Είδα για πρώτη φορά, (αν και η φήμη του προϋπήρχε) τον sensei Ilija Jorga το 1987. Είχε προσκληθεί για να διδάξει σ’ ένα σεμινάριο στην Αθήνα μαζί με τον αδερφό του Βλαδιμήρ και τον Nishiyiama sensei.
Ήμουνα ακόμα φοιτητής στο τμήμα πολιτικής επιστήμης και 2ο Dan στο Shotokan JKA. Η μεγάλη μου αγάπη ήταν όμως το Καράτε. Δίδασκα καράτε ως βοηθός του Ιάπωνα sensei Ootake. Συμμετείχα σε εθνικούς και διεθνείς αγώνες της JKA, είχα παρακολουθήσει πολλά σεμινάρια και γνώρισα διαφορετικούς Ιάπωνες sensei της J.K.A. που επισκέπτονταν την Ελλάδα, Ωστόσο εντυπωσιάστηκα αμέσως με την πρώτη μου επαφή από τον Βαλκάνιο αυτόν Karateka. Δεν ήταν μόνο η κινησιολογικά ορθές τεχνικές προδιαγραφές του sensei που μου προκάλεσαν ένα αίσθημα ενθουσιασμού, ήταν και το αισθητικό τους αποτέλεσμα, ήταν και η προσωπικότητά του.
Ταυτόχρονα ο Ilija sensei κατάφερε να ενεργοποιήσει ένα μηχανισμό που δούλευε μέσα μου υπόγεια και χωρίς διακοπή από εκείνη την μέρα που τον πρωτοείδα. Ασυναίσθητα και εντελώς απρόσμενα ο Jorga sensei έγινε το πρότυπό μου. Πέρασαν σχεδόν 2 ½ χρόνια χωρίς να τον ξαναδώ. Ήταν το 1990 λίγες βδομάδες μετά που πέρασα τις εξετάσεις μου για το 3ο DAN JKA από τον Enoenda sensei. Έμαθα τότε ότι θα ερχόταν για σεμινάριο στην Αθήνα. Δεν έκανα δεύτερες σκέψεις, πήρα το καρατέγκι μου και πήγα στο Dojo που θα γινόταν το σεμινάριο.
Είχα ήδη καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η προπονητική μέθοδος των Ιαπώνων ήταν ξεπερασμένη είχα ηθικές αντιρρήσεις για τις προσωπικότητες των περισσοτέρων, για το μορφωτικό τους επίπεδο πιο πολύ όμως για τον μη αθρωποκεντρικό τρόπο που μας αντιμετώπιζαν εμάς τους δυτικούς.
Το καράτε αυτό δεν ικανοποιούσε πια τις αναζητήσεις μου. Αναζητούσα κάτι για το οποίο θα υπήρχε επαρκής επιστημονική τεκμηρίωση και μεθοδολογία, και το καράτε αυτό ήταν ο δρόμος του Ilija Jorga sensei, ήταν το Fudokan karate.
Μπήκα στην γραμμή μπροστά-μπροστά και προπονήθηκα πολλές ώρες για ένα διήμερο με τον sensei Ilija. (Ένα sensei νεώτερο και σκληρότερο συγκριτικά με τον σημερινό μας δάσκαλο). Κάτι ήθελα να ξορκίσω, κάτι ήθελα να ανακαλύψω. Ποιος ήταν τέλος πάντων αυτός ο άνθρωπος που δούλευε όλα αυτά τα χρόνια υπόγεια μέσα μου;
Επεδίωξα να είμαι πάντα μπροστά του (ήθελα να τελειώνω μ’ αυτό το θέμα!) Επεδίωξα να είμαι ο παρτενέρ του όταν έδειχνε τεχνικές με αντίπαλο σ’ όλο εκείνο το μαγικό διήμερο, και πιστέψτε με ήταν πολύ σκληρό, και με άφησε γεμάτο με μελανώματα σ’ όλο μου το σώμα! Τον παρατηρούσα, τον άκουγα και «πάλευα» μαζί του, ήθελα όλες μου οι αισθήσεις να συμβάλλουν ούτως ώστε να εξορκίσω αυτόν τον δαίμονα (με αρχαιοελληνικούς όρους). Τελικά το βάσανο μου τελείωσε προς το τέλος του σεμιναρίου ανακάλυψα τι ήταν, τι σήμαινε για μένα. Ο sensei Jorga ήταν η έμπνευσή μου. Κατάλαβα ότι ποτέ μάλλον δεν θα ξεφύγω απ’ αυτόν. Ήταν ένα πρότυπο που ήξερα ότι ποτέ στη ζωή μου δεν θα ξεπερνούσα. Ήταν αυτό που έψαχνα η προωθητική πρώτη ύλη για να ερευνώ και να προπονούμαι ισοβίως. Ο sensei Jorga συμπύκνωνε όλες τις προϋποθέσεις των αναζητήσεών μου.
Στο τέλος του σεμιναρίου επικαλούμενος την δημοσιογραφική μου ιδιότητα του ζήτησα να μου παραχωρήσει μια συνέντευξη. Ο δάσκαλος δέχθηκε ευγενικά αυτή μου την πρόταση.
Η συνέντευξη που ήταν το πρόσχημα τελείωσε, (δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Δυναμικό» αργότερα). Εγώ είχα πάρει τις αποφάσεις μου. Ζήτησα από τον δάσκαλο να γίνω μαθητής του, με κοίταξε μ’ ένα διαπεραστικό βλέμμα για λίγα δευτερόλεπτα που εμένα μου φάνηκαν ένας αιώνας, και μου απάντησε καταφατικά. Ένιωθα σαν να μου είχαν χαρίσει όλο τον Γαλαξία. Ήταν το έτος 1990.
Τα επόμενα χρόνια ο Shinam ερχόταν συχνά στην Ελλάδα, εγώ και οι μαθητές μου παρακολουθούσαμε ανελλιπώς τα σεμινάρια του και δουλεύαμε στο Dojo μας με τον τρόπο του Fudokan karate.
Ήταν μια περίοδος που οι έρευνες του Shinam γύρω από την τέχνη μας, σε συνδυασμό με την επαφή του με τον δικό του δάσκαλο τον Nishiyama sensei, τον οδηγούσαν στην εμβάθυνση και τεκμηρίωση του στιλ Fudokan.
Ερευνούσε ακατάπαυστα τα αποτελέσματα των ερευνών του μας τα παρουσίαζε κάθε χρόνο. Ωρίμαζε, άλλαζε από χρόνο σε χρόνο ως δάσκαλος και ως άνθρωπος. Μας καθοδηγούσε έμπρακτα με το παράδειγμά του.
Στις αρχές του 1999 διαπίστωσα ότι δημιουργήθηκαν προβλήματα μεταξύ του Ilija Shinam και του τότε επικεφαλής της Ελληνικής Fudokan. Οι διαμεσολαβητικές μου προσπάθειες για να γεφυρωθεί το χάσμα δεν απέδωσαν καρπούς. Τότε παρακάλεσα τον Shinam να έρθει στην Αθήνα για να διδάξει σ’ ένα σεμινάριο που θα διοργάνωνα. Ήταν οι πρώτοι μήνες του 2000.
Ο Shinam αποδέχτηκε την πρότασή μου. Ακολούθησε ένα σημαδιακό τριήμερο. Ο Shinam γνώρισε τον Χάρη Δούρο, καλό μου φίλο και μαθητή στον οποίο ανέθεσε την προεδρία της Ελληνικής Fudokan, την οποία επανιδρύσαμε ενώ σ’ εμένα την τεχνική διεύθυνση. Τις ίδιες ημέρες έφερα σε επαφή τον Shinam Jorga με τον Σάββα Βασιλείου. Αυτή η συνάντηση στάθηκε η απαρχή για την είσοδο του Fudokan Karate στην Κύπρο.
Από εκείνη την περίοδο η επαφή μας με τον Shinam είναι σταθερή και συνεχής. Τόσο οι επισκέψεις του για σεμινάρια στη χώρα μου όσο και οι συμμετοχές της Ελλάδας στους διεθνείς αγώνες της Fudokan βοήθησαν να εδραιωθεί η ιδέα και η πρακτική του Fudokan καράτε, το όνειρο ουσιαστικά ενός και μόνου ανθρώπου, του δασκάλου μου Ilija Jorga στην Ελλάδα.
Το Fudokan Karate αποτελεί έναν συγκερασμό της Ιαπωνικής κουλτούρας με την δυτική σκέψη.Είναι ένα τέλειο πάντρεμα του ανατολικού μυστικισμού με την δυτική ορθολογική επιστήμη (την ιατρική στην περίπτωσή μας).
Το βιβλίο του δασκάλου μου «Fudokan Karate ο δρόμος μου» είναι κάτι ανάλογο με το Bushido του Ινάζο Νιτόμπε. Όπως ο Νιτόμπε προσπάθησε στο επίπεδο του πνεύματος να τεκμηριώσει τα κοινά στοιχεία μεταξύ δυτικής και Ιαπωνικής σκέψης ο soke Jorga με το «Fudokan» ενεργώντας αντίστροφα από την πλευρά του δυτικού ορθολογισμού προσπαθεί να εξηγήσει τους πανανθρώπινους νόμους που διακρίνουν τον δρόμο του καράτε. Και πετυχαίνει να τεκμηριώσει πρακτικά και να συνδέσει τον ανθρωποκεντρικό μοντερνισμό της δύσης με τον Ιαπωνικό πολιτισμό. Ευχή μου είναι σύντομα τα επόμενα χρόνια κάποιος από τους Ιάπωνες μελετητές να αναγνωρίσει και να αναδείξει το γεγονός αυτό.
Ένα ερώτημα που μου θέτουν πολλοί συνάδελφοί μου δάσκαλοι του καράτε στην Ελλάδα και στο εξωτερικό είναι το εξής: «Γιατί κάνεις Fudokan karate; Γιατί είσαι μαθητής του sensei Jorga; Γιατί δεν διάλεξε ένα Ιάπωνα δάσκαλο ο οποίος εκ των πραγμάτων θα πουλάει περισσότερο;
Ο συνδυασμός του ανθρώπου του υψηλόβαθμου καρατέκα και του επιστήμονα γιατρού αποτελεί μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Είναι κάτι που εγώ το ονομάζω το «φαινόμενο Jorga». Είναι κάτι που υπάρχει και που δεν πρόκειται να ξαναϋπάρξει στο μέλλον. Δεν πρόκειται αυτές οι ποιότητες να ξανασυγκεραστούν σ’ έναν άνθρωπο.
Εξασκεί και διδάσκει ένα καράτε ανθρωποκεντρικό, εκ διαμέτρου αντίθετο με την Ιαπωνική μιλιταριστική νοοτροπία και την ισοπεδωτική παγερότητα και εκπληκτικά διαφορετικό από την θλιβερή εξωτερικότητα του σπορ Καράτε. Ένα καράτε με ανθρώπινο πρόσωπο που αντιλαμβάνεται τον άνθρωπο ως μια ενιαία ενότητα σώματος και πνεύματος. Που στην διαδικασία της εκπαίδευσής του δεν στοχεύει στην καταστροφή του σώματος για να… αναπτυχθεί το πνεύμα (να μάθει το σώμα να ξεπερνά τις δοκιμασίες αυτοκαταστρεφόμενο ωθώντας το να λειτουργήσει εκτός ορίων) αλλά στην ασφαλή υγιή διατήρηση του σώματος μέχρι τα βαθιά γεράματα για να μπορεί να λειτουργήσει ανεβάζοντας το πνεύμα σε υψηλότερα επίπεδα πνευματικότητας.
Άλλοι πάλι με ρωτάνε: Γιατί ενώ ο μοντέρνος κόσμος «πνέει τα λοίσθια» και «το ξεμάγεμα του κόσμου» έχει φτάσει στο απόγειό του, γιατί εσύ στρέφεσαι προς το παρελθόν και ακολουθείς ένα πρότυπο ή φτιάχνεις ένα είδωλο;
Και απαντώ, δεν στρέφομαι στο προνεωτερικό παρελθόν αλλά προσπαθώ να ξεπεράσω την νεωτερικότητα. Η νεωτερικότητα δολοφόνησε τους θεούς και τα είδωλα όπως πολύ σωστά παρατήρησε ο Φρειδερίκος Νίτσε έναν αιώνα πριν. Με αποτέλεσμα μετά τα πρώτα χρόνια της ασύστολης ελευθερίας να οδηγηθεί στον σύγχρονο Μηδενισμό. Εγώ ακολουθώ τις τάσεις της μετανεωτερικότητας η οποία βίωσε καταστροφικά τον σύγχρονο μηδενισμό με αποτέλεσμα ν’ αρχίσει να αναζητά όλα τα στοιχεία του προνεωτερικού κόσμου που ξαναβάζουν στο προσκήνιο τον άνθρωπο και το θείο.
Οι μεταμοντέρνοι άνθρωποι ξανααναζητούν τους γέροντες – ΣΤΑΡΕΤΣ, ξανααναζητούν την σύνδεση με το θείο και την ανασύσταση της μαγιάς του μυστηρίου, ξανααναζητούν ήρωες – πρότυπα.
Το σπορ καράτε παρήγαγε εγωιστικές καρικατούρες, μετρήσιμα μεγέθη, οδηγεί σιγά-σιγά τους ανθρώπους, τα πρόσωπα, τον μαρασμό. Η υπερπροβολή του εγώ οδηγεί στον θάνατο, το πρόσωπο που δεν μπορεί λόγω της ηλικίας ή άλλων παραγόντων να ανταποκριθεί και ν’ ανέβει στο βάθρο, οδηγεί στο μαρασμό, οδηγεί στο μηδενισμό.
Αν θέλουμε να ζήσει το καράτε τον επόμενο αιώνα πρέπει να αναζητήσουμε οδηγούς.
Ένας τέτοιος οδηγός είναι για μένα ο soke Jorga, ένας δάσκαλος που διαθέτει το χάρισμα να σε γεμίζει με ενθουσιασμό και να σε εμβολιάζει με θετική ενέργεια οποτεδήποτε και αν συναναστραφείς μαζί του.
Σάββας Μαστραππάς
