Αποφάσισα να γράψω το παρόν άρθρο για λογαριασμό του Πανελλήνιου Οδηγού Πολεμικών Τεχνών, καθώς με έχει προβληματίσει ιδιαίτερα το γεγονός ότι ακούω συχνά από πολλούς νέους, χρήστες κάνναβης και παραπλήσιων ουσιών, ότι οι ουσίες αυτές δεν προξενούν καμία ουσιαστική βλάβη στον οργανισμό, απεναντίας αναπτύσσουν διάφορες ικανότητες. Βρίσκω δε, ανησυχητικό το γεγονός της αυξανόμενης χρήσης τους και από αθλητές. Θα αποπειραθώ, λοιπόν, να παρουσιάσω αντικειμενικά όσα έχουν καταγραφεί για την κάνναβη, ώστε να αποκτήσει ο αναγνώστης μια σφαιρική άποψη.
Για το αν η χρήση κάνναβης προξενεί βλάβες στον οργανισμό, η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Η συστηματική χρήση προκαλεί σοβαρά ψυχολογικά και σωματικά προβλήματα. Η περιστασιακή χρήση εγκυμονεί κινδύνους, στους οποίους θα αναφερθώ στη συνέχεια του άρθρου.
Με τον όρο κάνναβη, αναφερόμαστε σε όλα τα ψυχοδραστικά σκευάσματα του ομώνυμου φυτού. Αυτά περιλαμβάνουν φύλλα μαριχουάνας, χασίς και χασισέλαιο. Την κάνναβη γνωρίζει ο άνθρωπος ήδη από το 8.000π.Χ. Η χρήση της είναι πολυεπίπεδη, ως μέσο ένδυσης, διατροφική, θεραπευτική, ενεργειακή και τέλος ψυχαγωγική.
Για θεραπευτικούς σκοπούς, το φυτό της κάνναβης, έχει χρησιμοποιηθεί ως υποκατάστατο σε εξαρτήσεις από αλκοόλ και οπιούχα. Αποτελεί το πιο ατοξικό από τα διαθέσιμα φάρμακα και συνδυάζεται με οποιοδήποτε φάρμακο αποτελεσματικά, χωρίς επικίνδυνες παρενέργειες. Στην Ευρώπη ήρθε στην επικαιρότητα το 1857 στη Γαλλία, αρχικά, από τη λεγόμενη λέσχη των χασισιστών. Εκείνη την εποχή προσέλκυσε και το ενδιαφέρον της ιατρικής.
Ως ψυχαγωγικό μέσο, θεωρείται ότι προσφέρει μεγαλύτερη ψυχική ευφορία από άλλα μέσα, όπως για παράδειγμά το αλκοόλ ή το φαγητό. Επιπλέον, υποβαθμίζει τα συναισθήματα του άγχους. Ο χρήστης κάνναβης, παρουσιάζει αυξημένη όρεξη και οι αισθήσεις αφής, όσφρησης και γεύσης, ενισχύονται. Ωστόσο, η χρήση της, είναι δυνατόν να προκαλέσει διαταραχές βραχυχρόνιας μνήμης, σύγχυση στη σκέψη και ανάληψη αποφάσεων, μειωμένη ικανότητα λεκτικής έκφρασης, ανάγνωσης και λογική σκέψης. Για το λόγο αυτό, υπογραμμίζεται πως κάθε χρήστης ακόμα και ο περιστασιακός, εκτίθεται στον κίνδυνο ατυχημάτων πολύ περισσότερο από τον μέσο άνθρωπο. Σημειώνω, πως ο καπνός της κάνναβης περιέχει πολύ περισσότερη πίσσα και καρκινογόνες ουσίες από τον καπνό του τσιγάρου και αυξάνει, κατά συνέπεια, τον κίνδυνο εμφάνισης πνευμονοπαθειών και καρκίνου του πνεύμονα.
Η συστηματική χρήση επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα, αυξάνοντας τον κίνδυνο προσβολής από λοιμώξεις. Διαταραχές παρατηρούνται στο αναπνευστικό σύστημα, με την εκδήλωση βρογχίτιδας και άσθματος και στο κυκλοφορικό σύστημα του οργανισμού καθώς αυξάνεται ο κίνδυνος καρδιαγγειακών προβλημάτων. Επίσης, έχει παρατηρηθεί αρνητική επίδραση στην ανδρική στυτική λειτουργία, αύξηση των ποσοστών εμφάνισης καρκίνου όρχεων και διαταραχές στην ωορρηξία.
Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η έρευνα που έχει σχετιστεί με τη χρήση κάνναβης και την εγκεφαλική λειτουργία. Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι οι αυξημένες νευρωνικές διασυνδέσεις του εγκεφάλου στους μακροχρόνιους χρήστες, σε ανατομικό και λειτουργικό επίπεδο, μπορεί να αντισταθμίζουν την απώλεια της εγκεφαλικής φαιάς ουσίας που προκαλεί η χρήση. Με την πάροδο εξαετίας συνεχόμενης χρήσης, οι «καλωδιώσεις» εμφανίζουν μείωση, παραμένουν ωστόσο περισσότερες από αυτές των μη χρηστών. Φαίνεται, δηλαδή, πως τα εγκεφαλικά κύτταρα στους χρήστες προσαρμόζονται και αναπληρώνουν τις απώλειες εγκεφαλικής ουσίας. Μολαταύτα, οι μόνιμες βλάβες που προκαλούνται στον κογχομετωπιαίο φλοιό συσχετίζονται με μειωμένη ενσυναίσθηση (ικανότητα να κατανοεί κανείς τα συναισθήματα των άλλων), εξασθένιση της κρίσης, της αντίληψης, της ικανότητας συγκέντρωσης, διαταραχή προσοχής, αντίληψης του χρόνου, μείωση των αντανακλαστικών. Τέλος, η κλινική εμπειρία, έχει καταγράψει πως σε άτομα με προδιάθεση στην ψυχική διαταραχή, η χρήση κάνναβης μπορεί να αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα στην εκδήλωση ψυχωσικών επεισοδίων, όμως δε θα επεκταθώ περισσότερο σε αυτό, καθώς υπάρχουν αντικρουόμενες έρευνες.
Aν και δεν υπάρχει σαφώς τεκμηριωμένη φυσική εξάρτηση από την ουσία, εντούτοις, η χρήση κάνναβης δημιουργεί ψυχολογική εξάρτηση, που σε πολλές περιπτώσεις οδηγεί σε καταναγκαστική επαναλαμβανόμενη χρήση. Σε εργαστηριακές συνθήκες, σε άτομα που επιχειρούν τη διακοπή της χρήσης, μετά από εξακολουθητική λήψη υψηλών δόσεων, έχει παρατηρηθεί σύνδρομο στέρησης, ήπιας όμως μορφής και διάρκειας 4-5 ημερών. Έρευνες που έχουν δημοσιευτεί, πιστοποιούν ότι η διακοπή χρήσης κάνναβης, οδηγεί σε σταδιακή βελτίωση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με αυτήν.
Θα ήθελα να κλείσω καταθέτοντας τούτο. Τα προβλήματα που έχει ο κάθε άνθρωπος δεν λύνονται με τη χρήση ουσιών. Οι ουσίες προσφέρουν πρόσκαιρη ανακούφιση ή ελάττωση του άγχους, με δυσανάλογο όμως τίμημα: τον κίνδυνο της υγείας και της ίδιας της ζωής. Υπάρχουν άλλες διέξοδοι περισσότερο υγιείς για την ψυχική ανάταση του καθενός και η αναζήτησή τους, αξίζει τον κόπο.
Σοφία Ξυγαλά
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Κ. Γρίβας: ΚΑΝΝΑΒΗ: ΜΑΡΙΧΟΥΑΝΑ-ΧΑΣΙΣ, εκδόσεις Ν. Σύνορα, 1993.
Lucy J. Troup et al., /PLOS One/, doi: 10.1371/journal.pone.0149764:
AN EVENT-RELATED POTENTIAL STUDY ON THE EFFECTS OF CANNABIS ON EMOTION PROCESSING. http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0149764.
Δημοσίευση, 29/2/2016.
