Η ιδέα του ΠΟΠΤ για τη συγγραφή ενός άρθρου ήταν μια όμορφη αφορμή να αδράξω την ευκαιρία να ενισχύσω τον χρόνο μου δημιουργικά. Γιατί από κάποιους ανθρώπους τα προφορικά λόγια δύσκολα αρθρώνονται, ενώ το γράψιμο είναι κάτι ανάλογο του διαλογισμού, καθώς μπορείς να παρατηρείς τις σκέψεις σου όσο αυτές αραδιάζονται αβίαστα σε μορφή λέξεων πάνω στο χαρτί.
Έτσι απλά ξεκινάς να γράφεις χωρίς να έχεις διαλέξει κάποιο θέμα να αναλύσεις, χωρίς να θες να καταγράψεις θεωρίες με επιστημονικές ορολογίες, χωρίς καν να σε νοιάζει να δείξεις εξειδίκευση. Ξέρεις μόνο ότι η ίντριγκα είναι το να γράψεις για την ενασχόληση που αγαπάς καταθέτοντας την ψυχή σου με τον ίδιο τρόπο που την καταθέτεις τόσα χρόνια σε κάθε δευτερόλεπτο της προπόνησης σου.
Αρχικά θα ήθελα να αναφέρω ότι αν θα έπρεπε να ταυτιστώ με κάποια από τις δύο λέξεις «πολεμικές τέχνες», αυτή σίγουρα θα ήταν η δεύτερη. Αναμφισβήτητα οι παραδοσιακές πολεμικές τέχνες, θέλοντας να μιλήσω με τόνο ενωτικό, ανεξαρτήτως είδους ή προέλευσης λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο που λειτουργεί μια οποιαδήποτε άλλου είδους τέχνη. Εκφράζουν τον βαθύτερο συναισθηματικό μας κόσμο, δρουν αναλγητικά και θεραπευτικά με τον πιο παράδοξο τρόπο. Όσο πιο μεγάλη και επίπονη είναι μια προσπάθεια τόσο μεγαλύτερη η ψυχική αγαλλίαση και ευτυχία. Η προσπάθεια αυτή δε, όταν δεν κυνηγάει την ιεραρχική ανέλιξη και δεν έχει άρωμα καριέρας, τότε ΔΕΝ τρέφει το ΕΓΩ αλλά αντίθετα δυναμώνει τις ρίζες της αυτοβελτίωσης και οδηγεί στην αυτογνωσία. Μετά από χρόνια είμαι πια σε θέση να κατανοήσω ότι τελικά δεν έχει σημασία πόσο καλή ή αποτελεσματική είναι η τεχνική σου, αλλά το αν στην πορεία προς την κατανόηση της ανακάλυψες βαθύτερες πτυχές της ύπαρξης σου. Γιατί εν τέλει οι βασικές αρχές του κάθε συστήματος μπορούν να μεταφραστούν και σαν αρχές στην ίδια μας τη ζωή. Όσο δύσκολο κι αν ακούγεται αυτό, πιστεύω ότι αξίζει να προσπαθούμε προς αυτήν την κατεύθυνση.
Τα προσωπικά μου βιώματα-παθήματα και οι σκέψεις των τελευταίων ημερών με ωθούν στο να γράψω για την παγίδα που πέφτουμε συχνά εμείς οι αθλητές/τριες των πολεμικών τεχνών στην προσπάθεια μας να φτάσουμε το ύψιστο δυνατό αποτέλεσμα, και αφορά το ίδιο μας το σώμα. Το υπέρτατο δηλαδή εργαλείο του κάθε μαχητή/ριας, επαγγελματία ή ερασιτέχνη, χωρίς βέβαια αυτό να υποτιμά το πνεύμα και την ψυχή που συνυπάρχει με την κάθε είδους άσκηση.
Είναι γνωστό σε όλους/ες ότι η ενασχόληση με την άσκηση απαιτεί καλή συντήρηση-περιποίηση του σώματος αλλά και ισορροπημένη διατροφή. Το ερώτημα όμως είναι πόσοι/ες από εμάς κατανοούμε την σπουδαιότητα αυτής της αρχής και την εφαρμόζουμε στις καθημερινές μας δραστηριότητες. Στα χρόνια της εκμάθησης μου παρατηρώ συναθλητές και συναθλήτριες να ιδρώνουν και να παθιάζονται με την τέχνη τους, δίνοντας τον καλύτερό τους εαυτό. Όμως τόσο ο εγωισμός όσο και η συνεχής προσπάθεια να γίνεις καλύτερος/η βάζει σε υπερκόπωση το σώμα μας και τον ίδιο τον οργανισμό μας που ξεχνάμε να τον αφήνουμε να ξεκουραστεί και να αναγεννηθεί. Αυτό το γεγονός φέρνει πολλές φορές και την παραίτηση κάποιων ανθρώπων από μια δραστηριότητα που αγαπάνε και δημιουργεί τάσεις ματαίωσης.
Αν ασχολείσαι με τις παραδοσιακές πολεμικές τέχνες (κυρίως με αυτές που έχουν τις καταβολές τους στην Ασία) και έχεις μελετήσει βαθύτερα, γνωρίζεις ότι οι τέχνες αυτές είναι εξίσου και ένα είδους θεραπείας (βλ. χαρακτηριστικά το ται τσι) και τόσο η κατανόηση τους όσο και η ίδια η φιλοσοφία τους συνάδει απόλυτα με τις αρχές της παραδοσιακής ιατρικής. Της εναλλακτικής όπως ονομάζεται πια δυστυχώς ιατρικής, αλλά της απολύτως κατά τη γνώμη μου φυσικής ιατρικής.
Είναι σημαντικό πέρα από την κατανόηση της τεχνικής της τέχνης μας να εμβαθύνουμε στο πώς οι αρχές που την διέπουν μπορούν να προάγουν την υγεία μας σε κάθε επίπεδο. Είναι αναγκαίο να αφιερώνουμε κάποιες στιγμές συνειδητότητας της πολυπλοκότητας, αρμονίας και ομορφιάς του ανθρώπινου σώματος, μιας πραγματικά άξιας θαυμασμού μηχανής που όμως θέλει την κατάλληλη περιποίηση για να λειτούργει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Όπως είπε ο Jim Rohn, «Φρόντισε το σώμα σου γιατί είναι το μοναδικό σπίτι μέσα στο οποίο πρέπει να ζήσεις».
Δεν είναι δυνατόν ο αθλητής/ρια να αγνοεί βασικές αρχές διατροφής, να μην τις εφαρμόζει, ή ακόμα χειρότερα να τις υποτιμά ενώ καθημερινά αναλώνεται στην προπόνηση. Είναι η κινητήριος δύναμή μας και είναι κρίμα που στο πιο ερασιτεχνικό επίπεδο δεν υπάρχει η κατάλληλη γνώση. Θεωρώ ότι η διατροφή θα έπρεπε σεμιναριακά ακόμα και να διδάσκεται στις σχολές και στους συλλόγους και να της δίνεται η μέγιστη προσοχή.
«Ακούμε το σώμα μας» λέει ο δάσκαλός μου σε κάθε νέο/α αθλούμενο/η και πραγματικά νιώθω ότι σε αυτές τις τέσσερις λέξεις κρύβεται όλη η αλήθεια της προπόνησης. Γιατί το σώμα πραγματικά μας μιλάει. Μας το δείχνει με τον τρόπο του και είναι τότε που εμείς πρέπει να έχουμε ανοιχτούς τους αισθητήρες μας και να το κατανοήσουμε. Είναι η ώρα που πρέπει να το αφήσουμε να ξεκουραστεί και να το περιποιηθούμε για να έρθει ξανά στην καλύτερη δυνατή κατάσταση που θα μας βοηθήσει να κάνουμε ένα βήμα παραπάνω από αυτό που κάναμε χθες. Εδώ είναι που πολλές φορές υπερτερεί ο εγωισμός μας και δε θέλουμε να τα παρατήσουμε, αφήνοντας έτσι τους σωματικούς πόνους αθεράπευτους ενώ μαθαίνουμε ακόμα και να ζούμε με προβλήματα που θα μπορούσαμε να είχαμε λύσει αν απλά ξεκουραζόμασταν ή θεραπευόμασταν. Πολλές φορές καταλήγουμε σε κάθε είδους παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη που η αξία τους στην θεραπεία είναι μηδαμινή και πιθανόν μόνο δυσάρεστες καταστάσεις να μας δημιουργήσουν. Δε πρέπει να ξεχνάμε επίσης ότι εμείς και μόνο εμείς είμαστε υπεύθυνοι να δώσουμε βάση στις ενδείξεις που μας δίνει το σώμα και δεν πρέπει να αφήνουμε κανέναν, ακόμα κι αν πρόκειται για τον δάσκαλο/α να μας προτρέπει στην αντίθετη κατεύθυνση από το ίδιο το ένστικτό μας. Ένα υγιές άλλωστε μη καταπονημένο σώμα, ανεβάζει την ψυχολογική μας κατάσταση και φέρνει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα χωρίς να είναι επιρρεπές σε μικροτραυματισμούς.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να αναδείξω και να τονίσω την αξία της μάλαξης και ιδιαίτερα της θεραπευτικής που προσωπικά θεωρώ δε θα έπρεπε να λείπει από το εβδομαδιαίο πρόγραμμα κανενός αθλητή/ριας. Δυστυχώς αυτό ισχύει μόνο για επαγγελματίες αθλητές/ριες δημοφιλών αθλημάτων. Είναι λυπηρό το γεγονός ότι η μάλαξη έχει συνδεθεί με είδος πολυτελείας στις μέρες μας, με κάτι που ίσως θα κάνουμε μια δυο φορές στη ζωή μας ενώ στην ουσία είναι ένα σπουδαίο μέσο θεραπείας που ο περισσότερος κόσμος αγνοεί. Άμεσα συνδεδεμένη και αυτή με τις εναλλακτικές θεραπείες μπορεί να χαρίσει στους αθλητές/ριες και όχι μόνο, τόσο ανακούφιση και αναλγησία όσο και θεραπεία ενώ παράλληλα αποτελεί έναν ευχάριστο τρόπο απαλλαγής από το άγχος.
Η ενασχόληση με τις πολεμικές τέχνες είναι μια δίχως τέλος μάθηση που δεν αναφέρεται μόνο στην καθεαυτού την τέχνη αλλά και οτιδήποτε άλλο την πλαισιώνει. Πρώτες βοήθειες, θεραπείες, μάλαξη, προπονητική, ψυχολογία και τόσοι άλλοι κλάδοι εμπλέκονται για να βαδίζεις πιο εύκολα και συνειδητά σε αυτό το ανεξάντλητο και όμορφο μονοπάτι που διαλέξαμε ο καθένας/μια για τους δικούς του/της λόγους.
Τελειώνοντας, λίγα λόγια που δε ξεχνώ να θυμάμαι…
Προπονούμαι αλλά θυμάμαι να ξεκουράζομαι.
Αγαπώ το σώμα μου και το φροντίζω.
Ψάχνω και ψάχνομαι.
Αλληλεπιδρώ και διδάσκω διδασκόμενος/η.
Έλενα Κασσάρα
Το κείμενο αυτό κέρδισε στον διαγωνισμό κειμένου που διοργάνωσε ο ΠΟΠΤ τον Φεβρουάριο 2018.
