«Όταν κανείς ασκείται πολύ αποκτάει υπομονή, πειθαρχία και σεβασμό –όλα τα στοιχεία που συνιστούν έναν καλύτερο τρόπο να σκέφτεται και να λειτουργεί ο άνθρωπος»
Ας ξεκινήσουμε με τα βασικά: πότε και πώς αρχίσατε να ασκείστε στις πολεμικές τέχνες;
Άρχισα να ασκούμαι όταν ήμουν τεσσάρων ετών γιατί ο πατέρας μου, ο Λάο Φατ Μανγκ ήταν δάσκαλος του Νυχιού του Αετού.
Και ασκείστε καθημερινά;
Ναι, τρεις φορές την ημέρα.
Από τεχνική άποψη, σε τι διαφέρει το Νύχι του Αετού από άλλα στιλ κουνγκ φου και σε τι ειδικεύεται;
Κάθε στιλ κουνγκ φου έχει τι δικές του ιδιαίτερες τεχνικές και καλλιεργεί κάποιες ιδιαίτερες δεξιότητες και κάποια ιδιαίτερη κινησιολογία. Στο δικό μας Νύχι του Αετού, δίνουμε έμφαση στο Τσιν-να, την πάλη από μικρή απόσταση (grappling) και στα κλειδώματα.
Όταν κανείς ξεκινάει την εξάσκησή του στο Νύχι του Αετού, σε τι θα πρέπει να δώσει μεγαλύτερο βάρος;
Προσωπικά το πρώτο πράγμα που θα δίδασκα σε κάποιον θα ήταν η παραγωγή της δύναμης. Στη συνέχεια θα έδινα έμφαση στην κίνηση του σώματος και στους βηματισμούς.
Πιστεύετε ότι είναι καλύτερα κάποιος να μελετάει μια τέχνη ή να εξερευνά διάφορες μέχρι να βρει αυτή που του ταιριάζει καλύτερα;
Πιστεύω ότι σε όλα τα πράγματα –και ίσως στο κουνγκ φου ακόμα περισσότερο- ισχύει ότι η μάθηση δεν τελειώνει ποτέ. Ένα στιλ είναι κάτι που κάνεις όλη σου τη ζωή∙ σίγουρα αν φτάσεις σε κάποιο υψηλό επίπεδο μπορείς να ασχοληθείς και με κάποιο άλλο, όμως θα έλεγα ότι ο καλύτερος τρόπος μελέτης είναι να επιλέξει κανείς ένα στιλ και να το μελετήσει σε βάθος. Έτσι θα γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του και θα μπορεί να γνωρίζει τον εκάστοτε αντίπαλό του και έτσι θα μπορεί να νικάει πάντοτε.
Πιστεύετε ότι οι πολεμικές τέχνες μπορούν να κάνουν τον ασκούμενο καλύτερο άνθρωπο;
Ναι, το πιστεύω. Γιατί όταν κανείς ασκείται πολύ αποκτάει υπομονή, πειθαρχία και σεβασμό –όλα τα στοιχεία που συνιστούν έναν καλύτερο τρόπο να σκέφτεται και να λειτουργεί κανείς.
Αλλάζει ο τρόπος που σκέφτεται, δηλαδή…
Ακριβώς. Γιατί η εκμάθηση του κουνγκ φου δεν είναι κάτι που γίνεται μέσα σε μια-δυο μέρες ή σε ένα-δύο χρόνια. Μαθαίνεις να δουλεύεις με υπομονή και προσοχή και τελικά αυτό σε αλλάζει, σε κάνει καλύτερο.
Το προσωπικό σας ταξίδι στο κουνγκ φου είναι αρκετά μεγάλο∙ υπάρχει κάποια ιστορία που θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας; Κάτι ιδιαίτερα αξιομνημόνευτο;
Πράγματι ασκούμαι στο κουνγκ φου πολλά χρόνια -66 συγκεκριμένα! Η περίοδος που θυμάμαι πιο έντονα ήταν όταν πέθανε ο πατέρας μου: ήμουν μόλις 19 ετών και η κατάσταση στο Χονγκ Κονγκ κάθε άλλο καλή ήταν. Ιδιαίτερα στον κόσμο των πολεμικών τεχνών, υπήρχε ακόμα πολύ έντονο το στοιχείο των προκλήσεων από ανθρώπους που ήθελαν να «μετρήσουν» έναν δάσκαλο. Τα πράγματα ήταν ακόμα χειρότερα για μια γυναίκα και ειδικότερα για μια νέα γυναίκα και ακόμα ειδικότερα για μια νέα γυναίκα που ήταν επικεφαλής μιας σχολής.
Μια φορά ήρθαν και με προκάλεσαν δυο ιάπωνες τζουντόκα και δέχτηκα την πρόκληση όμως τους ζήτησα να αναμετρηθούμε σε κάποιον ουδέτερο χώρο και όχι στη σχολή μου –έτσι, αν έχανα, η ήττα θα ήταν προσωπική και δε θα είχε αντίκτυπο στη σχολή ή στην κληρονομιά του πατέρα μου. Πήγα λοιπόν στην ώρα μου στο μέρος που προκαθορίσαμε αλλά πριν ξεκινήσει η αναμέτρηση τους εξήγησα γιατί είχα τον τίτλο (λόγω του θανάτου του πατέρα μου κ.λπ.) και τους είπα ότι ακόμα και αν χάσω θα συνεχίσω να εξασκούμαι γιατί αυτό θα συνέχιζα να κάνω όλη μου τη ζωή. Και επειδή προέρχονται από μια παρόμοια κουλτούρα, κατάλαβαν την κατάσταση και τελικά δε χρειάστηκε να αναμετρηθούμε (γέλια).
Ποιο ήταν το μεγαλύτερο εμπόδιο (ή, αν θέλετε, η μεγαλύτερη πρόκληση) όλα αυτά τα χρόνια που ασχολείστε με τις πολεμικές τέχνες;
Θα έλεγα ότι ήταν η πίεση, ειδικά λόγω της θέσης μου στη σχολή και λόγω του γεγονότος ότι είμαι γυναίκα που κλήθηκε να λειτουργήσει σε έναν κόσμο γεμάτο άντρες. Χρειάστηκε λοιπόν να αλλάξω πολλά πράγματα στο χαρακτήρα μου –χρειάστηκε να γίνω πολύ πιο υπομονετική και πολύ πιο ταπεινόφρων και χρειάστηκε να αποκτήσω σεβασμό προς τον εαυτό μου πρώτα απ’ όλα και μετά προς τους άλλους.
Πώς αισθάνεστε όταν βλέπετε μια χώρα τόσο διαφορετική από την Κίνα (όπως εν προκειμένω η Ελλάδα) να μελετάει κουνγκ φου και, κατ’ επέκταση τον κινεζικό πολιτισμό;
Θα μπορούσα να πω ότι οι άνθρωποι εκτός Κίνας δείχνουν, τελικά, περισσότερο σεβασμό και αγάπη προς το κουνγκ φου και προς άλλες διαστάσεις του κινεζικού πολιτισμού από ό,τι οι ίδιοι οι Κινέζοι. Ίσως επειδή για τους Κινέζους τα πράγματα αυτά είναι κάτι πολύ συνηθισμένο∙ ένας Κινέζος μπορεί να πει «α, μπορώ να πάω να μάθω κουνγκ φου όποτε θελήσω» όμως επειδή για κάποιον που ζει σε μια άλλη χώρα τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα, ο δεύτερος καταλήγει να τα εκτιμά πιο πολύ.
Και βλέπουμε αρκετό κόσμο να μελετά κουνγκ φου στην Ελλάδα…
Πράγματι. Ωστόσο υπάρχει το εξής θέμα: να μάθει κανείς κουνγκ φου είναι εύκολο –αυτό που είναι πραγματικά δύσκολο είναι να μάθει τον πολιτισμό από τον οποίο προήλθε το κουνγκ φου, τον πολιτισμό της Κίνας…
...όμως αυτά πηγαίνουν μαζί, έτσι δεν είναι;
Ναι, όμως ο πολιτισμός είναι ένα μεγαλύτερο πράγμα και γι αυτό προσωπικά προσπαθώ όποτε διδάσκω κουνγκ φου να διδάσκω και διάφορα στοιχεία από τον κινεζικό πολιτισμό και να μεταδώσω τον σεβασμό για τον πολιτισμό αυτόν. Και ίσως τελικά να μην είναι και τόσο δύσκολο αφού πολλά από τα στοιχεία του πολιτισμού μας υπάρχουν και στον ελληνικό πολιτισμό και σε όλους.
Θα θέλατε να μας πείτε κάτι για τα σχέδιά σας για το μέλλον;
Για το μέλλον… Ελπίζω το μέλλον μου να διαρκέσει πολύ (γέλια) –ακούγεται αστείο όμως φέτος γίνομαι 70 ετών! Σοβαρά πάντως, ελπίζω οι μαθητές μου να διδαχτούν όσα περισσότερα μπορούν από εμένα –και δεν αναφέρομαι μόνο στο κουνγκ φου και στη συνέχεια να μεταδώσουν αυτά που διδάχθηκαν και στους δικούς τους μαθητές. Παράλληλα, ελπίζω να συνεχίσω να μπορώ και εγώ να διδάσκω.
Μια τελευταία συμβουλή για τους έλληνες μαθητές –ή δασκάλους;
Θα ήθελα οι άνθρωποι στους οποίους διδάσκω, να διδάσκουν τους μαθητές τους με τον ίδιο τρόπο που διδάσκω εγώ αυτούς. Θα ήθελα να πειθαρχήσουν πρώτα οι ίδιοι, να γίνουν αυτοί το μοντέλο των μαθητών τους –δεν αρκεί απλώς να λένε κάτι αλλά να το επιδεικνύουν με όλη τους τη συμπεριφορά. Επίσης θα ήθελα να καταλάβουν ότι το ίδιο το κουνγκ φου δεν είναι τόσο σημαντικό όσο είναι ο χαρακτήρας του ατόμου. «Κουνγκ φου» σημαίνει «σκληρή δουλειά», μια σκληρή δουλειά που γίνεται για να είμαστε υγιείς και να απολαμβάνουμε τη ζωή μας.
Σας ευχαριστούμε πολύ για την συνέντευξη αυτή, ήταν μεγάλη μας τιμή…
Και εγώ σας ευχαριστώ και εύχομαι καλή συνέχεια στη δουλειά που κάνετε για τις πολεμικές τέχνες στην Ελλάδα.
