Oι τεχνοτροπίες (διαφορετικά στυλ) του καράτε – ντο

Αν προσπαθήσουμε να απαριθμήσουμε ονομαστικά και μόνον τις διαφορετικές τεχνοτροπίες (στυλ) του Καράτε-ντο μάλλον θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσουμε αρκετές από τις σελίδες αυτού του Oδηγού, καθ’ ότι πρόκειται να αναφερθούμε σε μερικές εκατοντάδες ονόματα!

Όμως στην πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει όσον αφορά τα στυλ είναι ακριβώς αυτό που περιγράψαμε στο κείμενο μας που αφορά την ιστορική διαμόρφωση του Καράτε-ντο. Στην ουσία λοιπόν ξεκινώντας από την Οκινάβα όπου το Καράτε διαμορφώθηκε ως αποτέλεσμα μιας αργόσυρτης ιστορικής διαδρομής, παρατηρούμε να υπάρχουν δύο ευδιάκριτοι βασικοί κλάδοι, το Naha-te και το Shuri-te. Οι δύο αυτοί κλάδοι πήραν τα ονόματά τους από τις πόλεις – περιοχές από τις οποίες προέρχονται και στις οποίες διαμορφώθηκαν.

Αρχικά πρέπει να σημειώσουμε ότι υπήρχε ακόμα ένας κλάδος το Tomari-te ο οποίος απορροφήθηκε στην συνέχεια από το Shuri-te.

Οι δύο αυτές εκδοχές του Καράτε-ντο παρουσιάζουν εμφανείς τεχνικές και μεθοδολογικές διαφορές. Το Naha-te έχει εμπνευστεί από τις μαχητικές τεχνοτροπίες της Νότιας Κίνας. Το δε Shuri-te που έχει εμπνευστεί από τις σχολές της Βόρειας Κίνας αποτελεί την Οκιναβέζικη εκδοχή των Saolin σε αναφορά προς το διάσημο μοναστήρι.

Σήμερα στην Οκινάβα υπάρχουν τρία στυλ τα οποία χωρίζονται σε πάμπολλα υποστύλ αλλά κανένα από αυτά δεν «καταφέρνει» να ξεφύγει από τις δύο βασικές σχολές τις οποίες προαναφέραμε. Η πολυμορφία των στυλ στην Οκινάβα και των οργανώσεων στην μητροπολιτική Ιαπωνία μπορεί να εξηγηθεί βάσει δύο παραγόντων που έχουν να κάνουν όχι κατ’ ανάγκη με το καθ’ αυτού τεχνικό κομμάτι της τέχνης του Καράτε, αλλά με την κατά πρώτον πατριαρχική κουλτούρα (ο κάθε επικεφαλής του στυλ μεταβιβάζει την αρχηγία στον πρωτότοκο γιό του) των περιοχών αυτών και κατά δεύτερον με την πανανθρώπινη τάση για εξουσία και χρήμα. Από το Shuri-te λοιπόν προέρχεται το Shorin Ryu που σήμερα χωρίζεται σε τρεις βασικούς κλάδους το Sukunai Hayashi Ryu το Kobayashi-Ryu και το Matsubayashi-Ryu.

Τα παρακλάδια δε που προέρχονται από τις τρεις αυτές εκδοχές είναι πάμπολλα διατηρώντας μάλιστα την τάση να πολλαπλασιάζονται ακολουθώντας την πατριαρχική οδό διαδοχής.

Από το Nahate προέρχεται το Goju-Ryu που διαμορφώθηκε από τους δασκάλους Kanygo Higaonna και Chojun Miyagi, το οποίο διατηρεί και ένα ρωμαλέο Ιαπωνικό κλάδο λόγω του δασκάλου Yamaguchi του γνωστού ως γάτου. Σήμερα το Goju-Ryu Καράτε-ντο λόγω της δραστηριότητας των Οκιναβέζων δασκάλων αλλά κυρίως λόγω του Yamaguchi Sensei και των γιών του έχει διεθνοποιηθεί και διαιρεθεί σε διαφορετικές οργανώσεις που όμως διατηρούν την βασική κινησιολογία και πρακτική του αρχικού Naha-te.

Το τρίτο Οκιναβέζικο σημαντικό στυλ καράτε είναι το Uechin-ryu το οποίο δημιουργήθηκε από τον δάσκαλο Kanbun Uechin (1877-1948). Το Uechin-ryu έχει εμπνευστεί από το Κινέζικο στυλ Pangai-Noon και είναι ένα στυλ ιδιαίτερα ρεαλιστικό που δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ενδυνάμωση του σώματος.

Αυτή λοιπόν που περιγράφουμε είναι η κατάσταση στην Οκινάβα, όσο αφορά τώρα την μητροπολιτική Ιαπωνία υπάρχουν τέσσερα στυλ τα οποία διαμορφώθηκαν εκεί έχοντας ως βάση τις δύο αρχικούς οκιναβέζικους κλάδους το Naha-te και τοShuri-te και που διεθνοποιήθηκαν την περίοδο που ακολούθησε τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Προερχόμενο από το Naha-te όπως προείπαμε είναι ο Ιαπωνικός κλάδος του Goju-Ryu Καράτε του Yamaguchi Sensei.

Το Shito-Ryu Καράτε που δημιουργήθηκε από τον Kenwa Mabuni (1889-1952) ο οποίος συνέθεσε στοιχεία τόσο του Shuri-te όσο και του Naha-te.

Το πιο διαδεδομένο στυλ του παραδοσιακού καράτε σε παγκόσμιο επίπεδο είναι το Shotokan. Προερχόμενο από το Shuri-te και διαμορφωμένο από τον μεγάλο Gichin Funakoshi τον δάσκαλο που ανέλαβε με επιτυχία την αποστολή που του ανέθεσαν οι Οκιναβέζοι δάσκαλοι να το παρουσιάσει και να το διαδώσει στην κυρίως Ιαπωνία.

Σήμερα εκπροσωπείται από πολλές οργανώσεις που καμία σχεδόν δεν ξεφεύγει από την αρχική διδασκαλία του Funakoshi Sensei.

Τέλος το τέταρτο από τα μεγάλα Ιαπωνικά στυλ είναι το Wado Ryu το οποίο δημιουργήθηκε από τον μαθητή του Funakoshi Sensei άρα προέρχεται και αυτό από το Shuri-te, τον Hironori Otsouka ο οποίος έχει μελετήσει προηγουμένως και Jujutsu.

Αν και τα τέσσερα στυλ που προαναφέραμε είναι αυτά που αναγνωρίζονται ως αυτό που λέμε… «τα τέσσερα παραδοσιακά στυλ» εν τούτοις υπάρχει και ένα πέμπτο στυλ πλήρους όμως επαφής που αυτό και τα παρακλάδια του γνώρισαν και γνωρίζουν παγκόσμια δημοφιλία. Αυτό είναι το Kyokushin ,το οποίο δημιουργήθηκε από τον «πρώην κορεάτη» Mas Oyama (1923-1996) ο οποίος υπήρξε μαθητής του δασκάλου Funakoshi (Shuri-te).

Υ.Γ. Αυτό που προσπάθησα στο παραπάνω κείμενο ήταν να δώσω όσο γινόταν με πιο απλές γραμμές την γενεαλογία των διαφορετικών στυλ του καράτε. Αυτό που φαίνεται λοιπόν πολύ απλά είναι ότι όλα τα στυλ έχουν συγκεκριμένη αφετηρία από τις δύο ιστορικές σχολές το Shuri-te και το Nahate. Με την ίδια λοιπόν μέθοδο ο αμύητος αναγνώστης όταν πρωτοακούσει ένα από τα εκατοντάδες στυλ θα μπορεί ανατρέχοντας στην ιστορία του να καταλάβει ποια είναι τα γενικά του χαρακτηριστικά αφού κάπου προς τα πίσω θα συναντήσει μια από τις δύο ιστορικές σχολές.

Σάββας Μαστραππάς