Ο δάσκαλος Τσεν Τζι Τζενγκ αποτελεί μια από τις εμβληματικές προσωπικότητες στο χώρο του παραδοσιακού γουσού στη σύγχρονη ιστορία των κινέζικων πολεμικών τεχνών. Άφησε τη σφραγίδα του όχι μόνο ως αήττητος μαχητής και δάσκαλος του Γινγκ Τζάο Τσουάν (Νύχι του Αετού), αλλά και ως μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες που βοήθησαν στην διάδοση του γουσού μέσα και έξω από την Κίνα. Ταξίδεψε διδάσκοντας το στυλ του αετού από την βόρεια Κίνα στην επαρχεία Χέι Λονγκ Τζιαν, μέχρι το Χονγκ Κονγκ, ενώ η εμπλοκή του με την αθλητική ένωση Τζινγ Γου (1) έδωσε μεγάλη ώθηση στην εξάπλωση του παραδοσιακού γουσού. Αφιερώνοντας τη ζωή του στην συστηματική εξάσκηση του στιλ του αετού και διαθέτοντας μια αξιομνημόνευτη οργανωτική ικανότητα, αναδιοργάνωσε το σύστημα δίνοντας του τη σημερινή τελική του μορφή.
Με τη βοήθεια του δασκάλου του Λίου Τσενγκ Γιόου, συγκέντρωσε τις τεχνικές του Γιουέ Σού Σαν Σόου (περισσότερες από εκατό) και τις συνδύασε με τη μέθοδο και τις αρχές του Φαν Τζι Τσουάν, δημιουργώντας έτσι δύο καινούργιες φόρμες (τάο λού): τους «Δέκα Δρόμους Σίνγκ Τσουάν» και τους «Πενήντα Δρόμους Λιάν Τσουάν». Το αποτέλεσμα της εργασίας του είναι τόσο σημαντικό, που σήμερα όλοι όσοι ανήκουν στη μεγάλη οικογένεια του Αετού θεωρούν πως οι δύο αυτές φόρμες –και ειδικά οι «Πενήντα Δρόμοι Λιάν Τσουάν»– αποτελούν την πεμπτουσία του παραδοσιακού συστήματος του αετού.
Με τη διδασκαλία του αλλά και την γενικότερη στάση του στα δύσκολα χρόνια που έζησε, συνεισέφερε πολύ και στην παλινόρθωση του ηθικού αναστήματος των συμπατριωτών του. Για την προσφορά του στις πολεμικές τέχνες αλλά και για τη γενικότερη κοινωνική συνεισφορά του τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις. Ξεχωρίζουμε τη βράβευσή του από το πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ, της οποίας το έπαθλο ήταν ένας κρυστάλλινος καθρέφτης πάνω στον οποίο ήταν γραμμένο: «Σε αυτόν που δίδαξε τους δειλούς πώς να σταθούν στα πόδια τους».
Ο δάσκαλος Τσεν Τζι Τζενγκ ή αλλιώς Τσεν Τζι Πινγκ , γεννήθηκε στο χωριό Λι Λιν Τζουάνγκ, στην περιοχή Σιονγκ Σιάν της επαρχίας Χε Μπέι και ήταν μαθητής και ανιψιός του Λίου Τσενγκ Γιόου. Είχε από τη φύση του δυνατό σώμα και τολμηρό χαρακτήρα, κι έτσι στο πρόσωπο του μικρού Τσεν ο Λίου Τσενγκ Γιόου βρήκε έναν άξιο συνεχιστή του συστήματος του αετού. Ξεκίνησε να παίρνει μαθήματα σε ηλικία δεκατριών ετών και, έπειτα από δέκα χρόνια σκληρής δουλειάς με το δάσκαλό του, ο Τσεν Τζι Τζενγκ ήταν έτοιμος πια να βαδίσει τον δικό του δρόμο. Τον δρόμο που θα τον οδηγούσε στον τίτλο του «βασιλιά του αετού».
Το 1915, μετά από πρόσκληση υψηλόβαθμων στελεχών του υπουργείου Παιδείας ο Τσεν Τζι Τζενγκ θα εγκατασταθεί στην επαρχία Χέι Λονγκ Τζιαν στη βορειοανατολική Κίνα, όπου θα διδάξει γουσού για τέσσερα περίπου χρόνια.
Η επαρχία αυτή θα γίνει ο πρώτος σημαντικός σταθμός και ταυτόχρονα η αφετηρία της αλματώδους διάδοσης της τέχνης του Γινγκ Σόου Τσουάν (στυλ του αετού).
Από τη διδασκαλία του στην επαρχία Χέι Λονγκ Τζιαν θα αναδειχθούν μερικοί από τους πρώτους προσωπικούς του μαθητές, που αργότερα θα διαδώσουν το σύστημα στη βόρεια Κίνα, όπως ο δάσκαλος Κουό Τσενγκ Γιάο (2).
Το 1919 ο Τσεν θα αναλάβει τη θέση του υποδιευθυντή, υπεύθυνου για τη διδασκαλία του «αετού» στα κεντρικά της διάσημης αθλητικής ένωσης Τζινγκ Γου Χουί της Σαγκάης και συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξή της. Το 1922 θα μεταβεί στο Χονγκ Κονγκ, όπου θα τεθεί επικεφαλής εκπαιδευτής του παραρτήματος της «Αθλητικής Ένωσης Τζινγκ Γου», ενώ το 1924 θα ξαναγυρίσει για λίγα χρόνια στη Σαγκάη, όπου θα τεθεί και πάλι επικεφαλής προπονητής στα κεντρικά της Ένωσης, μέχρι την τελική επιστροφή του στο βορρά και τη γενέτειρά του, το φθινόπωρο του 1930.
Δίδαξε τον «αετό» και σε άλλες περιοχές, όπως στις Κουάνγ Ντονγκ και Χαν Κόου, ενώ παρέδωσε για λίγο μαθήματα στη Στρατιωτική Ακαδημία του Πεκίνου καθώς και στη Σιγκαπούρη. Αν και δεν είχε πολλούς προσωπικούς μαθητές (3), σχεδόν όλοι οι δάσκαλοι σήμερα, ανεξάρτητα από την γενεαλογία από την οποία προέρχονται, χρωστάνε -με τον έναν ή τον άλλο τρόπο- μέρος της τέχνης τους στον δάσκαλο Τσεν Τζι Τζενγκ και αναφέρονται σε αυτόν με μεγάλο σεβασμό.
Εξάσκησε την τέχνη του με συνέπεια που τον έκανε διάσημο για την δύναμη της αρπαγής του. Για να δυναμώσει το σώμα του, ξάπλωνε καθημερινά ανάμεσα σε δύο καρέκλες με το κεφάλι στη μία και τα πόδια στην άλλη, και κρατούσε το σώμα του οριζόντιο τοποθετώντας πάνω του διάφορα βάρη, ενώ για να αυξήσει την εκρηκτική δύναμη των ποδιών του, εκτελούσε άλματα πάνω και κάτω σε ένα στύλο ύψους ενός μέτρου. Παράλληλα εξασκούνταν μεθοδικά σε εσωτερικές ασκήσεις νέι κούνγκ για να μεγιστοποιήσει την εσωτερική του δύναμη.
Κάποτε στη Σαγκάη, ένας Αμερικανός πυγμάχος θέλησε να δοκιμάσει τις ικανότητες του Τσεν. Ο δάσκαλος, αντί για άλλη απάντηση, ζήτησε από επτά,οκτώ μαθητές του να δοκιμάσουν να τον μετακινήσουν σπρώχνοντάς τον στην κοιλιά με ένα χοντρό μπαμπού. Το αποτέλεσμα ήταν να μην μετακινηθεί ούτε σπιθαμή από τη θέση του ακόμα και όταν το μπαμπού λύγισε από την πίεση. Στο τέλος, με μια απότομη σύσπαση του κορμιού του, έσπρωξε τους μαθητές του προς τα πίσω. Ο Αμερικανός πυγμάχος δεν θέλησε μετά από αυτό να ξαναδοκιμάσει την τύχη του.
Χάρη στην άοκνη και συστηματική εξάσκησή του, στην αυστηρή μέθοδο διδασκαλίας του Λίου Τσενγκ Γιόου και στην έμφαση που ο τελευταίος έδωσε στη διδασκαλία των τεχνικών μάχης (σαν σόου), ο Τεν Τζι Τζενγκ εξελίχθηκε σε εξαίρετο μαχητή. Ήταν τέτοια η δεινότητά του στη μάχη, που λέγεται πως δεν χρησιμοποίησε ποτέ περισσότερες από τρεις τεχνικές σε έναν αγώνα.
To 1900, κατά τη διάρκεια της εξέγερσης των μπόξερ, θα ηγηθεί των νέων του χωριού του σε μια μάχη εναντίον στρατιωτών των ξένων δυνάμεων, ενώ το 1913, όταν μια ομάδα πέντε ληστών θα επιτεθεί στο χωριό του, αυτός μόνος του, οπλισμένος με το κλαδί ενός δέντρου, θα θέσει τους τρεις ληστές εκτός μάχης και θα τρέψει σε φυγή τους άλλους δύο.
Το 1919, στη Σαγκάη, μονομάχησε με έναν Αμερικανό πρωτοπαλαιστή, ο οποίος, γνωρίζοντας τη φήμη του Τσεν για τη δύναμη και την ικανότητά του στις αρπαγές, θα του ζητήσει να μην τις χρησιμοποιήσει στον μεταξύ τους αγώνα. Τελικά, ακόμα και με τους δικούς του όρους , ο Αμερικανός θα ηττηθεί από το δάσκαλο Τσεν. To 1922 πάλι, νίκησε έναν Άγγλο πυγμάχο στη Σιγκαπούρη σε διάρκεια μισού μόλις γύρου, παίρνοντας για έπαθλο ένα μικρό ινδονησιακό ξίφος που είχε πάνω του χαραγμένη την επιγραφή: «Στο βασιλιά του κινέζικου γουσού».
Ο Τσεν Τζι Τζενγκ, εκτός από δεινός μαχητής, ήταν και σπουδαίος δάσκαλος. Με τη βοήθεια των προσωπικών του μαθητών δίδαξε εκατοντάδες άλλους μαθητές, ειδικά στη Σαγκάη και το Χονγκ Κονγκ. Πολλοί μαθητές του, ακολουθώντας την προτροπή του, δίδαξαν σε πολλές άλλες περιοχές, εξαπλώνοντας το σύστημα του αετού σε ολόκληρη την Κίνα, από τα βόρεια σύνορά της μέχρι το Χονγκ Κονγκ και τη νοτιοανατολική Ασία.
Σε συνεργασία με τους μαθητές του Λίου Χουί Μπό, Κουό Τσενγκ Γιάο, Γιόου Σου Κουνγκ και Τσου Τζι Σινγκ έγραψε και κυκλοφόρησε το 1917 το Τσουάν Σου Τσάι Γιάο (Σύνοψη των πολεμικών τεχνών). Αρκετά αργότερα στο περιοδικό της «Αθλητικής Ένωσης Τζινγκ Γου», δημοσιεύτηκε ένα μεγάλο μέρος από τις θεμελιώδεις φόρμες του «αετού» : «Πενήντα Δρόμοι Λιάν Τσουάν» και «Δέκα Δρόμοι Σινγκ Τσουάν».
Ο Τσεν Τζι Τζενγκ πίστευε πως η διάδοση του γουσού ως αναπόσπαστου κομματιού του κινέζικου πολιτισμού θα μπορούσε να ενισχύσει το φρόνημα των συμπατριωτών του, που στέναζαν κάτω από το ζυγό των ξένων κατακτητών και τη διαφθορά των κυβερνώντων. Η εισβολή όμως των Γιαπωνέζων το 1931 και η κατοχή κινέζικων εδαφών θα τον βυθίσουν σε βαθιά θλίψη. Το αίσθημα αδιεξόδου που αισθανόταν σχετικά με τη δυνατότητά του να παρέμβει προκειμένου να βοηθήσει στην απελευθέρωση της χώρας του, σε συνδυασμό με τις κακουχίες της εποχής και μια τάση προς το αλκοόλ που ανέπτυξε στα τελευταία χρόνια της ζωής του, είχαν ως αποτέλεσμα να αρρωστήσει βαριά. Προσβλήθηκε από καρκίνο του στομάχου και πέθανε στις 12 Ιουλίου του 1933, σε ηλικία πενήντα πέντε ετών, βυθίζοντας σε θλίψη ολόκληρο τον κόσμο των κινέζικων πολεμικών τεχνών.
Ο δάσκαλος Τσεν Τζι Τζενγκ άφησε τη σφραγίδα του όχι μόνο στο στυλ του αετού, αλλά και σε ολόκληρη τη σύγχρονη ιστορία των κινέζικων πολεμικών τεχνών, κερδίζοντας επάξια τον τίτλο του «βασιλιά του αετού».
Παναγιώτης Δερβέντης
(1) Τζινγκ Γου Τι Γιού Χουί: διάσημη οργάνωση κινέζικων πολεμικών τεχνών. Δημιουργήθηκε τον Ιούλιο του 1910 στη Σαγκάη. Κεντρικό της πρόσωπο ήταν ο Χουό Γιουάν Τζιά (1868 - 1910), φημισμένος μαχητής εκείνων των χρόνων. Η Ένωση απέκτησε δεκάδες παραρτήματα, στα οποία δίδαξαν τα μεγαλύτερα ονόματα γουσού εκείνης της εποχής. Μπορείτε να δείτε επίσης το άρθρο της στήλης: Πρότυπα των Πολεμικών Τεχνών: Χουό Γιουάν Τζιά – Ο «Άτρωτος της Αθλητικής Ένωσης Τζινγκ Γου»
(2) Ο Κουό Τσενγκ Γιάο , προσωπικός μαθητής του Τσεν Τζι Τζενγκ είναι ο πατέρας του δασκάλου μου Κουό Σιάν Χε.
(3) Στην Ελλάδα έχουμε την τύχη το σύστημα να αντιπροσωπεύεται σχεδόν από όλες τις γενεαλογίες της οικογένειας του αετού. Περισσότερες πληροφορίες στη σελίδα www.eagleclaw.gr και στα link: άλλες ιστοσελίδες του αετού.