Η αναπνοή είναι η κύρια μέθοδος για τον έλεγχο της ισορροπίας και της ροής της ενέργειας στο ανθρώπινο σύστημα, αλλά μόνο όταν είμαστε πλήρως συνειδητοί της αναπνοής μας και την εκπαιδεύουμε ώστε να ρυθμίζει την ενέργεια. Αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν είναι η τεράστια διαφορά ανάμεσα στην συνειδητή και στην ασυνείδητη αναπνοή. Όταν αναπνέουμε ασυνείδητα, η αναπνευστική μας συμπεριφορά καθορίζεται από διάφορους εσωτερικούς και εξωτερικούς παράγοντες, όπως είναι οι σκέψεις, τα συναισθήματα, η ένταση και το άγχος, το περιβάλλον, οι καιρικές συνθήκες καθώς και τα τεχνητά πεδία που παράγονται από τις διάφορες ηλεκτρικές συσκευές. Έτσι, η ενέργεια δεν ρυθμίζεται ούτε εξισορροπείται από την αναπνοή, ενώ αντιθέτως διαταράσσεται από αυτούς τους παράγοντες.
Η σωστή και συνειδητή αναπνοή γίνεται ο κύριος ρυθμιστής της ενέργειας στο ανθρώπινο σύστημα, εξισορροπώντας τις συναισθηματικές ενέργειες, ελέγχοντας τις ενέργειες των πέντε στοιχείων (σύμφωνα με την Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική) και την εναρμόνιση του ανθρώπινου ενεργειακού συστήματος με τα ισχυρά πεδία των δυνάμεων της φύσης. Η Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική θεωρεί τα συναισθήματα σαν μορφές ενέργειας που κινούνται ανεξέλεγκτα μέσα στο ανθρώπινο σύστημα και όχι ως νοητικά φαινόμενα. Κατά την άποψη αυτή, το συναίσθημα δεν είναι τίποτα περισσότερο από ενέργεια σε κίνηση που, όταν της επιτρέπεται, διατρέχει ανεξέλεγκτα το ανθρώπινο σύστημα και τότε τα συναισθήματα μπορούν να γίνουν οι κύριες εσωτερικές αιτίες ασθενειών:
"Ο θυμός προκαλεί την ανύψωση της ενέργειας, η χαρά προκαλεί επιβράδυνση της ενέργειας, η θλίψη προκαλεί διάλυση της ενέργειας, ο φόβος προκαλεί κάθοδο της ενέργειας, ο τρόμος προκαλεί διασκόρπιση της ενέργειας, η εξάντληση προκαλεί μαρασμό της ενέργειας, η ανησυχία προκαλεί λίμνασμα της ενέργειας" (Κλασικό Έργο της Εσωτερικής Ιατρικής του Κίτρινου Αυτοκράτορα).
Στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική οι ψυχικές διαταραχές που σχετίζονται με συναισθηματική ανισορροπία θεωρούνται συνήθως συμπτώματα και αιτίες του προβλήματος. Όταν μια συναισθηματική αντίδραση γίνεται ακραία ή συνήθης και της επιτρέπουμε να συνεχίσει την πορεία της χωρίς έλεγχο, έρχεται μετά να «ξεκουραστεί» στο όργανο με το οποίο σχετίζεται, όπου και διαταράσσει τις λειτουργίες του εν λόγω οργάνου. Ο ακραίος θυμός, για παράδειγμα, ερεθίζει το συκώτι, ο φόβος μειώνει τη λειτουργία των νεφρών. Μπορεί ο καθένας εύκολα να συνειδητοποιήσει την αποτελεσματικότητα της συνειδητής αναπνοής ως μέσο συναισθηματικού ελέγχου, κάνοντας απλά μερικά λεπτά βαθιάς κοιλιακής αναπνοής την επόμενη φορά που θα αισθανθεί να εγείρεται θυμός, άγχος, φόβος ή θλίψη. Με την προϋπόθεση όμως οι αναπνοές αυτές να γίνουν πριν το συναίσθημα τον κυριεύσει πλήρως.
Όταν το Τσι Κουνγκ ασκείται καθημερινά χρησιμεύει ως προληπτικό μέτρο ενάντια στα συναισθηματικά ξεσπάσματα, γιατί αρχίζει σιγά σιγά η αναπνοή μας να γίνεται σωστή και συνειδητή για όλο και πιο μεγάλα διαστήματα μέσα στην ημέρα κι αυτό βοηθάει να διατηρείται ήρεμος ο νους.
Όμως υπάρχουν και εξωτερικοί παράγοντες των ασθενειών, όπως οι περιβαλλοντικές συνθήκες: η υγρασία, η ζέστη, ο αέρας κ.λπ. καθώς και πολλές μορφές "ενεργειακής ρύπανσης» που παράγονται από τη σύγχρονη τεχνολογία, όπως η μικροκυματική ακτινοβολία, οι ηλεκτρικές συσκευές κ.λπ. Το Τσι Κουνγκ που είναι μια πράξη επαναφοράς στην ισορροπία δημιουργεί ένα αρμονικό συντονισμό μεταξύ του ανθρώπινου ενεργειακού συστήματος και του μακροκοσμικού ενεργειακού πεδίου του πλανήτη. Αυτός ο συγχρονισμός καθαρίζει ολόκληρο το ενεργειακό σύστημα του ανθρώπου από τις βλαπτικές ενέργειες και δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για εσωτερική θεραπεία και επαναφορά σε μια ισορροπημένη ενεργειακά κατάσταση, δηλαδή υγιή.
Το Τσι Κουνγκ στη σύγχρονη κοινωνία μας γίνεται ολοένα και περισσότερο μια αναγκαιότητα.
(Σε επόμενο άρθρο θα ασχοληθούμε περισσότερο με τους εξωτερικούς παράγοντες ως αιτίες ασθενειών).
Μάνος Ταμιωλάκης
Ο Μάνος Ταμιωλάκης είναι δάσκαλος πολεμικών τεχνών στην
σχολή Καλλίρροον
