Είναι αλήθεια ότι για να κατανοήσουμε πραγματικά τις ‘φόρμες’ των πολεμικών τεχνών -είτε έχουν ήπια είτε μαχητική μορφή-, πρέπει να επαναλαμβάνουμε τακτικά την διαδοχή των κινήσεων. Παράδοση χρόνων λέει ότι, για να κατακτήσει κάποιος μία κίνηση πρέπει να την επαναλάβει πέντε χιλιάδες φορές και όταν γίνει αυτό, ο ασκούμενος περνάει στην επόμενη. Αυτό δεν ισχύει σήμερα (όπως και τόσα άλλα εξ’ άλλου), αφού τα πράγματα έχουν γίνει πιο εύκολα και επιφανειακά. Το γεγονός αυτό δεν υποβιβάζει καθόλου την αξία των επαναλήψεων. Το αντίθετο θα έλεγα.
Επαναλαμβάνοντας τακτικά την σειρά των κινήσεων μιας φόρμας η ανάπτυξη της προσοχής αποκτά όλο και περισσότερη σημασία. Μέσα από την επανάληψη μπορώ να παρακολουθήσω όλο και καλύτερα όχι μόνο το σώμα, το πνεύμα αλλά και τα συναισθήματα. Την διάθεση του αναπνέοντος σώματος. Φεύγουν οι ιδέες και αφουγκράζομαι προσεκτικά αυτό που συμβαίνει. Όταν τηρούμε ξεκινώντας την προπόνησή μας ακίνητη ορθοστασία (Βασική στάση ή στάση του ιππέα ή στάση των τριών σφαιρών κλπ), η συγκέντρωσή διευκολύνεται, εγκαθίσταται σε όλο και περισσότερα σημεία του σώματος και ο νους ησυχάζει. Πριν και μετά από κάθε εξάσκηση στις κινήσεις η σιωπηλή ακινησία είναι αναγκαία. Είναι αναγκαία γιατί προσέχουμε την κατακόρυφη στάση της σπονδυλικής στήλης, τη χαλαρότητα των μυών και των αρθρώσεων, την ελεύθερα διευρυνόμενη αναπνοή, την αίσθηση του βάρους στην άνετη γείωση, την αίσθηση της άνωσης στην ανύψωση του θόλου του κρανίου, την κυκλοφορία της μικρής διαδρομής της ενέργειας (μικροσκοπική τροχιά) αλλά και της μεγάλης ενεργειακής διαδρομής. Ενδίδουμε στην αίσθηση της αναπνοής.
Αφού γίνει η προετοιμασία αρχίζουμε να κινούμεθα και δεν βιαζόμαστε να εκτελέσουμε τις κινήσεις. Αυτό είναι ένα καθοριστικό σημείο. Συνήθως η βιασύνη (μέρος μιας καθημερινής συνήθειας που έχει εγκατασταθεί στη ζωή μας λόγω των ρυθμών της καθημερινότητας) μας κάνει να εκτελούμε τις κινήσεις μηχανικά και με την θέληση. Το σπουδαίο είναι να αφήσουμε την κίνηση να αναπτυχθεί πρώτα στο νου και μετά να αναβλύσει στο σώμα. Πολλές φορές ο master Chen Xiaowang στα σεμινάρια που κάνουμε, μας βάζει να επαναλαμβάνουμε τις κινήσεις νοερά πριν μπούμε σε αυτήν καθαυτή την κίνηση. Λέει ότι η νοερή επανάληψη έχει την ίδια αξία με την πρακτική. Αφήνουμε τις κινήσεις να ζωντανεύουν πρώτα στο νου, να τις προαισθάνεται το σώμα και να κυλάνε δια μέσου αυτού προς την υλοποίησή τους.
Αν δεν κάνουμε πολλές επαναλήψεις, κατ’ αρχάς, για να κατακτήσουμε το τεχνικό μέρος της κίνησης, δεν είναι εύκολο και εμβαθύνουμε στην ενεργειακή ροή. Σίγουρα πρέπει να είναι έχει απομνημονευθεί η διαδοχή των κινήσεων και να έχουν ξεκαθαρίσει οι λεπτομέρειες. Μόνο εξαντλώντας τη μία κίνηση περνάμε στην επόμενη και έτσι αντιλαμβανόμαστε όλο και πιο καθαρά τι σημαίνει συνεχής και αδιάκοπη ροή του qi. Ο νους ‘ξαστερώνει’ μέσα από την σταθερή παρατήρηση.
Οι επαναλήψεις μας βοηθούν να προσέξουμε όλο και καλύτερα την μετάθεση του βάρους και την ‘εγκατάστασή μας’ πάνω στο πόδι που έχει το βάρος. Έτσι έχουμε την δυνατότητα να συνδεθούμε με τη Γη και να την αφουγκραστούμε. Να την εισπνεύσουμε μεταφέροντας την ενέργειά της μέσα στο σώμα και σε άλλες φάσεις να εκπνεύσουμε προς αυτήν ότι δεν χρειαζόμαστε πια. Εναποθέτουμε πάνω της με εμπιστοσύνη ότι μας βαραίνει και εκείνη μέσα από τον δικό της αλχημιστικό τρόπο δέχεται και μετασχηματίζει τον κόσμο των φαινομένων. Τα πέλματα και το σημείο της αναβλύζουσας πηγής (Yongquan) μας επιτρέπουν την σύνδεσή μαζί της.
Μέσα από την επανάληψη το σώμα δυναμώνει, καλλιεργείται το qi στο dantien και σιγά σιγά αρχίζει η διαχείριση αυτού μέσα από το κέντρο μας προς τα τέσσερα άκρα. Από εκεί μπορούμε να το κατευθύνουμε προς τα έξω ή όπου αλλού χρειάζεται. Η λεκάνη χαμηλώνει, διανοίγεται το περίνεο και έτσι αποκτά καλύτερη επαφή με το έδαφος ολόκληρο το κορμί. Η στάση χαμηλώνει χωρίς να χάνουμε τους κεντρικούς άξονες της κίνησης. Η άνωση ανυψώνει την κορυφή του κεφαλιού και κρεμόμαστε από τον ουρανό, σαν μαριονέτες. Ενδίδουμε στην βαρύτητα και έτσι έχουμε καλύτερη ‘γείωση’. Ισορροπούμε ανάμεσα σε αυτές τις δύο αντίρροπες δυνάμεις. Αντιλαμβανόμαστε και βιώνουμε μέρα με την ημέρα την εναλλαγή του Yin και του Yang.
Ο νους ησυχάζει και το πνεύμα (shen) είναι συγκεντρωμένο. Έτσι η λεκάνη και η σπονδυλική στήλη τηρούνται στο κέντρο των αντίθετων ροπών των άκρων, στο σημείο όπου εκμηδενίζονται οι αντιθέσεις. Ακινησία στην κίνηση.
Κάθε προσεκτική επανάληψη της άσκησης συντελεί στην καινούργια πρόοδο αφομοίωσης της ροής της ενέργειας. Ενδίδοντας στην προσοχή κάθε παραμικρής αίσθησης του ρεύματος, οδηγούμεθα στην ολική του βίωση. Όταν αρχίζουμε να αισθανόμαστε ότι κολυμπάμε στο ρεύμα μέσα, η προσεκτική επανάληψη εκλεπτύνει την ποιότητά του και το ενισχύει. Αναπνέουμε από κάθε πόρο της επιδερμίδας.
Είναι φανερό ότι ο μαθητής των πολεμικών τεχνών εάν δεν ησυχάσει μέσα από τις συνεχείς επαναλήψεις, δεν μελετήσει με ακρίβεια τη φόρμα και αν δεν εφαρμόσει τις αρχές της κίνησης, δεν μπορεί να εμβαθύνει όχι μόνο στην τεχνική αλλά στην εσωτερική καλλιέργεια του qi. Η υπομονή λοιπόν είναι από τις πρώτες αρετές που αναπτύσσονται μέσα από την εξάσκηση και τις ατελείωτες επαναλήψεις. Αρετή που μας δίνει την ευκαιρία να μάθουμε να περιμένουμε να εμφανιστεί ότι είναι να εμφανιστεί σε σχέση με τον εαυτό και να αναπτυχθεί η διάκριση και η αισθαντικότητα.
Συνήθως οι μαθητές, όταν είναι αρχάριοι, συζητάνε μεταξύ τους δίνοντας μεγάλη σημασία στον αριθμό των ωρών που κάνει προπόνηση ο καθένας, παραμελώντας την διάρκεια της αφοσίωσης στην τέχνη. Η αξία της άσκησης υπολογίζεται με ώρες πρακτικής και διάφορους νοητικούς συλλογισμούς. Έτσι αρχίζει ένα φαύλος κύκλος σύγκρισης και ανταγωνισμού. Το θέμα είναι η ποιότητα με την οποία αντιμετωπίζει ο μαθητής αυτό που κάνει και οι επαναλήψεις. Η διάρκεια της εξάσκησης ασταμάτητα μέσα στον χρόνο είναι αυτό που ‘μετράει’ και όχι η υπερβολή στην πρακτική τον πρώτο καιρό και μετά τα παρατάμε γιατί βαριόμαστε και κάνουμε κάτι άλλο. Αυτός είναι ο ενθουσιασμός που μας πιάνει στην αρχή. Το θέμα είναι να είμαστε σταθεροί και επιμελώς να ασκούμεθα μέσα στο πέρασμα των χρόνων.
Διά μέσου της σταθερότητας των επαναλήψεων και της υπομονής σίγουρα θα μας προσφερθούν απλόχερα όλα τα οφέλη για να προχωρήσουμε στη ζωή και γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι καλλιεργώντας την σοφία, την ευγένεια, τη δύναμη και τις αρετές που έχει ο καθένας από εμάς μέσα του.
Ελευθερία Καζαντζή
