Πρόλογος του δασκάλου Σάββα Μαστραππα
Για τον δάσκαλο μου τον Ilija Jorga sensei δεν χρειάζονται πιστεύω ιδιαίτερες συστάσεις. Η ιστορία του Jorga sensei ως μαχητή, ως μεγάλου δασκάλου και ηγέτη μιας από τις πιο ρωμαλέες τάσεις του Shotokan karate παγκοσμίως (του γνωστού ως Fudokan karate) καθώς και η θεωρητική – επιστημονική του κατάρτιση, είναι γνωστή τον τελευταίο χρόνο και με την άδεια του sensei ο karateka της Ελληνικής Fudokan Μαρίνος Νικολάου (2ο Dan), μαθηματικός στο επάγγελμα, προχώρησε στην μετάφραση ενός (εκ των είκοσι) βιβλίου που έγραψε σχετικά με το καράτε ο sensei Jorga. Ο δάσκαλος Jorga θεωρεί το βιβλίο αυτό που φέρει τον τίτλο «Fudokan Karate, ο δρόμος μου» το σημαντικότερό του έργο.
Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα στα Ελληνικά σε μετάφραση όπως προείπαμε του Μ. Νικολάου και επιμέλεια και πρόλογο δικό μου. Ως «πρόγευση» δε δημοσιεύουμε σήμερα ένα μικρό απόσπασμα από το 3ο κεφάλαιο με τίτλο Suhari.
Η εκπαιδευτική αρχή Shu ha ri είναι χαρακτηριστική όλων των πολεμικών τεχνών και ως εκ τούτου και της Φούτοκαν, επίσης. Είναι η βελτίωση που προϋποθέτει τρία ξεχωριστά - αλλά στενά συνδεδεμένα - στάδια αυτής της διαδικασίας. Εξαιρετικά λίγα γράφτηκαν γι 'αυτήν, παρά το γεγονός ότι προφανώς εφαρμόζεται στις παλιές σχολές των τεχνών του Μπούντο. Σύμφωνα με ορισμένες ερμηνείες που προέρχονται από την Κίνα, το αποκορύφωμα της πρακτικής εφαρμογής της εκπαιδευτικής αρχής Shu ha ri επιτεύχθηκε περίπου το 1500 μ.Χ. στην Ιαπωνία.
Στην κυριολεξία μεταφρασμένο, το Shu ha ri σημαίνει "υπακοή, απόκλιση, υπερβατικότητα": υπακοή στην παράδοση, ο αποσχισμός από την παράδοση και υπερβαίνοντας την παράδοση. Η αρχή αυτή αφορά εξίσου στη βελτίωση στις πολεμικές τέχνες, καθώς και στην ανθοδεσία ή στην τελετή του τσαγιού. Στην πραγματικότητα, αφορά όλες τις δραστηριότητες που διαπνέονται από το Ζεν.
Εικόνα 24: Shu ha ri
Κατά κανόνα, ένας μαθητής γνωρίζει πολύ λίγα πράγματα για την τέχνη που αφιερώνει τον εαυτό του. Το λίγο που ξέρει είναι συνήθως λάθος και άχρηστο. Προοδεύει προς τον επιθυμητό στόχο μέσα από επίπονη επανάληψη των βασικών τεχνικών (kihon), πράγμα που προϋποθέτει επίσης μεγάλη σωματική άσκηση και το ανάλογο ισχυρό κίνητρο. Μετά από ένα διάστημα, υπό την επίβλεψη του δασκάλου, ο μαθητής καταφέρνει λίγο πολύ επιτυχώς, την μίμηση των σωστών κινήσεων και στάσεων. Αυτοί είναι οι κανόνες ή με άλλα λόγια, σαφής και πρακτικά εφαρμόσιμες εμβιομηχανικές αρχές. Κατά την περίοδο αυτή ο μαθητής δεν επιτρέπεται να ερμηνεύσει, απλά αντιγράφει και μιμείται την τεχνική του δασκάλου άνευ όρων ακολουθώντας τη συμβουλή του, την τεχνική, τη στάση ή την κίνηση που θεωρεί τέλεια. Πρακτικά, είναι σαν να παρακολούθησε το δημοτικό σχολείο. Το στάδιο Shu διαρκεί περίπου πέντε χρόνια, ανάλογα με τις γενικό και ειδικό επίπεδο της προετοιμασίας, που είναι η ικανότητα του μαθητή. Κατ 'εξαίρεση, μπορεί να είναι μικρότερο (έως και 4 χρόνια) και πιο συνήθως μεγαλύτερο (έως και 8 χρόνια). Ολοκληρώνεται επιτυχώς με την απόκτηση της ζώνης Sho-dan ( νταν).
Ο μαθητής εισέρχεται στο επόμενο στάδιο, το στάδιο Ha, αφού έχει κατακτήσει τη βασική τεχνική (kihon). Εξοικειωμένος με τους βασικούς κανόνες, ο μαθητής υποχρεούται να τους εφαρμόσει στην προσωπική του βελτίωση, κάνοντας τις απαραίτητες τροποποιήσεις. Πιο συγκεκριμένα, ο ίδιος προσαρμόζει τους κανόνες για τα δικά του χαρακτηριστικά. Οι παχύσαρκοι και δυνατοί θα δώσουν έμφαση στη δύναμη (η οποία αναγκαστικά προϋποθέτει την τελειοποίηση των κάτα), οι άλλοι θα επικεντρωθούν στη βελτίωση της ταχύτητας και της ικανότητάς να αποφύγουν και να διαφύγουν τον αντίπαλο, με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο οι βόρειες και νότιες σχολές των Κινέζικων τεχνών μάχης διαχωρίζονται σύμφωνα με τα φυσικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού.
Η περιγραφόμενη "απόκλιση" από τα κλασικά πρότυπα εξατομικεύει στην πραγματικότητα ένα ασκούμενο στο καράτε. Οι βασικές τεχνικές προσαρμόζονται στα προσωπικά εμβιομηχανικά χαρακτηριστικά του, των μυών και της σκελετικής διάταξης, της διάταξης των τενόντων, του εύρους της κίνησης, η δύναμη της σύσπασης και της ευελιξίας της σκελετο-μυϊκής διάταξη του. Η εξατομίκευση οδηγεί στη δημιουργία λίγο πολύ του προσωπικού στυλ μάχης και της εξατομικευμένης προσέγγισης για την πρακτική εφαρμογή του καράτε. Το στάδιο Ha διαρκεί 5 έως 10 χρόνια, που περιλαμβάνει την προώθηση από το βαθμό sho-dan ( νταν) στο βαθμό san-dan ( νταν). Εάν η εξέλιξη της ζώνης sho-dan ( νταν) είναι συγκρίσιμη με το δημοτικό σχολείο, η περίοδος αυτή αντιπροσωπεύει το γυμνάσιο-λύκειο (Εικόνα 25).
Εικόνα 25: Άπο τον αρχάριο εώς τον Δάσκαλο
Τα στάδια Shu και Ha υπάρχουν σχεδόν στα εννέα δέκατα των περιπτώσεων, η αρχή και το τέλος της καριέρας του ασκούμενου στο σπορ καράτε. Αυτή είναι μια περίοδος εντατικής συμμετοχής στο καράτε ως άθλημα ή μπορούμε να πούμε ότι αυτή είναι εξέλιξη του καράτε στην εξωτερική πλευρά του. Ωστόσο όσο ελκυστική ή επιτυχής, είναι μακριά από την αληθινή μελέτη της μαχητικής τέχνης με μια βαθύτερη έννοια.
Το στάδιο Ri είναι η περίοδος κατά την οποία ένας ασκούμενος στο καράτε δεσμεύει τον εαυτό του αληθινά στην τέχνη. Το Ri, η υπερβατικότητα, σημαίνει πρόοδο πέρα από την απλή τεχνική τελειότητα, σε αυτό που θα μπορούσε να ονομαστεί η φιλοσοφία της τέχνης και η υλοποίηση της ουσίας, κατορθωτή μόνο από τους πιο επίμονους ούτως ή άλλως. Στη θεωρία, το yon-dan ( νταν) και το go-dan ( νταν) είναι το μεταβατικό στάδιο, το στάδιο της υπερβατικότητας, ενώ τα υψηλότερα επίπεδα προϋποθέτουν την μέγιστη βελτίωση. Ενώ το γράφω αυτό, ο Σενσέι Χιντετάκα Νισιγιάμα είναι 72 χρονών και έχει νταν? Μια φορά, τον είχα ρωτήσει πότε θα φτάσει το υψηλότερο, δέκατο επίπεδο. "Ποτέ", απάντησε ένας από τους τρεις ιδρυτές της JKA και ο ηγέτης του διεθνούς κινήματος του Παραδοσιακού Καράτε: "Αυτό θα σήμαινε ότι έχω φτάσει στο τέλος και το Budo δεν έχει τέλος."
Σάββας Μαστραππάς
(απόσπασμα απο το νέο βιβλίο του δασκάλου καράτε Ιλία Γιόργκα «Fudokan Karate, ο δρόμος μου»)
