Οι κινέζικες μαχητικές τέχνες περιλαμβάνουν δεκάδες στυλ, το καθένα με τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Με την πρώτη ματιά η επιδεξιότητα του ασκούμενου ξεχωρίζει από το πόσο καλά χρησιμοποιεί τα χέρια του για να χτυπήσει και να αμυνθεί ή τα πόδια του προκειμένου να εκτελέσει λακτίσματα.
Έτσι για παράδειγμα θαυμάζουμε τις αρπαγές στο στυλ του Αετού, τα νύχια της τίγρης στο Χουνγκ γκαρ, τις συνεχόμενες ευθείες γροθιές του Γουιν τσούν, τις κοφτές και εκρηκτικές κινήσεις στα στυλ του Σινγκ γι και Πα τζι, τις απαλές ρυθμικές κινήσεις στο Ται τζι ή τις εναέριες κλωτσιές στο Σαολίν και ούτω καθεξής. Πώς όμως μια τεχνική γίνεται αποτελεσματική, ένα χτύπημα αποκτά πραγματική δύναμη ή μια αποφυγή σε γλυτώνει από την ορμή του αντιπάλου και σε φέρνει ταυτόχρονα σε πλεονεκτική θέση;
Οι Κινέζοι δάσκαλοι είναι ξεκάθαροι σε αυτό: «το πραγματικό Κουνγκ Φου βρίσκεται στα πόδια» λένε και υπονοούν τον τρόπο που πρέπει να στέκεται και να κινείται ο μαχητής. Γρήγορη μετακίνηση μπροστά, πίσω ή στο πλάι, ισορροπία του σώματος κατά την στιγμή της άμυνας ή της επίθεσης, συγχρονισμός με την κίνηση του αντιπάλου και μέγιστη δύναμη κρούσης σε ένα χτύπημα, όλα αυτά κατορθώνονται χάρη στους σωστούς βηματισμούς και τις στάσεις. Η δύναμη ξεκινά από τη γη, από τα πόδια και μέσω των «πυλών», δηλαδή των αρθρώσεων του σώματος, καταλήγει εκεί που κάθε φορά θέλουμε. Από τα πέλματα στα γόνατα και τη μέση, από τη μέση (η οποία λειτουργεί σαν γέφυρα) στους ώμους και από εκεί στους αγκώνες, τις γροθιές ή τις παλάμες. Έτσι, η δύναμη ενός χτυπήματος καταλήγει να βγαίνει από όλο το σώμα και όχι μονάχα από τα χέρια. Η διατήρηση του κέντρου βάρους μέσα στην βάση μου και η σωστή μεταφορά του από το ένα σημείο στο άλλο είναι εξαιρετικά σημαντική προκειμένου μια μετακίνηση να είναι ανάλαφρη και γρήγορη, αλλά και ένα χτύπημα να είναι ισχυρό. Γρήγοροι και ανάλαφροι βηματισμοί και ταυτόχρονα διατήρηση της ισορροπίας και της σταθερότητας αποτελούν χαρακτηριστικά υψηλής τεχνικής. Αντίθετα, χωρίς αυτά η τεχνική είναι επιφανειακή και αναποτελεσματική.
Το γεγονός πως οι στάσεις και οι βηματισμοί αποτελούν θεμελιώδη στοιχεία όχι μόνο των κινέζικων μαχητικών στυλ, αλλά και των σύγχρονων μαχητικών σπορ (ποιος δεν θαύμασε τον μεγάλο Μοχάμετ Άλι να χορεύει στο ρινγκ σαν πεταλούδα) σημαίνει πως η εξάσκηση σε αυτά πρέπει να είναι συστηματική, μακροχρόνια και επίπονη και δεν πρέπει να υποτιμάται ή να παραλείπεται.
Στα περισσότερα κινέζικα στυλ η στάση του αλόγου (βάρος μοιρασμένο εξίσου και στα δύο πόδια), καθώς και οι παραλλαγές της κενής στάσης (βάρος μοιρασμένο 60 – 40 ή 70 – 30) χρησιμοποιούνται ευρέως προκειμένου να βελτιώσει ο ασκούμενος την δύναμη και την αντοχή των κάτω άκρων, αλλά και να επιτύχει το βύθισμα του κέντρου βάρους του και της ενέργειας του. Ωστόσο, μόλις αρχίσει να αισθάνεται φυσικά και άνετα σε αυτές τις στάσεις ο μαθητής πρέπει να περάσει στην εξάσκηση των βηματισμών. Μετακινήσεις σε ευθεία γραμμή, πλάγιες μετακινήσεις ή κυκλικά βήματα, όπου και αν ειδικεύεται κάθε στυλ, (είτε πρόκειται για τις κινέζικες πολεμικές τέχνες, είτε για την πυγμαχία ή για τις μεικτές πολεμικές τέχνες-ΜΜΑ), ο σκοπός είναι ο ίδιος: να μην είσαι εκεί που χτυπά ο αντίπαλος, να διατηρείς την ισορροπία σου και να είσαι ικανός να εφαρμόσεις αποτελεσματικά χτυπήματα. Αφιερώστε λοιπόν χρόνο προκειμένου να αποκτήσετε άνεση στις μετακινήσεις σας και θα δείτε ότι αυτό θα επηρεάσει την τεχνική σας συνολικά.
Στη παραπάνω φωτογραφία παρουσιάζονται αναλυτικά μέσα από το βιβλίο μου «Ying Shou Quan – Βαδίζοντας τους Δρόμους του Αετού» μερικοί βασικοί βηματισμοί και στάσεις που χρησιμοποιούμε στο στυλ του αετού αλλά και γενικότερα στο Γουσου.
1. Τζι Μπου (κίνηση μπροστά)
2. Σαν Μπου (κίνηση στο πλάι)
3. Γιου Χουαν Μπου (δαχτυλίδι από νεφρίτη – ολόκληρο βήμα εμπρός)
4. Ντιαν Χουαν Μπου (εναλλαγή ποδιών)
Παναγιώτης Δερβέντης
