Όταν κάποιος ακούσει τον όρο αυτοάμυνα η σκέψη του συνήθως πηγαίνει σε πολύ συγκεκριμένα πράγματα. Υπάρχει λοιπόν – συνήθως - ο φόβος κάποιος να σε απειλήσει με μαχαίρι για να σου πάρει το πορτοφόλι, ενώ οι γυναίκες έχουν επιπλέον το φόβο κάποιος να τους επιτεθεί με ορέξεις σεξουαλικής παρενόχλησης. Και οι δύο περιπτώσεις είναι πολύ σοβαρές και χρειάζονται την προσοχή μας, αλλά δεν παύει να αποτελούν ένα πολύ μικρό κομμάτι από όσα μας απειλούν. Χρειάζεται να λάβουμε υπόψη, αν θέλουμε να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα του «εχθρού», ότι ο αντίπαλος δεν είναι πάντα ορατός και τις περισσότερες φορές – σε καθημερινή βάση – είναι ο εαυτός μας.
Ο όρος άμυνα-προστασία επομένως απαιτεί πρώτα απ’ όλα να καταγράψουμε –με μια πιο ευρεία έννοια - από τι απειλούμαστε. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να προετοιμαστούμε, γνωρίζοντας τους κινδύνους, ολιστικά και τελικά να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τον οποιοδήποτε «εχθρό».
Υπάρχουν τρεις γενικές κατηγορίες επιθέσεων που μπορεί να δεχτούμε:
• Σωματική επίθεση. Οτιδήποτε μπορεί να βλάψει τη σωματική μας ακεραιότητα ή και να απειλήσει και τη ζωή μας ακόμα. Παραδείγματα: o Ασθένειες (φαγητό/κάπνισμα/ποτό) o Ατυχήματα πεζών (πέσιμο/τροχαίο) o Φυσικές καταστροφές (φωτιά/σεισμός) o Τρομοκρατική ενέργεια o Σεξουαλική παρενόχληση o Εγκληματική ενέργεια (κλοπή/απειλή ζωής)
• Ψυχολογική επίθεση. Οτιδήποτε τραυματίζει τον ψυχισμό μας, είτε αυτό γίνεται εσκεμμένα, είτε γίνεται «από λάθος». ‘Όπως… o τι ακούς o τι βλέπεις o κακές συνήθειες (άνθρωποι που συναναστρέφεσαι/περιβάλλον που επιλέγεις να ζεις)
• Πνευματική επίθεση. Οτιδήποτε μας βλάπτει ως πνευματικές οντότητες, και μπορεί να προέρχεται «εκ των έσω», αλλά και από «άλλες» πηγές. o πνευματισμός-μαγεία o εκ των έσω (προσωπικά πάθη)
Η πολυπλοκότητα των πιθανών επιθέσεων κάνει την υπόθεση αυτοάμυνα ένα δύσκολο προορισμό. Αλλά τα πράγματα δεν είναι τόσο μπερδεμένα, αν μας δείξει κάποιος το «δρόμο». Κι εδώ είναι που το «παραδοσιακό» dojo γίνεται πολύ επίκαιρο, ενώ άλλοι μέθοδοι fast-food έχουν περιορισμένο αποτέλεσμα γιατί βλέπουν μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Αναρωτηθήκατε ποτέ πόσοι συνηθισμένοι άνθρωποι δέχονται καθημερινά επίθεση με μαχαίρι; Από την άλλη πόσοι άνθρωποι της διπλανής πόρτας «αυτοκτονούν» ενώ κάθονται στο σαλόνι τους μπροστά σε ένα χαζοκούτι; Συγκρίνονται τα νούμερα; Τότε γιατί τόσος ντόρος για το ένα και σιωπή για το άλλο;
Η ικανότητα αυτοάμυνας δεν αποτελεί από μόνη της «δρόμο». Είναι απλά ένας «προορισμός», δηλαδή κάπου που επιθυμούμε να φτάσουμε. Για να κατακτήσουμε αυτόν τον προορισμό πρέπει να βαδίσουμε το δρόμο, πασχίζοντας στην διαδρομή να πετύχουμε ταυτόχρονα δύο άλλους στόχους: την μαχητική ικανότητα και τον ακέραιο χαρακτήρα. Κι αυτό κάνει το «ταξίδι» πολύ ενδιαφέρον.
Το μαχητικό πνεύμα – μια τεχνική ικανότητα που υποστηρίζεται από δουλεμένο χαρακτήρα - πλάθεται με υλικά που προσφέρονται δωρεάν, αλλά δεν αξιοποιούνται πάντα σωστά: με χρόνο και ενέργεια. Με αυτά τα υλικά, που δεν κατανοούν όλοι την αξία τους, με σωστή καθοδήγηση μπορεί ο καθένας να κατακτήσει τους στόχους και να φτάσει ειρηνικά στον προορισμό. Αρκεί να μην τα παρατήσει.
Δεν υπάρχει «μυστική συνταγή». Απλά χρόνος και ενέργεια με σκοπό, διεύθυνση, προορισμό. Αυτό κάνει το dojo. Σε βοηθά να βάλεις τα υλικά στο σωστό «δρόμο» και να τα αξιοποιήσεις. Και το κάνει με ένα γοητευτικά απλό τρόπο. Με αρχές. Μπορεί να μην το καταλαβαίνεις από την αρχή. Αλλά πρώτα έρχεται η δράση, η κατανόηση έρχεται αργότερα. Στο ενδιάμεσο πρέπει να δείξεις λίγη εμπιστοσύνη.
Στο dojo η οπτική απέναντι στην αυτοάμυνα – όσο περνούν τα χρόνια – αλλάζει. Ο αγώνας στρέφεται σταδιακά προς τα μέσα και το αρχαίο κινέζικο ρητό «κάλλιο να αποφύγεις μια μάχη, παρά να νικήσεις χίλιες» γίνεται η βάση της θεώρησης απέναντι στη φυσική βία.
Παναγιώτης Βελησσαρίου
Renshi Rokku dan-Επικεφαλής εκπαιδευτής SuiBuKan Ελλάδας
