Πρότυπο είναι κάθε πρόσωπο, ιδέα ή στάση ζωής που λαμβάνεται σαν παράδειγμα προς μίμηση. Αυτό το μοντέλο (ιδεατό) αποτελεί μια εικόνα με ένα σύνολο ιδιοτήτων οι οποίες δημιουργούν ένα υπόδειγμα.
Η δημιουργία προτύπων είναι μεγάλης σημασίας κυρίως για τους νέους στις μέρες μας. Το πρότυπο αποτελεί σημείο ψυχολογικής στήριξης και καθοδήγησης, αποτελεί μια εικόνα η οποία για να επιτευχθεί θα πρέπει να καλλιεργηθούν μια σειρά από αρετές. Έτσι θεωρούμε δεδομένη την αξία του στην κοινωνία και τη διαφοροποιούμε από την έννοια ¨είδωλο¨ το οποίο εμπεριέχει τη ψευδή εικόνα.
Για τη δημιουργία προτύπων συμμετέχουν πολλοί παράγοντες όπως κοινωνικοί, πολιτισμικοί, οικονομικοί.
Στους αρχαίους χρόνους το πρότυπο ήταν ο γενναίος μαχητής ο οποίος γνωρίζει τη τέχνη του πολέμου και με τόλμη, θάρρος και αποφασιστικότητα νικάει τους εχθρούς. Καθώς μεγάλα διαστήματα ειρήνης μεσολαβούν στις κοινωνίες (κυρίως Ασιατικές) το πρότυπο μετασχηματίζεται. Από τον 17ο αιώνα και μετά αρχίζουν να τίθενται ερωτήματα όπως με ποιο τρόπο μπορούν να βοηθήσουν οι πολεμικές αρετές ένα άνθρωπο ο οποίος έχει σταματήσει να μάχεται;
Από εκείνο το σημείο και μετά ξεκινά η πολεμική τέχνη σαν μια μέθοδο η οποία ενσωματώνει τη μαχητική ικανότητα με την ηθική, ψυχολογική, μορφωτική διαμόρφωση του ενασχολούμενου. Η τέχνη δεν εξυπηρετεί μόνο τη μάχη αλλά συντελεί στη διαμόρφωση ενός χαρακτήρα ο οποίος εν καιρώ ειρήνης μάχεται τα ελαττώματα και τα μειονεκτήματα του χαρακτήρα του. Επιπλέον προάγει την αρμονία στη κοινωνία, συνυπάρχοντας τέλεια με τους γύρω του. Αυτός είναι ο δρόμος του πολεμιστή. Αυτό είναι το πρότυπο που θα περιγράψουμε. θα δούμε πως μπορεί να ενσωματωθεί στη σημερινή κοινωνία και να αποτελέσει ένα πρότυπο για όλους όσους θέλουν να ασχοληθούν με τις πολεμικές τέχνες.
Η εξάσκηση στη πολεμική τέχνη συμβάλει κατ’ αρχήν στην αυτοάμυνα. Οι απειλές της σωματικής μας ακεραιότητας είναι πολλές στις μέρες μας, είναι αυτονόητο ότι η πολεμική τέχνη εξυπηρετεί τον πρωταρχικό της στόχο, δηλαδή τη διαφύλαξη της ύπαρξης μας καθώς και των γύρων μας από εισβολείς.
Η εξάσκηση αποτελεί μια πολύ καλή εκγύμναση η οποία είναι ικανή να διαμορφώσει τα σωματικά μας χαρακτηριστικά. Σε συνδυασμό με ένα υγιεινό τρόπο ζωής συμβάλει μακροπρόθεσμα στην ευεξία. Ο τρόπος εξάσκησης διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον του αθλούμενου για όλη τη διάρκεια του μαθήματος, έτσι η εκγύμναση δεν είναι μια βαρετή διαδικασία. Η ύπαρξη μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων στόχων στη διάρκεια του έτους διατηρεί την επιθυμία του αθλητή να συνεχίζει χωρίς μεγάλες διακοπές.
Το εθιμοτυπικό, δηλαδή οι κανόνες που τηρούνται μέσα σε μια τάξη πολεμικών τεχνών μεταφέρουν στον αθλητή στοιχεία που επηρεάζουν θετικά το χαρακτήρα του χωρίς να είναι άμεσα αντιληπτά. Η αφοσίωση στο δάσκαλο, ο σεβασμός στους συναθλητές και το χώρο, η αποφασιστικότητα, η γρήγορη σκέψη, η τόλμη, η υπομονή είναι ελάχιστα μόνο από τα χαρακτηριστικά που καλλιεργούνται κατά την εξάσκηση στις πολεμικές τέχνες. Η μακροπρόθεσμη ενασχόληση διαμορφώνει το χαρακτήρα ενσταλάζοντας όλα τα εκείνα τα χαρακτηριστικά τα οποία δημιουργούν ένα άνθρωπο ψυχικά, κοινωνικά και σωματικά υγιή.
Το σύγχρονο πρότυπο των πολεμικών τεχνών είναι ένας άνθρωπος ο οποίος είναι σωματικά υγιής, έχει τη δυνατότητα να αντιλαμβάνεται τις απειλές και να τις διαχειρίζεται με επιτυχία. Είναι ψυχικά και διανοητικά ισορροπημένος, ενεργεί με αποφασιστικότητα και τόλμη στις προκλήσεις της ζωής, ενώ συγχρόνως δεν εγκαταλείπει την προσπάθεια όταν οι αντιξοότητες των ωθούν εκεί.
Επιπλέον είναι ¨κοινωνικά ενεργός¨. Δηλαδή περιβάλλεται από ένα κοινωνικό περίγυρο (επαγγελματικό, οικογενειακό, φιλικό) στον οποίο αποτελεί δυναμικό μέλος του.
Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν το σύγχρονο πρότυπο του ¨πολεμοτεχνίτη¨. Πιστεύω ότι αυτή είναι μια εικόνα εύκολα εφαρμόσιμη από οποιονδήποτε στις μέρες μας, αρκεί να πιστέψει ότι μπορεί.
Η τυχών δυσκολία η οποία παρουσιάζεται στην εφαρμογή του έγκειται στη παρανόηση του προτύπου. Οι πολεμικές τέχνες στις μέρες μας συγχέονται με ένα άλλο πρότυπο το οποίο δεν έχει καμία σχέση αλλά μοιάζει σε ένα κύριο χαρακτηριστικό, τη μάχη σώμα με σώμα.
Μιλάμε για την εικόνα ενός μυϊκά υπερτροφικού ανθρώπου ο οποίος έχει χάσει κάθε ίχνος καλλιέργειας με μοναδικό στόχο τη νίκη με κάθε τρόπο του αντιπάλου. Αυτός ο χαρακτήρας είναι κοινωνικά αποδιοργανωμένος, αποκλεισμένος από το κοινωνικό του περίγυρο. Ασχολείται αποκλειστικά με την αύξηση των σωματικών και τεχνικών χαρακτηριστικών τα οποία θα οδηγήσουν στην υποταγή του αντιπάλου.
Τα μέσα επικοινωνίας προβάλουν αυτό το πρότυπο γιατί είναι εντυπωσιακό και δημιουργεί μεγάλα νούμερα τηλεθέασης, άρα και χρηματικής εισροής. Δυστυχώς όμως το μεγαλύτερο ποσοστό νέων που παρακολουθούν το θάνατο από ένα λάκτισμα στο κεφάλι, μέσα σε ένα κλουβί, συγχέουν την εικόνα αυτή με την πολεμική τέχνη. Δημιουργούν ένα εσφαλμένο πρότυπο το οποίο αποτελεί παράδειγμα προς αποφυγή.
Θα πρέπει να κατανοήσει ο σύγχρονος άνθρωπος ότι η πολεμική τέχνη εμπεριέχει και τη λέξη τέχνη. Αυτό σημαίνει ότι η εκμάθηση και οι εμπειρίες που δημιουργούνται από την πολύχρονη εφαρμογή της δημιουργούν ένα όμορφο αισθητικό αποτέλεσμα. Οι ικανότητες που δημιουργούνται και τα ψυχοκοινωνικά οφέλη της ενασχόλησης διαμορφώνουν μια αρμονική εικόνα η οποία συνυπάρχει και επιδρά θετικά στο κοινωνικό σύνολο. Ο άνθρωπος που ασχολείται με οποιαδήποτε, πραγματική πολεμική τέχνη είναι ήρεμος, αισιόδοξος, τολμηρός και έτοιμος να αντιμετωπίσει, εδώ και τώρα, οποιαδήποτε δυσκολία παρουσιαστεί.
Όπως έλεγε ο ιδρυτής του Αϊκίντο, Μοριχέι Ουεσίμπα. ¨Όταν είσαι εναρμονισμένος με το σύμπαν είσαι ανίκητος. Όποιος προσπαθήσει να σε βλάψει θα έχει να κάνει με όλο το σύμπαν¨.
Νίκος Κορρές
Διαβάστε το άρθρο του Νίκου Κορρέ
«Κρυολόγημα και πολεμική τέχνη»