Οι ρίζες των νέιτζια τσουάν, των εσωτερικών κουνγκ φου ανάγονται στα ταοϊστικά μοναστήρια, στα όρη Γουτάνγκ της επαρχίας Χουμπέι και μεγάλο κομμάτι τους είναι στενά συνυφασμένο με τη θεραπευτική προσέγγιση. Ωστόσο, κάποιες από αυτές δέχτηκαν επιδράσεις από βουδιστικά μοναστήρια, κυρίως, του όρους Εμέι, της επαρχίας Σιτσουάν.
Το Τάι τσι τσουάν, (θεμελιώδης γροθιά) θρυλείται ότι δημιουργήθηκε από τον ταοϊστή μοναχό Τζανγκ Σαν Φενγκ-που συγκαταλέγεται σήμερα ανάμεσα στους Αθανάτους (Σιέν) της Κίνας- κατά τη διάρκεια της Δυναστείας Σονγκ (960-1279). Σήμερα υπάρχουν πέντε βασικές γραμμές του τάι τσι, που έχουν πάρει το όνομά τους από τις οικογένειες απ’ όπου προέρχονται: Τσεν Ται Τσι, Γιανγκ Τάι Τσι, Γου (Χάο) Τάι Τσι, Γου Τάι Τσι και Σαν Τάι Τσι• και οι πέντε γραμμές έχουν κοινές βασικές αρχές, διαφέρουν όμως στον τρόπο της εξάσκησης. Το Τάι Τσι είναι πολύ δημοφιλές σήμερα. Χρησιμοποιείται σε ευρύ φάσμα, κυρίως για λόγους βελτίωσης της υγείας και καταστολής του στρες και ολιγότερο σαν πολεμική τέχνη. Έτσι, εσφαλμένα, θεωρείται από πολλούς απλά μια καλή γυμναστική. Δεν έχουν βεβαίως άδικο, αφού πολλοί δάσκαλοι του τάι τσι, αγνοούν το πολεμικό κομμάτι του και την εκπαίδευση σ’ αυτό, ή απλά δεν θέλουν να τη διδάξουν. Έτσι, μέσα από την ατέρμονη επανάληψη των φορμών, ο ενασκούμενος νιώθει μόνο ότι γυμνάζεται. Η θεραπευτική επίδραση του τάι τσι είναι δεδομένη, όμως πρέπει να είναι αποτέλεσμα της σωστής εκπαίδευσης σε αυτό, αφού μέσα στα πλαίσια της εξάσκησης της πολεμικής τέχνης είναι και η διατήρηση ενός υγιούς οργανισμού. Δεν έχει καμία ουσιαστική αξία, μια όμορφη αισθητικά παρουσιασμένη φόρμα αν το μαχητικό κομμάτι και η μαχητική προσέγγιση δεν είναι παρούσες. Το Τάι Τσι δουλεύει τη δύναμη του να ριζώνεις στο έδαφος, έχοντας όμως μεγάλη ταχύτητα και χρησιμοποιεί κυκλικές κινήσεις, μαλακώνει εξωτερικά το σώμα και το δυναμώνει εσωτερικά. Βασίζεται στην ταοϊστική αλχημεία, αλλά έχει και επιδράσεις από τη βουδιστική.
Το Σινγκ Γι Τσουάν (θεληματική γροθιά), δημιουργήθηκε από τον στρατηγό Γιούε Φέι στη Δυναστεία Σονγκ (960-1279) και το δίδασκε στους αξιωματικούς του. Υπήρξε η πολεμική τέχνη που χρησιμοποιήθηκε στους πολέμους της Κίνας. Χαρακτηρίζεται από ευθύγραμμη κίνηση, έκρηξη, ενιαίες κινήσεις σώματος και ποδιών, καθώς και δυνατές γραμμικές γροθιές, μικρού εύρους. Δουλεύει πολύ εξωτερικά κάνοντας τους μυς σκληρούς και αδιαπέραστους σαν ατσάλι και ταυτόχρονα μαλακώνει πολύ το εσωτερικό, δίνοντας μεγάλη ευλυγισία στο σώμα. Προσφέρει πιο γρήγορα από τις άλλες δυο νέιτζια, αίσθηση της δύναμης και της ενέργειας. Βασίζεται σε χαρακτηριστικά ζώων και στα πέντε στοιχεία της φύσης. Ξεχωριστή είναι και η εξάσκηση στην τέχνη της λόγχης, που δημιούργησε ο στρατηγός Γιούε Φε. Σήμερα, τρια είδη διαφορετικών οίκων Σινγκ Γι εξασκούνται, η Χέναν, η Χεμπέι και η Σανσί που διαφέρουν κινησιολογικά αρκετά μεταξύ τους. Έχει επιδράσεις από την ταοϊστική και βουδιστική αλχημεία.
Το Πάκουα Τσανγκ (η παλάμη των οκτώ τριγράμμων) δημιουργήθηκε από τον ταοϊστή ιερέα Ντονγκ Χάι Τσουάν, ή πιο σωστά, αυτός ήταν που το διέδωσε έξω από τα μοναστήρια. Είναι επικεντρωμένο σε τεχνικές της παλάμης, κυκλικούς βηματισμούς μάχης και σπειροειδής κινήσεις μεγάλης ευκινησίας, που δίνει τη δυνατότητα αντιμετώπισης πολλών αντιπάλων ταυτόχρονα. Βασίζεται στο Ι-Τσινγκ, το βιβλίο των αλλαγών-δίνεται μεγάλη έμφαση στον αριθμό οκτώ-και αποκλειστικά στην ταοϊστική αλχημεία. Σήμερα, διδάσκονται πάνω από δεκαπέντε διαφορετικά στυλ. Το στυλ διδάσκει τεχνικές οκτώ ζώων και ο ενασκούμενος μπορεί να επικεντρωθεί σε όποιο ζώο ταιριάζει με την ιδιοσυγκρασία και το σωματότυπό του.
Η συνδυασμένη εκπαίδευση και στα τρια νέιτζια, θεωρείται ευεργετική. Ο δάσκαλος Γουάνγκ Σου Τζιν είχε πει κάποτε πως στο Σινγκ Γι χρειάζεται κανείς πέντε έτη για να γίνει ικανός, στο Τάι Τσι δέκα και στο Πάκουα, μια ζωή.
Ολοκληρώνοντας, πρέπει να σημειώσω πως το κομμάτι της εσωτερικής αλχημείας στις νέιτζια, δεν είναι εύκολα προσβάσιμο σε έναν εκπαιδευόμενο, υπάρχουν κάποιοι κίνδυνοι ειδικά σε προχωρημένα επίπεδα και πρέπει κανείς να είναι πολύ προσεκτικός για να μη βλάψει την υγεία του. Επιπλέον, οι δάσκαλοι που το γνωρίζουν καλά και το διδάσκουν σωστά, τείνουν να εξαφανισθούν. Αλλά όπως ειπώθηκε, καλό είναι να εξασκείται κανείς για τις αρετές που προσφέρουν οι νέιτζια και να μην γίνει αυτοσκοπός η απόκτηση ικανοτήτων.
Σοφία Ξυγαλά
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Bruce Kumar Frantzis. ΑΝΟΙΞΤΕ ΤΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΠΥΛΕΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΣΑΣ, εκδ. σέλας.
Fabrizio Pregadio, THE ENCYCLOPEDIA OF TAOISM, editions Routledge.
Peter Lorge, CHINESE MARTIAL ARTS, editions Cambridge University Press.
Ρόμπερτ Γ. Σμιθ, ΚΙΝΕΖΙΚΕΣ ΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ, εκδόσεις Αλκίμαχον.
