Πριν ξεκινήσω τούτο το άρθρο, θα ήθελα να καταθέσω κάτι: προβληματίστηκα αρκετά, για το αν χωρά ένα κείμενο για τις νέιτζια στον Πανελλήνιο Οδηγό Πολεμικών Τεχνών, γιατί στη χώρα μας, οι πολεμικές τέχνες είναι σε ένα πρώιμο στάδιο, φοβούμαι, σε σχέση με την Ευρώπη, την Ασία και τις ΗΠΑ και πολλές φορές δημιουργούνται λανθασμένες εντυπώσεις με τη δημοσίευση κάποιων άρθρων. Ωστόσο, επειδή πραγματικά πιστεύω ότι γίνεται άριστη δουλειά σχετικά με τη θεματολογία και το περιεχόμενο των άρθρων που φιλοξενεί ο Πανελλήνιος Οδηγός Πολεμικών Τεχνών και παράλληλα προστατεύονται αρθρογράφοι και αναγνώστες, αποφάσισα να προχωρήσω.
Πιστεύω πραγματικά, πως υπάρχει μια σχετική σύγχυση στη χώρα μας, αναφορικά με τις αποκαλούμενες «εσωτερικές πολεμικές τέχνες», που ξεσηκώνει θύελλες συζητήσεων και αντιπαραθέσεων, συνοδευόμενων από ειρωνείες και υποτιμήσεις, που εμπεριέχουν αλαζονεία και ημιμάθεια, φοβούμαι, τις περισσότερες φορές• αλλά, ας πάρω τα πράγματα από την αρχή.
Σύμφωνα με την κινέζικη ιατρική, ο κάθε άνθρωπος γεννιέται με ένα ενεργειακό απόθεμα (τζινγκ), το οποίο είναι κληρονομικό και αποτελεί την κράση του. Με την σωστή διατροφή, την άσκηση και την προσεκτική ζωή, παράγει κάποιες ποσότητες ενέργειας που βοηθούν ώστε να έχει καλή υγεία. Ωστόσο, αυτές οι ποσότητες είναι πολύ μικρές και δεν μπορούν να τροφοδοτήσουν επαρκώς το ενεργειακό του απόθεμα, που κάποια στιγμή αδειάζει. Οι Κινέζοι (και όχι μόνο) ανακάλυψαν μια μέθοδο για την τροφοδότηση του τζινγκ. Η θεωρία της κινέζικης ιατρικής είναι αρκετά σαφής ως προς την βασική αρχή της εσωτερικής αλχημείας (νέινταν για τους άνδρες, νιουντάν για τις γυναίκες), της μεταστοιχείωσης, δηλαδή, της ζωτικής ενέργειας, της θεμελιώδους ενέργειας με την οποία γεννιόμαστε (τζινγκ), της βιοενέργειας (τσι) και της πνευματικής συναίσθησης (σεν), με σκοπό την απόκτηση της αθανασίας. Οι εκκρίσεις των εσωτερικών οργάνων αναμιγνύονται στους νεφρούς σχηματοποιώντας το τζινγκ. Φυλάσσοντας το τζινγκ με σεξουαλική υγιεινή (απουσία εκσπερμάτισης για τους άνδρες, διακοπή της έμμηνου ρύσεως για τις γυναίκες) μπορεί να μετουσιωθεί σε βιοενέργεια (τσι) στο τα-τιέν, μια περιοχή που αποτελεί ενεργειακό κανάλι και βρίσκεται περίπου τρια εκατοστά κάτω από τον ομφαλό και στα τρια δέκατα της απόστασης από την σπονδυλική στήλη, σε βάθος. Αυτή η μετουσίωση επιτυγχάνεται με τη βοήθεια της πνευματικής συναίσθησης (σεν), μέσα από πρακτικές και ασκήσεις διαλογιστικού τύπου και οραματισμού, βασικά αναπνευστικές. Το τσι αναμιγνύεται με το τζινγκ στο τα-τιέν, παράγεται θερμότητα και μετατρέπεται σε γουάν τσι, μια ουσία που έχει ηλεκτρισμό και μέσα από τα αιμοφόρα αγγεία εισέρχεται στα οστά από το ιερό οστό. Το γουάν τσι που είναι σαν ατμός ψύχεται και μετατρέπεται σε μυελό των οστών. Όταν ο μυελός πληρωθεί, πιέζει τον εγκέφαλο. Τότε, σύμφωνα με τη θεωρεία της κινέζικης ιατρικής, επέρχεται η τελείωση για τον άνθρωπο, έχει επιτευχθεί ο υπέρτατος σκοπός, η αθανασία.
Νέιτζια τσουάν, αποκαλούνται σήμερα οι τρεις αδερφές εσωτερικές πολεμικές τέχνες της Κίνας (Σινγκ Γι Τσουάν, Τάι Τσι Τσουάν, Πάκουα Τσανγκ), τις οποίες ένωσε κάτω από έναν οίκο, ο δάσκαλος Σαν Λου Τανγκ. Υπάρχουν, βέβαια και πολλές άλλες που είναι «εσωτερικές», αλλά έχουν άλλες ρίζες προέλευσης. Οι νέιτζια, στηρίζονται στην εσωτερική αλχημεία και στόχο έχουν την πολεμική εκπαίδευση σώματος και πνεύματος. Έτσι, παράλληλα με την ενδυνάμωση των μυών, μέσα από φόρμες και στάσεις, γίνεται ενδυνάμωση της πρόθεσης/θέλησης του νου (γι), της βιοενέργειας (τσι) και της πνευματικής συναίσθησης (σεν) που πραγματοποιούνται με ασκήσεις/τεχνικές τσι κουνγκ (κίνηση του τσι με την αναπνοή) και νέικουνγκ (κίνηση του τσι με το νου). Για τους σκοπούς αυτούς, χρησιμοποιούνται αναπνευστικές και διαλογιστικές ασκήσεις, ασκήσεις νοητικού οραματισμού και συνδυασμός όλων αυτών. Βασικός στόχος, είναι η ενδυνάμωση της πνευματικής συναίσθησης (σεν), ώστε να μπορεί να κατευθύνει τη βιοενέργεια (τσι), καθώς η κίνησή της εξαρτάται από τη θέληση/πρόθεση (γι) και όπου κατευθύνεται αυτή, την ακολουθεί η βιοενέργεια. Το γι, μεταφράζεται λογοτεχνικά ως ο «ήχος της καρδιάς» και ο βαθύτερος ρόλος του είναι να διευθύνει το τσι. Στις πολεμικές τέχνες, το γι έχει την ικανότητα να προβλέπει τις κινήσεις του αντιπάλου. Με αυτό τον τρόπο, καθώς το τσι μπορεί να κινηθεί όπου επιθυμεί το γι, το σώμα γίνεται άτρωτο σε οποιαδήποτε απειλή και είναι αδύνατο να διαπεράσει το δέρμα οποιοδήποτε αιχμηρό αντικείμενο. Η ικανότητα αυτή, ονομάζεται τσιν τσουνγκ τσάο (χρυσή καμπάνα). Αυτός είναι και ο λόγος που κάποιοι δάσκαλοι δεν επιμένουν τόσο πολύ στη εξωτερική, μυική εξάσκηση του σώματος. Η πολεμική δύναμη που αντλεί ένας ενασκούμενος στις νέιτζια πηγάζει από τη ζωτική του ενέργεια (τζινγκ) και όχι τη μυική.
Ο δάσκαλος Πολ Κούο, πίστευε πως οι τεχνικές μάχης είναι άχρηστες και καλό θα ήταν κάποιος να απαλλάξει το νου του από αυτές τις περιττές γνώσεις, ώστε να αντιδράσει αυθόρμητα και επομένως σωστά σε μια απειλή. Εξάλλου, η ουσία της εξάσκησης των νέιτζια δεν είναι η απόκτηση ικανοτήτων, αλλά οι αρετές που αποκομίζει ο άνθρωπος από αυτή. Αντίθετα, ο δάσκαλος Τσεν Παν Λινγκ θεωρούσε πως το εσωτερικό κομμάτι των πολεμικών τεχνών πρέπει να είναι εναρμονισμένο με το εξωτερικό (μάτια, μυϊκό σύστημα) ώστε η πολεμική τέχνη να φτάσει σε υψηλό επίπεδο. Σε περίπτωση που ο συντονισμός αυτός είναι ανεπαρκής, μόνο τότε, θα πρέπει κανείς να στηρίζεται στο εσωτερικό κομμάτι.
Σε γενικές γραμμές, η εκπαίδευση στις νέιτζια, ξεκινά από τα εσωτερικά μέρη του σώματος και συνεχίζει στα εξωτερικά. Η εκπαίδευση είναι πολυετής, ωστόσο επειδή δεν στηρίζεται στη μυική δύναμη αλλά στην βιο-εργειακή δύναμη, δεν υπόκειται σε ηλικιακούς και σωματοτοτυπικούς περιορισμούς. Σημειώστε πάντως, ότι οι τεχνικές αυτές επηρεάζουν το σώμα εξωτερικά, αλλά και τον κόσμο των συναισθημάτων του ατόμου. Το τσικουνγκ και το νέικουνγκ επιφέρουν αλλαγές και στο ζιν (συναίσθημα, καρδιά, επιθυμία) και πρέπει κανείς να είναι πολύ προσεκτικός, καθώς τα εντείνουν και τα ενδυναμώνουν. Γι’ αυτό και οι νέιτζια επιλέγονταν να διδάσκονται μόνο σε ανθρώπους που έδειχναν μετριοπάθεια και συναισθηματική ισορροπία, δεν έκαναν καταχρήσεις και θα μπορούσαν να διαχειριστούν τα σκοτεινά συναισθηματικά τους σημεία, που θα προέκυπταν από την εξάσκησή τους.
Κλείνοντας, θα ήθελα να σημειώσω, πως το κομμάτι της εσωτερικής αλχημείας συναντάται σε όλους τους πολιτισμούς, Δύσης και Ανατολής, με βαθιά μελετημένες μεθόδους, είναι κάτι χειροπιαστό και αληθινό, ασχέτως αν υπάρχουν τσαρλατάνοι και μεγαλομανείς που το εκμεταλλεύονται για πολλούς και διαφόρους λόγους. Είναι συνετό, λοιπόν, ο καθείς, να διαβάζει με μετριοπάθεια και κριτικό πνεύμα οτιδήποτε επιλέγει και να μην βιάζεται να εκφέρει απόψεις, ειδικά αν δεν γνωρίζει σε βάθος κάποια πράγματα.
Σοφία Ξυγαλά
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Bruce Kumar Frantzis. ΑΝΟΙΞΤΕ ΤΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΠΥΛΕΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΣΑΣ, εκδ. σέλας.
Fabrizio Pregadio, THE ENCYCLOPEDIA OF TAOISM, editions Routledge.
Peter Lorge, CHINESE MARTIAL ARTS, editions Cambridge University Press.
Ρόμπερτ Γ. Σμιθ, ΚΙΝΕΖΙΚΕΣ ΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ, εκδόσεις Αλκίμαχον.
Διαβάστε το άρθρο
«10 + 1 Λόγοι για να αγαπήσεις τις πολεμικές τέχνες»
