Καλό θα είναι οι καρατέκα να κατεβαίνουν σε αγώνες, ειδικά οι νεώτεροι στην ηλικία. Συνήθως αυτό βοηθάει να δοκιμάσουν κάποιες δεξιότητες της τέχνης μας σε ασφαλής μεν αλλά πιο έκρυθμες συνθήκες σε σχέση με την καθημερινή προπόνηση στο ντότζο. Αυτό ίσως μας βοηθήσει να θέσουμε στόχους να εντατικοποιήσουμε την προπόνηση, να υπερβούμε κάποια ψυχικά και τεχνικά όρια. Παρ’ όλα αυτά οι συνθήκες έντονου ανταγωνισμού στους οποίους υποβαλλόμαστε όταν αγωνιζόμαστε σ’ ένα γήπεδο δεν είναι απαραίτητο ότι θα βοηθήσουν όλους μας. Οι στόχοι και η ψυχοσύνθεση του καθ΄ ενός από εμάς είναι προφανώς διαφορετική.
Ενώ οι αγώνες μπορούν να αναπτύξουν αρκετά σημαντικά μας προσόντα δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι απλά το μέσον για να φτάσουμε κάπου. Αν μετατραπούν σε σκοπό τότε είναι σίγουρο ότι έχουμε χάσει τον προσανατολισμό μας. Αυτοϋποβιβασθήκαμε επιζητώντας μόνο μια πρόσκαιρη νίκη και χάσαμε τις απεριόριστες προοπτικές που μπορεί να μας προσφέρει η τέχνη μας στο μέλλον.
Στους αγώνες καράτε σίγουρα δεν υπερισχύει ο τελειότερος μαχητής. Ο νικητής των αγώνων ίσως να μην είναι καλύτερος από εμάς συνολικά στο καράτε-ντο. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι ο αγώνας, το να αγωνιζόμαστε αδιαλείπτως καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής μας είναι ένα από τα σημαντικότερα μαθήματα που μπορούμε να πάρουμε από τους αγώνες καράτε.
Οι αγώνες είναι ένα κομμάτι του όλου οικοδομήματος που ονομάζεται δρόμος του καράτε (καράτε-ντο). Φτωχαίνουμε αφάνταστα και εγκληματικά την τέχνη μας αν την περιορίζουμε αποκλειστικά και μόνον στους αγώνες.
Η άλλη πλευρά του φεγγαριού όμως μας δείχνει ότι οι αγώνες είναι σημαντικοί. Αν κατέβουμε σε συγκεκριμένους αγώνες θα πρέπει να γνωρίζουμε τους κανονισμούς που τους διέπουν. Δεν θα ήταν καλό να κερδίσουμε τεχνικά, ηθικά και ουσιαστικά και να χάσουμε στα χαρτιά. Να χάσουμε δηλαδή επειδή κάναμε κάτι που αντιβαίνει στους κανονισμούς.
Θα ήθελα να σκεφτείτε αν αποτύχατε σε κάποιον αγώνα. Τι ήταν το σημαντικότερο; Η ήττα από τον αντίπαλο η νίκη επί του ίδιου σας του εαυτού; Το γεγονός ότι ξεπεράσατε τους φόβους και τις αναστολές σας είναι σίγουρα η σημαντικότερη νίκη! Ο σοφός Κομφούκιος λέει ότι: «το σημαντικότερο είναι όχι πόσες φορές θα πέσετε αλλά πόσες θα σηκωθείτε».
Αν ηττηθήκατε σε κάποιους αγώνες θα πρέπει με την βοήθεια του δασκάλου σας να αξιολογήσετε τους παράγοντες της ήττας σας. Ποιοι ήταν οι στόχοι σας; Αξιολογήσετε πόσο καλός ήταν ο αντίπαλος; Ποιες ήταν οι παραλείψεις σας; Ποιο ήταν το τεχνικό σας επίπεδο; Πώς ήταν η ψυχική σας διάθεση; Ποια ήταν η στρατηγική σας; Ποιο ρόλο έπαιξε η διαιτησία; Αυτοί είναι μερικοί από τους παράγοντες που θα πρέπει να εξετάσουμε, υπάρχουν και άλλοι, θα πρέπει να τους εξετάσουμε με σοβαρότητα αν θέλουμε να περιορίσουμε τις πιθανότητες της ήττας μας από τον ίδιο αντίπαλο στο μέλλον.
Όμως το μεγαλύτερο λάθος, είναι η επιπολαιότητα με την οποία θα αντιμετωπίσουμε μια πιθανή μας νίκη. Αν δεν αξιολογήσουμε με βάση τα προηγούμενα κριτήρια την νίκη μας η οποία κάλλιστα θα μπορούσε να ήταν τυχαία, η «θεά Νίκη» ποτέ δεν θα μας ξαναστεφανώσει!
Υπάρχουν κάποιοι καρατέκα που σταματούν την εξάσκησή τους στο καράτε αμέσως μόλις σταματήσουν να δραστηριοποιούνται ως αθλητές σε αγώνες καράτε. Αυτοί δυστυχώς δεν μπόρεσαν να κατανοήσουν την πραγματική φύση του καράτε-ντο.
Υπάρχουν καρατέκα που σταματούν το καράτε επειδή απογοητεύθηκαν από την ήττα τους σε κάποιους αγώνες καράτε. Αυτό φανερώνει επιπολαιότητα και επιφανειακή ενασχόληση με το καράτε, αυτό δείχνει ανθρώπους που τα παρατάνε με την πρώτη αναποδιά και που δεν έχουν διάθεση αυτοκριτικής και διάθεση να δουλέψουν με σκοπό να βελτιώσουν κάποια σημεία το χαρακτήρα τους. Το πιο πιθανόν είναι ότι στο μέλλον θα το μετανιώσουν αλλά ο χρόνος δεν επιστρέφει ποτέ πίσω. Έχετε σκεφθεί ότι αν παίξετε με τον ίδιο αντίπαλο ξανά, ένα λεπτό μετά την ήττα σας, έναν νέο αγώνα το πιθανότερο είναι ότι θα τον νικήσετε; Αξίζει λοιπόν να σταματήσετε το καράτε για ένα τόσο ασήμαντο λόγο;
Ακούω πολλές φορές τους περισσότερους από αυτούς που χάνουν να επιρρίπτουν τις ευθύνες αποκλειστικά και μόνο στους διαιτητές. Αυτό να μου επιτρέψετε να πω ότι δεν αποτελεί ένα σοβαρό επιχείρημα για να δικαιολογήσει πάντα μια ήττα. Είναι γεγονός ότι αρκετές φορές ειδικά στο «Σπορ Καράτε» οι διαιτητές παίζουν διάφορα ανέντιμα παιχνίδια. Πολλές φορές μπορεί να μαγειρέψουν μια ήττα. Όμως αν ο καρατέκα είναι πραγματικά καλός μπορεί να δυσχεράνει ακόμα και να αποτρέψει αυτό το «παιχνίδι». Από την άλλη πλευρά όμως αυτή η καθολική καχυποψία δεν κάνει καλό. Δεν μπορεί όλοι οι διαιτητές να είναι ανέντιμοι και στημένοι για να σας αδικήσουν επίτηδες. Υπάρχει και ο ανθρώπινος παράγοντας που καλό είναι να τον λαμβάνουμε υπ’ όψιν μας όταν αξιολογούμε κάποιον διαιτητή. Υπάρχει η υποκειμενική κρίση, οι συνθήκες πίεσης και άμεσης αντίδρασης και απόφασης για ένα βαθμό, δεξιότητες που καλώς ή κακώς δεν τις έχουν στον ίδιο βαθμό ανεπτυγμένες όλοι οι διαιτητές.
Αν κάποιος πάει στους αγώνες για να κερδίσει ή να χάσει και αρκεσθεί σ’ αυτό μόνο τότε είναι καλύτερα να μην πάει έστω και αν είναι το απόλυτο φαβορί του πρωταθλήματος διότι δεν θα κερδίσει τίποτα άλλο για τον εαυτό του παρά μόνον ένα άψυχο τρόπαιο. Όταν κάποιος πάει σε μια διοργάνωση θα πρέπει να είναι απόλυτα συγκεντρωμένος στην παρατήρηση και αξιολόγηση των συμμετεχόντων σ’ αυτήν. Πρέπει να θυμάμαι ότι οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες προετοιμάσθηκαν σκληρά όπως άλλωστε και ο ίδιος, και ήρθαν για να παρουσιάσουν το μάξιμουμ των ικανοτήτων τους. Άρα είναι μια χρυσή ευκαιρία για να παρατηρήσει και να «υποκλέψει» με σκοπό να βελτιωθεί ο ίδιος τις τεχνικές δεξιότητες, τις ικανότητες και το δυνατό πνεύμα με το οποίο οι συναθλητές του από άλλα ντότζο παρουσιάζουν.
Οι διοργανώσεις που λαμβάνουμε μέρος κατά την διάρκεια ενός έτους δεν είναι πολλές, συνήθως εκεί θα βρούμε να διαγωνίζονται η αφρόκρεμα από κάθε σχολή, είναι μια ευκαιρία να γεμίσουμε το μυαλό μας με σημαντικές εικόνες, θα ήταν ολέθριο λάθος μια πρόσκαιρη απογοήτευση από μια πιθανή ήττα να μας στερήσει την δυνατότητα της παρατήρησης.
Σάββας Μαστραππάς
**** Το παραπάνω απόσπασμα στον πανελλήνιο οδηγό πολεμικών τεχνών είναι προδημοσίευση από το βιβλίο του Σάββα Μαστραππά με τίτλο : '' Το αλφαβητάρι του καρατέκα'' που θα κυκλοφορήσει το 2016.
