Μετά από τη κυκλοφορία του βιβλίου “Στο Ντότζο” άλλο ένα έρχεται να προστεθεί στην ελληνική βιβλιογραφία. Ο λόγος για τη βιογραφία του Μοριχέϊ Ουεσίμπα “Αϊκίντο, το έργο μιας ζωής”. Τα ωραία σχόλια είναι περιττά. Θα έμπαινα στη διαδικασία να κρίνω ένα τέτοιο βιβλίο αν υπήρχε σύγκριση. Στην Ελλάδα έχουμε μια βιβλιογραφία Αϊκίντο η οποία αριθμεί λιγότερα από δέκα βιβλία. Στα αγγλικά κυκλοφορούν πάνω από πεντακόσια. Προσπαθώντας να βρω μια δικαιολογία έχω πάρει τη γνώμη των δυο βασικών εκδοτών οι οποίοι δραστηριοποιούνται στη χώρα μας σε αυτή τη θεματολογία. Και οι δυο ήταν σαφείς. Το Αϊκίντο δεν πουλάει. Όταν λέμε κάτι τέτοιο εννοούμε ότι δε βγάζει ούτε τα βασικά του έξοδα. Γιατί συμβαίνει αυτό όταν στην Ελλάδα έχουμε πάνω από χίλια άτομα τα οποία ασχολούνται με τη τέχνη;
Σε αυτό το πρόβλημα έχω καταλήξει σε μερικές απαντήσεις. Να είστε σίγουροι ότι όσοι διαβάσετε αυτό το άρθρο δεν ανήκετε στη μερίδα των ανθρώπων που θα αναφέρω. Είμαι βέβαιος ότι οι συγκεκριμένοι δε με έχουν διαβάσει ποτέ.
Το πρώτο ποσοστιαίο κομμάτι αυτών που απέχει από τη βιβλιογραφία Αϊκίντο είναι οι τυχοδιώκτες δάσκαλοι. Με αυτό τον όρο εννοώ αυτούς που δε ξέρουν τι είναι Αϊκίντο. Νομίζουν ότι είναι μια σειρά τεχνικών που αν τις εκτελείς “καμαρωτός” και βρεις μερικούς δύστυχους να μάθουν εντυπωσιακές πτώσεις μπορείς να μαζέψεις μαθητές. Αυτοί οι δάσκαλοι παροτρύνουν τους μαθητές με πολλές δικαιολογίες να απέχουν από τη βιβλιογραφία Αϊκίντο. Νομίζω ο λόγος προφανής. Ο μαθητής θα αντιληφθεί άμεσα ότι ο δάσκαλος του δεν έχει καμία σχέση με το αντικείμενο. Εφιστώ τη προσοχή των μαθητών. Αυτοί οι “δάσκαλοι” συνήθως επικαλούνται την αυθεντία των δασκάλων τους για να αποδείξουν τα αναπόδεικτα. Το να μνημονεύεις είναι ωραίο, το πρόβλημα είναι ότι το μάθημα δε το κάνουν εκείνοι που μνημονεύεις. Την πρώτη φορά που προπονήθηκα σαν εσωτερικός μαθητής στην Ιουάμα (το μέρος που έζησε και προπονήθηκε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Μοριχέϊ Ουεσίμπα) πληροφορήθηκα ότι ελάχιστοι δάσκαλοι παγκοσμίου βεληνεκούς, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι προπονήθηκαν εκεί, λένε αλήθεια. Το παρουσιολόγιο δεν τους αναφέρει ούτε σαν επισκέπτες.
Το Αϊκίντο είναι μια πολεμική τέχνη με τεράστιο τεχνικό υπόβαθρο η οποία απαιτεί μεγάλο χρόνο κατανόησης. Η φυσική κατάσταση και η δύναμη που επιτυγχάνεται είναι το αποτέλεσμα πολλών σοβαρών προπονήσεων σε βάθος χρόνου, επιπλέον απαιτείται η θεωρητική προσέγγιση για να αντιληφθεί ο μαθητής τη σημασία των τεχνικών. Οι τεχνικές δημιουργήθηκαν ή αναβίωσαν εξυπηρετώντας συγκεκριμένες απαιτήσεις τις οποίες ο μαθητής οφείλει να γνωρίζει. Είναι αναγκαίο λοιπόν να υπάρχει θεωρητικό υπόβαθρο για την πλήρη κατανόηση της τέχνης.
Το επόμενο ποσοστιαίο κομμάτι είναι οι δάσκαλοι Αϊκίντο που ασχολούνται και με άλλες πολεμικές τέχνες. Θα διερωτάστε που είναι το πρόβλημα; Αυτοί οι δάσκαλοι δεν πιστεύουν ότι το Αϊκίντο έχει να πει τόσα πολλά όσο η σχολή σπαθιού με την οποία ασχολούνται. Σκεφτόμαστε το ίδιο. Γιατί διδάσκουν Αϊκίντο;
Γιατί το Αϊκίντο τους δίνει αρκετό χώρο να υποδυθούν τους δασκάλους. Είναι νοσηρές προσωπικότητές οι οποίες δεν έχουν καν χρηματικό όφελος. Αρκούνται στο γεγονός ότι έχουν δυο-τρεις αδαείς μαθητές οι οποίοι είναι “πιστοί ακόλουθοι” και τους υποκλίνονται. Τους δείχνουν μερικές τεχνικές, που είναι “καλοί” και ένα Κάτα από τη σχολή σπαθιού που εκπαιδεύονται και νιώθουν ότι μαγεύουν τα πλήθη.
Θα επαναλάβω, το Αϊκίντο είναι μια τεράστια σε ύλη πολεμική τέχνη, το ίδιο και οι σχολές σπαθιού. Όσο μελετάς ανακαλύπτεις κοινά σημεία με άλλες τέχνες, αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να ασχοληθείς και με αυτές. Με αυτό το σκεπτικό δε θα μάθεις καμία σωστά. Αυτοί οι άνθρωποι ταλαντεύονται ανάμεσα στο Αϊκίντο και τη σχολή σπαθιού που ακολουθούν μένοντας μέτριοι, αποφεύγοντας κάθε επαφή με τη θεωρία και τη πραγματικότητα.
Πριν από δύο χρόνια έμαθα από τον εκδότη του βιβλίου για την επιθυμία του να εκδώσει αυτό το ιστορικό βιβλίο. Η γνώμη μου ήταν ότι θα πρέπει να κυκλοφορήσει πρώτα ένα τεχνικό βιβλίο το οποίο θα είναι η βάση για το Αϊκίντο που διδάσκουν όλες οι σχολές. Είχα προτείνει κάποιο από τα βιβλία του Μοριτέρου Ουεσίμπα, εγγονό του ιδρυτή. Στόχος θα ήταν κατά τη γνώμη μου να κατανοήσουμε όλοι οι δάσκαλοι ποιο είναι το βασικό κομμάτι που πρέπει να διδάξουμε και μετά ο καθένας μας να προσθέσει τη τεχνοτροπία του δασκάλου του. Με διαβεβαίωσαν ότι ένα τέτοιο βιβλίο θα το αγόραζαν ελάχιστοι. Κανείς δεν ακολουθεί αυτό το σκεπτικό. Όλοι είναι κάτω από την ομπρέλα “κύκλων”, οργανώσεων, έμμεσων αναγνωρίσεων, διαφορετικής εξ ολοκλήρου προσέγγισης του Αϊκίντο. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι ο δάσκαλος που έχουν είναι ο καλύτερος επειδή έχει τα περισσότερα views στο διαδίκτυο.
Ένα βιβλίο όπως το “Έργο μιας Ζωής” καταρρίπτει όλο το σημερινό κατασκεύασμα. Είναι και αυτό, ένα βιβλίο ανατρεπτικό γιατί παρουσιάζει όλη την ιστορία της δημιουργίας του Αϊκίντο.Διαβάζοντας το βιβλίο θα πρέπει αναλογιστείτε αν ο δάσκαλος σας έχει πραγματική σύνδεση με το Αϊκίντο;
Πόσο αξιόπιστο είναι το Αϊκίντο του δασκάλου του δασκάλου σας; Οι απαντήσεις θα είναι σκληρές και απρόσμενες. Πολλοί θα διαπιστώσετε ότι η πηγή του Αϊκίντο η οποία επικαλείται ο δάσκαλος σας είναι στην ουσία κάποιο από τα ποσοστιαία κομμάτια που περιέγραψα παραπάνω. Αυτός είναι και ο αληθινός λόγος που σας παροτρύνουν να απέχετε από την ιστορία και τη βασική θεωρία του Αϊκίντο. Η πληγή του Αϊκίντο είναι οι εκπαιδευτές του. Ο φόβος ότι διαβάζοντας ένας μαθητής την ιστορία ή τη βασική τεχνική του Αϊκίντο θα αντιληφθεί ότι εξαπατάται κάνει μεγάλη μερίδα δασκάλων να ασκούν κακή κριτική στη βιβλιογραφία και να απωθούν τους μαθητές από αυτή.
Τελειώνοντας θα ήθελα να θίξω και τις εκδόσεις καταλογίζοντας ένα μερίδιο ευθύνης του προβλήματος. Θεωρώ ότι για τα ελληνικά δεδομένα η συγκεκριμένη βιβλιογραφία είναι ακριβή. Γνωρίζω ότι το κόστος παραγωγής είναι μεγάλο αλλά για τον απλό αναγνώστη είναι αδιάφορο. Για να γίνει προσιτό πρέπει να είναι φτηνό και όχι στην ίδια τιμή με πανεπιστημιακή βιβλιογραφία! Θα πρέπει να βρεθεί ένας κοινός τόπος μεταξύ έκδοσης και κοινού.
Αν αγαπάτε αληθινά το Αϊκίντο θα ξέρετε ήδη ότι εκτός των άλλων διδάσκει την αντιμετώπιση της αλήθειας, όσο σκληρή και αν είναι.
Nίκος Κορρές
Mάθετε περισσότερα για το νέο βιβλίο των εκδόσεων Μέση Οδός
“Αϊκίντο, το Έργο μιας Ζωής”