (Αϊκι Κεν, Αϊκι Τζο, Τάντο). Η βασική ύλη ενός μαθητή στο Νταϊτο Ρίου περιλαμβάνει όλα τα προηγούμενα (πλην της εκμάθησης των όπλων του Αϊκίντο) καθώς και όλες τις βασικές στάσεις, χτυπήματα και αποφυγές όπως εμφανίζονται στο Καρατε καθώς και βασικές ρίψεις όπως στο Τζούντο. Όποιος μαθητής επιθυμεί να έχει εκπαίδευση σε όπλα παροτρύνεται να ασχοληθεί συγχρόνως με τη σχολή Ονο Χα Ιττο Ριου (Παραδοσιακό Κενζούτσου).
Κάθε τεχνική του Νταϊτο Ριου συνοδεύεται με ατεμι (χτύπημα σε ζωτικό σημείο), ενώ στο Αϊκίντο πλην ελάχιστων περιπτώσεων τα ατεμι έχουν εξαφανιστεί από τη βασική θεματολογία.
Μια τεχνική στο Νταϊτο Ριου μπορεί να ξεκινήσει από τον αμυνόμενο (προληπτική επίθεση) έτσι ώστε να κατευθύνει όπως επιθυμεί την κατάσταση.
Η κινησιολογία των τεχνικών του Νταϊτο Ριου είναι γραμμική και άμεση, σε σχέση την κυκλικότητα του Αϊκίντο.
Τέλος σε αντίθεση με τις περισσότερες πολεμικές τέχνες στο Νταϊτο Ριου δεν παίζει ρόλο το έδαφος της καθημερινής προπόνησης. Αν υπάρχουν στρώματα ή παρκέ δεν έχει καμία σημασία!
Συνοψίζοντας θα λέγαμε ότι το Νταϊτο Ριου είναι μια πολεμική τέχνη η οποία δεν θέλησε να αλλάξει τίποτα για να αποκτήσει κοινό ή ανταγωνιστικό χαρακτήρα μέσω αγώνων κλπ. Δεν ισχυρίστηκε ποτέ ότι είναι αμιγώς αμυντική τέχνη ούτε ότι απευθύνεται σε όλο τον κόσμο. Παρότι υπάρχουν ιστορικοί και τεχνικοί δεσμοί δεν έχει πλέον καμία σχέση με το Αϊκίντο.
Το Νταϊτο Ριου είναι ένας δρόμος αυστηρός και αμετάβλητος. Απευθύνεται σε όσους ενδιαφέρονται να γνωρίσουν τα θεμέλια των Ιαπωνικών πολεμικών τεχνών.
Είναι ένα κλασικό Μπούντο.
Το κείμενο επιμελήθηκε ο Αγησίλαος Βεσεξίδης 4 Νταν Νταϊτο Ριου, Τακουμακαϊ: https://www.facebook.com/ApoAnatoli
Στην Αθήνα γίνονται σεμινάρια Νταϊτο Ριου και εξετάσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα στο Μπουσινκαν Ντοτζο.
www.bushinkan.gr
Νίκος Κορρές
