Όσοι ασχολούνται με τις εσωτερικές πολεμικές τέχνες και όχι μόνο, γνωρίζουν το τσι κονγκ, ένα είδος αρχαίας κινέζικης τέχνης, με ιστορία χιλιάδων ετών, για την καλή υγεία. Αν και υπάρχουν πολλά είδη, σήμερα συναντάμε περισσότερο το θεραπευτικό τσι κονγκ, που είναι ένα είδος από τα πολλά, (στατικό, δυναμικό, ιατρικό, πολεμικό, βουδιστικό, ταοιστικό κλπ…) .Ενσωματώνει μια σειρά απλών και ήπιων κινήσεων (επαναλαμβανόμενες και συχνά ρέουσες) ή στάσεων (όρθιες ή καθιστικές). Βασική φιλοσοφία της πρακτικής είναι ότι επηρεάζει θετικά το ανθρώπινο ενεργειακό σύμπλεγμα (μεσημβρινοί, κανάλια) που λειτουργούν ως ένα ολιστικό, συνεκτικό και αμοιβαία αλληλεπιδραστικό σύστημα.
Ο λόγος που γράφεται αυτό το άρθρο στον ΠΟΠΤ είναι για να παρουσιαστεί η σημαντικότητα της εξάσκησης του τσι κονγκ από διάφορες ομάδες ασθενών. Και ενώ, εκτός από την Κίνα όπου υπάρχουν κλινικές με αποκλειστική θεραπεία το τσικονγκ, παρακολουθούμε σήμερα να μπαίνει δυναμικά σε όλες τις δυτικές χώρες και να προτείνεται από τα μεγάλα νοσοκομεία της Αμερικής, ( πχ Mayo clinic), στην Ελλάδα όχι μόνο δεν προτείνεται από τους γιατρούς, στον βαθμό τουλάχιστον πού θα έπειθε έναν ασθενή να ψάξει να βρει έναν χώρο διεξαγωγής ται τσι, η, τσι κονγκ, αλλά και οι σχολές εσωτερικών πολεμικών τεχνών δεν ασχολούνται συνήθως με αυτό το «κοινό». Ασθενείς ογκολογικοί , με αρθριτικά νοσήματα, με σκλήρυνση κατά πλάκας, με αλτσχαιμερ , με άνοια, κάθε κατηγορία χρειάζονται φυσικά άλλο είδος τσικονγκ, προσαρμοσμένο στις ανάγκες τους. Δεν νοείται πχ ρευματοπαθής, να μην συμπεριλάβει το τσικονγκ στο καθημερινό του πρόγραμμα, δεδομένου ότι αυτό συστήνεται επίσημα από την δυτική ιατρική για αυτή τη νόσο και είναι ίσως η μόνη πρακτική που θα διατηρήσει το σώμα του σε κίνηση. Όπως και οι ασθενείς με άνοια χρειάζονται κινήσεις που να διεγείρουν και τους δύο λοβούς του εγκεφάλου, κλπ.
Η εμπειρία που μου ζητήθηκε να μεταφέρω, είναι από μια ομάδα ογκολογικών ασθενών, που δημιουργήσαμε το 2017 στο Ηράκλειο της Κρήτης.
Την πρόθεση μου να κάνω τμήμα τσικονγκ για καρκινοπαθείς (εθελοντικά φυσικά, αλλά αυτό δεν αποκλείει κάποιον να το κάνει και επί πληρωμή), μετέφερα στον καθηγητή της ογκολογικής κλινικής, άνθρωπο με ανοιχτούς ορίζοντες. Μου έδωσε την συγκατάθεση του και χρησιμοποιώντας τον σύλλογο ΕΥ ΖΩ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ κάναμε προώθηση με αφίσες στο κοινό του Ηρακλείου. Οι αφίσες μπήκαν σε κάθε πόρτα φαρμακείου στο Ηράκλειο και φυσικά στις ογκολογικές κλινικές.
Ζητήθηκε να μας δοθεί δωρεάν κάποιος χώρος στην πόλη και φάνηκε αρκετά εύκολο, μιας και υπήρξε ευαισθητοποίηση, αφού αφορούσε αυτό τον σκοπό.
Ερχόμενοι οι πρώτοι ασθενείς για πρακτική, διέκρινε κανείς αμέσως πόσο άδειοι από ενέργεια ήταν. Οι επιθετικές θεραπείες δεν είναι μόνο για τα καρκινικά κύτταρα. Αλλά και πόσο παγωμένη και στάσιμη είναι η ενέργεια τους. Τα μέλη τους λες και είναι αποκομμένα μεταξύ τους, καθόλου συντονισμός. Αδέξιες οι κινήσεις τους. Μπλοκάρισμα σωματικό, βάρος συναισθηματικό, υπερδραστηριότητα στον νου. Λύπη, φόβος, σύγχυση. Δεν αστειεύεται αυτή η αρρώστια. Όμως είναι μια ομάδα. Και οι ομάδες κάνουν καλό στην ψυχολογία.
Άξιο λόγου είναι ότι αυτοί που πρωτοήρθαν για να συμμετέχουν ήταν άνθρωποι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Ήταν αυτοί που είχαν ακούσει ,η, έψαξαν και ενημερώθηκαν για τα ωφελήματα του τσικονγκ. Και ήταν αυτοί που έφεραν τους επόμενους λέγοντας τους πόσο καλό θα τους κάνει.
Ομολογώ ότι η προσέλευση δεν είναι αθρόα. Φτιάξαμε μια ομάδα με αρκετούς, αλλά όχι τόσους όσους θα μπορούσαν να συμμετέχουν. Αναμενόμενο, μιας και οι άνθρωποι που περνούν αυτή την αρρώστια, δύσκολα κάνουν την υπέρβαση να ασχοληθούν με κάτι σαν αυτό. Συνήθως «κλείνονται» μέσα, απομονώνονται, τουλάχιστον τον καιρό των θεραπειών. Δυστυχώς οι σοβαρά άρρωστοι συχνά, δεν έχουν την ικανότητα για έντονη άσκηση. Για αυτό επελέγη τσικονγκ, που να μπορεί να το κάνει κάποιος και καθήμενος. Επίσης πολύ μεγάλη προσοχή δόθηκε στην ασφάλεια των ασκήσεων. Πολλοί από τους συμμετέχοντες, έχουν μεταστατική νόσο, που αν πχ είναι στα οστά, μπορεί να τα κάνει εύθραυστα.Όμως το επείγον σε αυτούς τους ανθρώπους, είναι να κινηθεί η ενέργεια τους ανεμπόδιστα σε όλο το σώμα. Αυτό που πρεσβεύει η κινέζικη Ιατρική.
Τι περιλαμβάνει ένα μάθημα τσικονγκ : Κατ αρχήν 3-5 λεπτά, δίνονται οδηγίες για σωματική και νοητική χαλάρωση. Ακολουθεί μια καλή προθέρμανση και στην συνέχεια εκτελούνται οι κινήσεις του τσι κονγκ, βλέποντας τον δάσκαλο, αλλά και ακολουθώντας τις οδηγίες, σχετικά με το που πρέπει να εστιαστεί η προσοχή κάθε φορά. Τελειώνουμε με μια αποθεραπεία, που συνήθως είναι ελαφρά χτυπηματάκια στις διαδρομές των μεσημβρινών, (tuina). Η, με ένα σύντομο «παιχνιδάκι» πχ κραυγές, για να γελάσουμε.
Τα αποτελέσματα ξεπέρασαν τις προσδοκίες μου. Πραγματικά μετά από μερικές εβδομάδες οι άνθρωποι ζωήρεψαν. Νιώθουν ότι σαν κάθε κανονικός και υγιής άνθρωπος, μπορούν να συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα άσκησης στα μέτρα τους, να τα καταφέρνουν καλά. Το σώμα τους «λύνεται» . Περιμένουν πως και πως την συνάντηση μας. Και σε φυσικό και σε συναισθηματικό, αλλά και σε νοητικό επίπεδο, η βελτίωση τους ήταν ξεκάθαρη.
ΕΝΑ ΣΩΜΑ ΣΕ ΚΙΝΗΣΗ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΣΕ ΚΙΝΗΣΗ!
"Για τις ανάγκες ενός ογκολογικού συνεδρίου ζητήσαμε από τους συμμετέχοντες να μας γράψουν για την εμπειρία τους . Παραθέτω τι έγραψαν κάποιοι.
Ξεκίνησα Qi gong όταν διαγνώστηκα με καρκίνο μαστού. Ένιωσα από το πρώτο μάθημα καλύτερα τόσο ψυχολογικά όσο και σωματικά. Η διάθεση μου βελτιώθηκε και μετά από κάθε μάθημα ένιωθα ανάλαφρη και χαρούμενη. Οι ασκήσεις είναι τόσο ήπιες που ακόμα και στις δύσκολες μέρες των χημειοθεραπειών μπόρεσα να τις εκτελέσω χωρίς ιδιαίτερη κούραση ή πόνο. Έμαθα να συγκεντρώνομαι στην αναπνοή, να εστιάζω στο μέσα μου και να παρατηρώ το σώμα μου και τις ανάγκες του. Έτσι άρχισα να αφουγκράζομαι το σώμα μου και την εσωτερική μου φωνή αλλά και να χαλαρώνω και να αντιμετωπίζω τις δυσκολίες της μέρας με ηρεμία και γαλήνη. Με βοηθάει επίσης πολύ στη λειτουργικότητα και την κινησιολογία του δεξιού χεριού που μετά την αφαίρεση λεμφαδένων έχει μια δυσκολία στην κίνηση. Η ποιότητα της ζωής μου, η ευλυγισία και η μυϊκή μου δύναμη βελτιώθηκε σημαντικά. Το Qi gong είναι ένα είδος διαλογισμού σε κίνηση και είμαι ευτυχής και ευγνώμων που έχει μπει στην καθημερινότητα και την ζωή μου. Με βοηθάει να παίρνω ανάσες Ζωής και Γαλήνης."
Νεκταρία 45 ετών
"Τον Ιανουάριο του 2017 διαγνώστηκα με καρκίνο και άλλαξε όλη μου η ζωή. Τον Ιανουάριο του 2018 διαγνώστηκα με υποτροπή της νόσου. Τον Φεβρουάριο του 2017 ξεκίνησα τσι κογκ. Και άλλαξε η ζωή μου άλλη μια φορά. Το τσι κογκ μου χάρισε ευλυγισία, ισορροπία, αντοχή, χαρά. Αυτό όμως που είναι το σπουδαιότερο είναι η αίσθηση ευεξίας, η ενέργεια και η αισιοδοξία. Επίσης το ότι ανήκω σε μια ομάδα ατόμων με παρόμοιες εμπειρίες, φόβους και προσδοκίες, ελαττώνει το άγχος και αυξάνει την προσδοκία της συνάντησης και των ωφελειών που μοιραζόμαστε όλοι μαζί. Στην διάρκεια των θεραπειών μου με τις γνωστές παρενέργειες η άσκηση όχι μόνο δεν με κουράζει, αλλά αντιθέτως μου προσφέρει ευεξία, διάθεση για ζωή . Στην ομάδα μας προσέρχονται και ασθενείς με λιγότερη λειτουργική ικανότητα, καθιστοί σε καρέκλα, οι οποίοι ασκούνται ισότιμα με όλους μας, και η ομάδα απολαμβάνει μαζικά τα οφέλη. Αυτό είναι εκπληκτικό. Γιατί το τσι κογκ είναι η άσκηση που μπορείς να κάνεις ακόμα και αν δεν είσαι είσαι σε καλή φόρμα. Επιστρέφοντας από την άσκηση του τσι κογκ πλημμυρίζομαι από ενέργεια και δυναμικότητα. Θεωρώ ότι η πρωτοβουλία αυτή από την εκπαιδεύτριά μας, με την υποστήριξη της Ογκολογικής κλινικής και του Συλλόγου 'Ευ Ζω' είναι ο ισχυρότερος πυλώνας για την καλή μου φυσική και ψυχολογική κατάσταση σε καθημερινή βάση. Ευχαριστώ από καρδιάς όλους και ιδιαίτερα την γεμάτη αγάπη και διάθεση για προσφορά εκπαιδεύτρια μου."
Ειρήνη Μ. γιατρός
"Το τσι κονγκ με ηρεμεί, με χαλαρώνει και κάνει το σώμα μου πιο ανάλαφρο. Η συγκέντρωση σε κάθε κίνηση και αναπνοή, βοηθάει το μυαλό να πειθαρχεί. Μου αρέσει, γιατί όπως και να αισθάνομαι το σώμα μου, όπου και να πονάω, επειδή στο τσι κόνγκ δεν υπάρχουν απότομες κινήσεις, δεν με καταπονεί. Αντίθετα, μου προσφέρει δύναμη και ενέργεια. Πιστεύω στις ευεργετικές του δυνατότητες και προοπτικές. Από την στιγμή που το γνώρισα δεν υπάρχει περίπτωση να το αφήσω έξω από την ζωή μου!"
Α.Σ.
"Oι ασκήσεις διαλογισμού ,σωστών αναπνοών ,χαλάρωσης και οι ασκήσεις κίνησης που περιλαμβάνει με βοήθησαν σημαντικά να αποβάλλω το άγχος της ασθένειας που βίωσα. Συνεχίζει να μου προσφέρει σωματική ενδυνάμωση και ψυχική ηρεμία. θεωρώ οτι η νοοτροπία του Qigong συμβάλλει σημαντικά σε ένα υγιή τρόπο ζωής για όλλους.Η προσφορά του Qigong στους ογκολογικούς ασθενής είναι σημαντική!"
Νίκη Μ. παιδίατρος
"What I like about Qi Gong is its gentleness. It doesn’t tax the body; on the contrary, Q.G. energizes the body. It gives me new respect for my body – look at what my body CAN do, even if other aspects of my life are limited at this point! Q.G. is a way of creating inner peace and a sense of well-being – in other words, of rebuilding a healthy internal environment (so crucial to healing! ). The slow-motion aspect of it helps to focus the mind and concentrate on the present moment. During the time I practice Q.G., my mind body and spirit are focused on the positive, on taking action to whatever degree possible. Dark thoughts about the future, or any form of negativity are far away. Doing Qi Gong in a group is deeply satisfying – it strengthens my connection to others facing similar health issues, and --under the inspired guidance of Eleni Koutala -- together we magnify the amount of healing energy produced. These Q.G. classes, free of charge for cancer patients, improve the quality of our lives (of my life, for sure!). They are important and much appreciated."
Natalie
Με εμπνέει η χαρά και η ικανοποίηση στα μάτια των ασθενών. Η προσδοκία της συνάντησης μας. Mπορεί να μην είναι αναστρέψιμη πάντα, η πορεία της κάθε νόσου, όμως η καλυτέρευση της ποιότητας ζωής αυτών των ανθρώπων, ακόμα και λίγο, δίνει πολύ μεγάλη αξία σε τέτοιες πρακτικές. Γιατί όπως όλοι ξέρουμε, δεν έχει να κάνει μόνο με σωματική άσκηση. Εξίσου σημαντικό, είναι να μάθουν να αφουγκράζονται το σώμα τους, να διώχνουν τις εντάσεις, αφού πρώτα τις αναγνωρίσουν, να καταλαγιάζουν τις ανησυχίες τους. Ας δώσουμε όσοι περισσότεροι μπορούμε, την ευκαιρία σε αυτούς τους ανθρώπους να χαμογελάνε!
Ελένη Κουταλά
Παραθέτω σχετικές ερευνητικές εργασίες που έχουν δημοσιευτεί στο PUB MED:
https://www.rheumatology.org/About-Us/Newsroom/Press-Releases/ID/709
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6114250/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23055009
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28661865
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26702640
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24033836
