Το 1995 μόνο το 1% του ελληνικού πληθυσμού είχε πρόσβαση στο διαδίκτυο, το 2000 το 21% και το 2012 το 56%. Γίνεται αντιληπτό ότι ο ρυθμός διάδοσης του είναι μεγάλος. Στην προσπάθεια να βρούμε την επιρροή αυτού του τρόπου πληροφόρησης και επικοινωνίας στις πολεμικές τέχνες θα εξηγήσουμε ταυτόχρονα κάποια φαινόμενα της ελληνικής πολεμικό- τεχνικής πραγματικότητας.
Η ιστορία του διαδικτύου χωρίζεται με μια χρονολογία, το 2003, όταν ήρθε η σύνδεση adsl στην Ελλάδα. Μέχρι τότε η πρόσβαση στο διαδίκτυο γινόταν μέσω του δημόσιου τηλεφωνικού δικτύου (dial up), οι ταχύτητες ήταν πολύ αργές και δεν είχες τη δυνατότητα να παρακολουθήσεις κάποιο βίντεο σε μια συνέχεια. Αυτό το περιβάλλον έκανε το διαδίκτυο ένα αφιλόξενο κόσμο στον οποίο υπήρχαν λίγες ιστοσελίδες και καμία είδηση. Στο χώρο των πολεμικών τεχνών όμως οι μεγάλες ομοσπονδίες προσαρμόστηκαν άμεσα στην εμφάνιση του και δημιούργησαν τις επίσημες ιστοσελίδες τους.
Οι πρώτες ιστοσελίδες πολεμικών τεχνών περιείχαν πληροφορίες της επίσημης οργάνωσης. Για πρώτη φορά αυτό που άκουγες από το δάσκαλο σου ότι υπάρχει στην Άπω Ανατολή το έβλεπες στην οθόνη σου. Σαν ένα μαγαζί που κοιτάς τη βιτρίνα του. Μόλις πέρασε το διάστημα εντυπωσιασμού ξεκίνησε η έρευνα. Ο δάσκαλος μου είναι εξουσιοδοτημένος από την οργάνωση; η χώρα μου έχει κάποιον αντιπρόσωπο; Όλες οι πληροφορίες που επιθυμούσες μπορούσαν να βρεθούν άμεσα από επίσημα πρόσωπα. Όπως καταλαβαίνεται κάποιοι δάσκαλοι ξεσκεπάστηκαν, κάποιες σχολές έκλεισαν, κάποιοι μαθητές μεταπήδησαν σε άλλες πολεμικές τέχνες. Τα φαινόμενα αυτά μειώθηκαν στο ελάχιστο όταν ξεκίνησαν τη λειτουργία τους οι ενημερωτικές ιστοσελίδες οι οποίες είχαν και έχουν σαν στόχο να δίνουν πληροφορίες γύρω από τις πολεμικές τέχνες. Μπορούσες για πρώτη φορά να μιλήσεις με κόσμο που έκανε την ίδια πολεμική τέχνη σε άλλη ήπειρο μπαίνοντας σε δημόσιες συζητήσεις. Να ανταλλάξεις πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα έχουμε στο χώρο του Αϊκίντο με την ιστοσελίδα aikidojournal.com . Η λειτουργία της οποίας χρονολογείται από τα τέλη του 2000 όπου και σταμάτησε η έντυπη κυκλοφορία του ομώνυμου περιοδικού. Σε αυτή τη σελίδα μπορούσες να βρεις οτιδήποτε ήθελες να μάθεις σχετικά με την τέχνη, να πάρεις γνώμες για διάφορα στιλ και δασκάλους, να ενημερωθείς για σεμινάρια που γινόντουσαν στο εξωτερικό. Με αυτό τον τρόπο η πολεμική τέχνη έγινε ίδια για τους μαθητές όλου του κόσμου. Έτσι μέσω της παγκοσμιοποίησης της πληροφόρησης περάσαμε στην παγκοσμιοποίηση των πολεμικών τεχνών.
Όπως όλες οι επαναστάσεις έτσι και αυτή είχε απώλειες, η σημαντικότερη όλων ήταν το πλήγμα που έφερε στον έντυπο χώρο. Βιβλία και περιοδικά άρχισαν να χάνουν ολοένα και περισσότερο το κοινό τους. Κάποια από αυτά έκλεισαν κάποια άλλα συνέχισαν τη λειτουργία τους σαν ηλεκτρονικά περιοδικά.
Η επίδραση ήταν αρνητική και για μερικούς δασκάλους, οι οποίοι δεν αντιλήφθηκαν ότι το διαδίκτυο είναι πηγή γνώσης. Ο μαθητής έχει τη δυνατότητα να ελέγχει την εγκυρότητα της διδασκαλίας και να κρίνει το τεχνικό επίπεδο του δασκάλου του συγκρίνοντας το με το παγκόσμιο επίπεδο της εκάστοτε τέχνης. Δημιουργήθηκαν τότε δυο είδη δασκάλων. Το πρώτο που προσπάθησε να ευθυγραμμίσει τη γνώση του, να δουλέψει επιπλέον, να προπονηθεί, να έρθει σε επαφή με παγκοσμίου βεληνεκούς δασκάλους και να ξαναγίνει μαθητής. Το δεύτερο είδος το οποίο εξέλαβε την πρόοδο σαν μια άστοχη επένδυση χρημάτων και χάσιμο κύρους. Αυτό το είδος προσπάθησε να μειώσει την αξία του διαδικτύου και να αποτρέψει τους μαθητές από το να το επισκέπτονται. Οι δάσκαλοι αυτοί υπάρχουν μέχρι τις μέρες μας, είμαι βέβαιος όμως ότι η εξέλιξη θα τους αφήσει να παρακμάσουν και να εξαφανιστούν.
Η εξέλιξη του διαδικτύου έφερε αλλαγή στον τομέα της διαφήμισης των πολεμικών τεχνών. Από τη γέννηση τους οι πολεμικές τέχνες χρησιμοποιούσαν την άμεση διαφήμιση, δηλαδή ένας μαθητής ακολουθούσε μια τέχνη γιατί τον έπειθε η προσωπικότητα του δασκάλου. Πολλά χρόνια μετά, με την εξέλιξη της τεχνολογίας δημιουργείται η μαζική διαφήμιση (διαφημιστικά φυλλάδια, ραδιόφωνο, τηλεόραση κλπ) η οποία στόχευε να διαφημίσει τη σχολή, τη τέχνη και τέλος το δάσκαλο. Ποτέ όμως η μαζική διαφήμιση δεν μπόρεσε να προσελκύσει τόσους μαθητές όσο η άμεση. Με την έλευση του διαδικτύου αυτό άλλαξε. Σημαντικό ρόλο στην απόφαση ενός μαθητή παίζει η ιστοσελίδα της σχολής. Ο υποψήφιος συλλέγει όποια πληροφορία θεωρεί σημαντική για εκείνον, έχει τη δυνατότητα να πληροφορηθεί τα χαρακτηριστικά όποιας πολεμικής τέχνης επιθυμεί, μπορεί να δει με ακρίβεια εκατοστών την απόσταση της σχολής από το σπίτι του και τόσα άλλα που θα τον βοηθήσουν να επιλέξει. Άρα μιλάμε πλέον για ηλεκτρονική προσέλκυση νέων μαθητών.
Το 2005 έχουμε τη δημιουργία του YouTube. Ένας ιστότοπος στον οποίο μπορείς να κοινοποιήσεις, να αποθηκεύσεις, να αναζητήσεις, να αναπαράγεις ήχο και εικόνα σε ψηφιακή μορφή. Τα βίντεο που υπάρχουν γύρω από πολεμικές τέχνες είναι αμέτρητα. Θεωρώ ότι η ευκολία αυτή κρύβει παγίδες. Το να δω απόσπασμα από ένα σεμινάριο μιας πολεμικής τέχνης δε σημαίνει ότι κατάλαβα το σεμινάριο, ούτε καν ότι είδα όλο το αρχικό βίντεο το οποίο πωλείται. Το να δω κάποιες τεχνικές δε σημαίνει ότι τις έμαθα ούτε ότι μπορώ να τις εφαρμόσω.
Η ευκολία προσβασιμότητας αποδεικνύει την επικινδυνότητα γενικότερα του διαδικτύου.
Η εποχή που ζούμε είναι καθοριστική στην εξέλιξη της τεχνολογίας, η διάδοση των πληροφοριών γίνεται με ταχύτητες που επιτρέπουν τη ζωντανή μετάδοση. Οι πολεμικές τέχνες έχουν ενσωματωθεί σε αυτή την εξέλιξη δίνοντας πληροφορίες, επιτρέποντας διαδικτυακά σεμινάρια. Είναι χρέος των παγκόσμιων ομοσπονδιών να μην υποκύψουν στη χρησιμοποίηση του για να αποκομίσουν εύκολα και γρήγορα κέρδη. Ένα διαδικτυακό μάθημα μπορεί να κρατήσει το ενδιαφέρον του μαθητή δεν μπορεί όμως να του δώσει μαύρη ζώνη. Οι μαθητές από τη μεριά τους δεν πρέπει να πλησιάζουν ιστότοπους οι οποίοι υπόσχονται διπλώματα με διαδικτυακά μαθήματα.
Το διαδίκτυο είναι ένα καταπληκτικό εργαλείο το οποίο μπορεί να μας βοηθήσει σε διάφορους τομείς της εξέλιξης μας στην πολεμική τέχνη δε μπορεί όμως να αντικαταστήσει το κύριο χαρακτηριστικό της που είναι η επαφή και το Ντότζο.
Νίκος Κορρές
