Ιστορική Εξέλιξη του Wu Shu-Οι Κινέζικες Πολεμικές Τέχνες από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα (Μέρος δεύτερο)

εικόνα άρθρου
Β) Ο εμπλουτισμός και η ανάπτυξη του αρχαίου Wushu
(221π.Χ. – 960 μ.Χ.)

Ο εμπλουτισμός και η ανάπτυξη του αρχαίου Wushu διένυσε μια περίοδο δέκα περίπου αιώνων κατά της οποίας η Κίνα διασπάστηκε και ενοποιήθηκε τρεις φορές. Από την μία, στην περίοδο που η χώρα ήταν διασπασμένη και κατατετμημένη σε μικρότερα βασίλεια οι συνεχείς εχθροπραξίες ενέτειναν την ανάγκη για διαφορετικά όπλα και μαχητικές μεθόδους, πράγμα που είχε ως συνέπεια την ποικιλόμορφη ανάπτυξη του Wushu. Από την άλλη, στις περιόδους που ολόκληρη η χώρα βρισκόταν κάτω από το σκήπτρο του ίδιου αυτοκράτορα, ο περιορισμός των εχθροπραξιών επέτρεψε παράλληλα και την εμφάνιση και ανάπτυξη και των μη αποκλειστικά στρατιωτικών μορφών του.
Επιγραμματικά τα σημαντικότερα σημεία αυτής της περιόδου είναι:
• Οι πολεμικές τέχνες καλλιεργούνται ευρέως όχι μόνο στα στρατιωτικά σώματα ως μέσο προετοιμασίας για τον πόλεμο, αλλά και έξω από το στρατό αποκτώντας ταυτόχρονα και έναν «αθλητικό - ψυχαγωγικό χαρακτήρα».
• Το επίπεδο εξειδίκευσης στις πολεμικές τέχνες ανεβαίνει κατακόρυφα και τόσο οι τεχνικές όπλων όσο και οι τεχνικές άοπλης μάχης μορφοποιούνται σταδιακά σε φόρμες.
• Όπλα και τεχνικές μάχης μεταβιβάζονται από την Κίνα στην Ιαπωνία και την Κορέα επηρεάζοντας την εξέλιξη των πολεμικών τεχνών στις χώρες αυτές.
• Πολλοί ειδικοί των πολεμικών τεχνών καλλιεργούν μια σειρά από ιδιαίτερες δεξιότητες (άλματα, περπάτημα σε κάθετους τοίχους, σπασίματα διαφόρων υλικών, αντοχή στα χτυπήματα κ.λ.π. ) εμπλουτίζοντας έτσι το περιεχόμενο του Wushu.
• Ακροβατικές κινήσεις προστίθενται στις υπάρχουσες φόρμες των πολεμικών τεχνών.
• Βουδιστές μοναχοί καλλιεργούν συστηματικά τις πολεμικές τέχνες μέσα στο μοναστήρι Σαολίν συνυφαίνοντας τες με τον Τσαν βουδισμό.

Πιο αναλυτικά τώρα, η περίοδος αυτή ξεκινά με τους Τσιν (221 π.Χ. – 207 π.Χ.) οι οποίοι ιδρύουν την πρώτη φεουδαρχική αυτοκρατορία με κεντρική διοίκηση. Αυτό φέρνει εξελίξεις και στην ανάπτυξη των πολεμικών τεχνών. Η Αυλή των Τσιν προάγει τον ψυχαγωγικό χαρακτήρα των πολεμικών τεχνών και ιδιαίτερα των αγώνων του Τζιάο Ντι (πρώιμο είδος πάλης) και του Σόου πο (τεχνικές μάχης με γυμνά χέρια). Τα όπλα που χρησιμοποιούνται αυτή την περίοδο είναι μακρύτερα από εκείνα της περιόδου των Μαχόμενων Κρατιδίων. Το μέγεθος του ξίφους για παράδειγμα κυμαίνεται από 81έως 92 εκ.
Στη συνέχεια, η Κίνα ενοποιείται από τους Χαν (206 π.Χ. – 220 μ.Χ.). Την περίοδο αυτή το κύριο πολεμικό σώμα είναι το ιππικό ενώ τα μακριά όπλα είναι αποκλειστικά σιδερένια. Ο γενικός όρος, τόσο για τις τεχνικές άμυνας και επίθεσης με γυμνά χέρια όσο και για την ένοπλη μάχη είναι Wu Gong, όρος που καθιερώνεται για το αρχαίο Wushu. Αυτήν την περίοδο θα ξεκινήσουν και οι πρώτες «εξαγωγές» Wushu στη γειτονική Ιαπωνία όπου τα 30 περίπου από τα 100 βασίλεια που την συνθέτουν έχουν καλές σχέσεις με την δυναστεία των Χαν. Οι Ιάπωνες στέλνουν αντιπρόσωπους στην Κίνα και από το σημείο αυτό το κυρτό σπαθί και το ξίφος, καθώς και η άοπλη μάχη και η πάλη ταξιδεύουν στην Ιαπωνία εμπλουτίζοντας τις Ιαπωνικές πολεμικές τέχνες. Αργότερα κατά την περίοδο της Δυναστείας των Τζιν (265 – 420) οι μαχητικές τεχνικές του Τζιάο Ντι θα ταξιδέψουν και στην αρχαία Κορέα.
Στα τέλη της Δυτικής Δυναστείας Χαν, ο Χουά Τουό (190 μ.Χ – 265μ.Χ.) διάσημος γιατρός της αρχαίας Κίνας, επινοεί ένα σύνολο μεθόδων για την ανακούφιση της μυϊκής και συναισθηματικής έντασης με ταυτόχρονη τόνωση του μυικού συστήματος. Οι ασκήσεις αυτές ονομάζονται Γου Τσιν Σι και οι κινήσεις τους μιμούνται τις κινήσεις και τις στάσεις της τίγρης, του ελαφιού, της αρκούδας, του πιθήκου και των πουλιών. Παρόλο που το Γου Τσιν Σι αποτελεί κυρίως ένα είδος ενεργειακών ασκήσεων και όχι μια μαχητική τεχνοτροπία, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η μίμηση των κινήσεων των ζώων -που θα οδηγήσει πολύ αργότερα στην δημιουργία διαφόρων μαχητικών στυλ-, δεν αποτελεί ένα νέο στοιχείο για τις κινέζικες πολεμικές τέχνες. Αντίθετα έχει τις ρίζες της στην ταοϊστική φιλοσοφία που θέλει «το Τάο να ακολουθεί τους νόμους της Φύσης και τον άνθρωπο να ακολουθεί τους νόμους του Τάο».
Γύρω στα 495μ. Χ. ο αυτοκράτορας Σιάο Γουέν, έκτισε τον Ναό του Σαολίν στο βουνό Σονγκ Σαν για τον μοναχό του Τσαν ( Zen ) Βουδισμού Πα Τουό. Οι νεαροί μοναχοί καθοδηγούνται από τον Πα Τουό στον Βουδισμό του «μικρού οχήματος» Θεραβάντα, ενώ κάποιοι από αυτούς έχοντας ήδη υπόβαθρο γύρω από τις πολεμικές τέχνες, συνεχίζουν να τις εξασκούν μέσα στο ναό.
Το 520 ο Ντα Μο (Μπόντι ντάρμα), o 28ος πατριάρχης του Βουδισμού, έρχεται από την Ινδία στην Κίνα και διδάσκει τον Τσαν ( Ζεν ) Βουδισμό. Στον Ναό του Σαολίν διαλογίζεται μπροστά από έναν βράχο μέσα σε μια σπηλιά για 9 έτη. Από την εποχή αυτή το μοναστήρι του Σαολίν γίνεται η έδρα του Τσαν Βουδισμού στην Ανατολή και ο Ντα Μο αναγνωρίζεται ως ιδρυτής του. Με το πέρασμα των χρόνων, οι γενεές των μοναχών Σαολίν που ακολουθούν, εξασκούν τόσο τις τεχνικές μάχης (Τσουάν) όσο και τον Τσαν Βουδισμό καθιερώνοντας μια παράδοση που θέλει στο ναό Σαολίν να καλλιεργούνται παράλληλα το Τσαν και οι μαχητικές τέχνες.
Κατά την περίοδο της δυναστείας Τανγκ (618-907) η λόγχη είναι το βασικό μακρύ όπλο που χρησιμοποιείται στον στρατό, ενώ έχουμε και την εμφάνιση οργανωμένων διαγωνισμών με αντιπάλους που χρησιμοποιούν λόγχες.
Το 702 η Αυλή θεσμοθετεί στρατιωτικούς διαγωνισμούς για την στρατολόγηση αξιωματικών στο στρατό. Αυτό παρακίνησε πολλούς ειδικούς των πολεμικών τεχνών να καταλάβουν διοικητικές θέσεις μέσω των εν λόγω διαγωνισμών, γεγονός που ενίσχυσε τις πολεμικές τέχνες ακόμα περισσότερο μεταξύ των πολιτών.
Κατά την περίοδο 712 με 756 κάνουν την εμφάνιση τους διάφορες ακροβατικές παραστάσεις καθώς και επιδείξεις πολεμικών τεχνών που συνδυάζουν στο περιεχόμενο τους ειδικές ικανότητες όπως «κόψιμο του σώματος με ατσάλινο σπαθί», «περπάτημα πάνω στην κόψη του σπαθιού με γυμνά πόδια» και άλλα πολλά. Αυτού του είδους τα προγράμματα, που στην αρχή δεν είχαν άμεση σχέση με τις πολεμικές τέχνες, εισάγονται στους κύκλους του Wushu φέρνοντας μια ποικιλία από ασκήσεις Ying Qi Gong (σκληρό Τσι Κουνγκ – η ικανότητα να κάνεις το σώμα ανθεκτικότερο).
Την περίοδο αυτή εμφανίζεται και ο χορός του λιονταριού, αρχικά ως ακροβατική επίδειξη χωρίς άμεση σχέση με τις πολεμικές τέχνες. Αργότερα θα γίνει κι αυτός μέρος του ευρύτερου περιεχομένου του Wushu.
Την ίδια περίπου περίοδο, η χρήση του ξίφους διαχωρίζεται από την αποκλειστική χρήση του στο πεδίο της μάχη και καθίσταται ως το κύριο όπλο που χρησιμοποιείται από τον λαό. Επιπροσθέτως, αποκτά τελετουργικό χαρακτήρα μέσα στις Ταοϊστικές τελετές. Γύρω στα 827 με 840 στις επιδείξεις δεξιοτεχνίας του ξίφους προστίθενται πολλές ακροβατικές κινήσεις που τις κάνουν τόσο ενδιαφέρουσες και συναρπαστικές που ο κόσμος τις παρακολουθεί έντρομος.
Προς το τέλος της δυναστείας των Τανγκ δημιουργούνται κοινότητες ατόμων που διοργανώνουν αγώνες με γυμνά χέρια μεταξύ των πολιτών. Το όνομα των ομάδων αυτών είναι «Σε Σι».
Στα χρόνια της δυναστείας των Τανγκ η μάχη με γυμνά χέρια καλείται Τζιάο Λι ή Τσουάν Φα και περιλαμβάνει όχι μόνο παλαιστικές τεχνικές αλλά και τεχνικές χτυπημάτων, λακτισμάτων και αρπαγών.

Συνεχίζεται..

Παναγιώτης Δερβέντης

Διαβάστε το πρώτο μέρος
×
Πανελλήνιος οδηγός πολεμικών τεχνών

Κουπόνι Δωρεάν Μαθημάτων

Κερδίσατε 2 δωρεάν μαθήματα γνωριμίας στις συνεργαζόμενες σχολές του Πανελλήνιου Οδηγού Πολεμικών Τεχνών!

Κατεβάστε το κουπόνι